Achter ieder vertrek schuilt een uniek verhaal. Als een bestuurder zijn zittingsperiode gewoon netjes heeft volgemaakt, leidt dat meestal niet tot al te veel consternatie. Dat is anders wanneer toplieden plotseling het veld ruimen, nog tijdens hun benoemingstermijn. Vooral in dit soort situaties wordt er door de gewezen bestuurders stevig onderhandeld met de commissarissen over de financiële afwikkeling.  
Dat leidt nogal eens tot inventieve vertrekarrangementen.

De eerste aankondiging van het opstappen gaat gepaard met een persbericht waarin de bestuurder, vaak in lovende bewoordingen uitgebreid wordt bedankt voor de bewezen diensten. Dat is veelal voor de bühne, om personen niet openlijk af te vallen. Maar achter de PR-retoriek kan een ander verhaal schuilgaan. Dat blijkt dan pas (veel) later, zodra het bedrijf zijn jaarverslag openbaart. Daarin moeten commissarissen openheid van zaken geven over de overeengekomen vertrekregeling. Pas dan blijkt of een vertrek echt in goede harmonie is gegaan. 

Als bestuurders halverwege hun termijn onverwacht vertrekken met een flinke vertrekvergoeding, duidt dat er vaak op dat hun vertrek niet geheel vrijwillig was. Een eerste analyse van de jaarverslagen suggereert dat sommige bestuurders, die ogenschijnlijk zelf opstapten, mogelijk toch door hun commissarissen richting de uitgang zijn gestuurd. 

Philips: exit cfo blijft onder de radar, in tegenstelling tot het vertrek van de ceo
We beginnen bij Philips. Daar ligt het beloningsbeleid na de apneu-affaire en na stevige koersdalingen onder het vergrootglas.
Zo werd de voormalige topman Frans van Houten, ondanks zijn rol in deze affaire, bij zijn vertrek in oktober 2022 – inclusief bonussen – tot de laatste cent uitbetaald . 

Vorig jaar vertrok er nog een topbestuurder bij Philips die tijdens de apneu-crisis actief was. Begin 2024 kondigde cfo Abhijit Bhattacharya zijn vertrek aan. De financieel directeur werkte toen 37 jaar bij het medische technologiebedrijf - sinds 2015 als cfo.  Bhattacharya bleef in dienst tot oktober, terwijl zijn opvolger Charlotte Hanneman in juni aantrad. Het was oorspronkelijk de bedoeling dat Bhattacharya’s termijn als cfo zou doorlopen tot de aandeelhoudersvergadering van dit jaar (2025).

Dat de cfo zes maanden voor het aflopen van zijn termijn vertrekt, is opmerkelijk. Zeker omdat  hij een jaarsalaris meekreeg ter waarde van ruim 800 duizend euro. Dat is de maximale vergoeding volgens de Nederlandse code voor goed ondernemingsbestuur. Het  suggereert dat zijn vertrek mogelijk minder vrijwillig was dan het persbericht doet voorkomen. Met zijn vertrek zijn de twee primair verantwoordelijken voor de problemen rond het apneudossier inmiddels uit de boardroom verdwenen.

Ook incasseerde Bhattacharya zo’n 350 duizend euro aan prestatiebonussen (short term incentive, sti). Bovendien blijkt hij recht te houden op een langetermijnbonus in aandelen (long term incentive, lti). Bij de voorwaardelijke toekenning had dit aandelenpakket een waarde van meer dan 2 miljoen euro. De daadwerkelijke uitkering die uit dit pakket kan volgen, hangt af van de prestaties van Philips in de komende jaren. Waar de ruime vertrekregeling van Van Houten veel verontwaardiging opriep, bleef het vertrek van cfo Bhattacharya grotendeels buiten de schijnwerpers.

Alfen: cfo niet benoemd, maar wel betaald – aandeelhouders in het duister
Ook bij Alfen, de maker van laadpalen voor elektrische auto’s en energie-opslagsystemen, was vorig jaar ophef over de positie van financieel directeur. Jeroen van Rossen verliet het bedrijf na acht jaar om na de ava van 2024 een “sabbatical te nemen en meer tijd met zijn familie door te brengen”. 

Zijn beoogd opvolger, Boudewijn Tans, draaide vanaf 1 januari van datzelfde jaar mee op de financiële afdeling en tijdens bestuursvergaderingen. Zijn officiële benoeming zou worden bekrachtigd tijdens de jaarvergadering in april. Net voor de ava deed zich echter een opmerkelijke plotwending voor. Zijn installatie als nieuwe cfo was van de baan. “Na zorgvuldige en constructieve overweging” van zowel Tans als de rvc was besloten om niet met elkaar verder te gaan. Tijdens de inwerkperiode - die in januari was begonnen - bleek er toch “geen match” te zijn, aldus de president-commissaris in een summiere toelichting tijdens de ava. 

Zo werd Tans dus nooit formeel bestuurder van Alfen. Uit het jaarverslag is niet direct op te maken hoeveel Alfen aan hem als exit-vergoeding heeft betaald. In ultrakleine lettertjes staat wel vermeld dat hij een vertrekpremie ontving voor de periode waarin Tans “niet statutair bestuurder” was. Een bedrag noemen commissarissen niet direct.

Maar de Alfen-aandeelhouder die vervolgens verder door het jaarrapport bladert, stuit achterin (op pagina 89) op een staatje waarin gewag wordt gemaakt van een ontslagvergoeding (severance) van 238 duizend euro. Of dat hele bedrag ten deel is gevallen aan Tans wordt niet opgehelderd. Mogelijk zitten in dat totaalbedrag ook uitkeringen aan andere hogere functionarissen direct onder het bestuur die gedurende het jaar bij het Almeerse bedrijf vertrokken. 

Alfen kwam twee maanden na de bewuste ava met een onheilstijding die beleggers deed sidderen. Alle drie de divisies van Alfen bleken aanzienlijk slechter te presteren dan het bedrijf nog bij zijn eerstekwartaalcijfers van mei meldde. Het voedde de speculaties dat het abrupte vertrek van Tans wellicht niet helemaal los kon worden gezien van de operationele en financiële gang van zaken. In juni halveerde de beurskoers nadat het bedrijf de omzet- en winstverwachting flink naar beneden bijstelde. 

Signify: cfo verlaat het schip zonder extra’s, cco casht alsnog miljoenenbonus
Ook bij Signify was er veel te doen rond het vertrek van bestuurders. Financieel directeur Francisco Van Engelen Sousa maakte begin vorig jaar bekend dat hij per 1 april naar het van oorsprong Poolse pakketkluisbedrijf InPost zou verkassen. De Belgisch-Portugese cfo was een kleine vier jaar in dienst bij de lichtfabrikant.

Van Engelen Sousa ontving alleen zijn basissalaris over de drie maanden in 2024 waarin hij daadwerkelijk bij Signify actief was (165 duizend euro) en moest afstand doen van de cashbonus over 2024 en een aandelenpakket dat in 2022 en 2023 voorwaardelijk was toegekend en dat na drie jaar zou kunnen vrijvallen. Bij toekenning hadden deze aandelen een waarde van circa 1 miljoen euro.

Het vertrek van commercieel directeur (cco) Maria Mariani verliep in aanmerkelijk minder vriendelijke sferen. In het jaarverslag van 2023 was een passage opgenomen over een wat ordinair aandoend dispuut over het afwikkelen van voorwaardelijke bonusaandelen.

Net als Van Engelen Sousa begon ook Mariani in 2020 aan haar bestuurstermijn van vier jaar. Aan het einde van die periode besloot Signify die bestuursrol op te heffen en haar dus niet te nomineren voor een tweede termijn.  

In tegenstelling tot haar collega kreeg Mariani wél een flinke vergoeding. In eerste instantie toucheerde ze een extra jaarsalaris (645 duizend euro) waarop met terugwerkende kracht nog een inflatiecorrectie van 19 duizend euro werd toegepast. Ook kreeg de Italiaanse een jaarbonus over 2024 uitgekeerd van 66 duizend euro. 

Er ontstond echter een hoogoplopend conflict met haar voormalige werkgever over eerder toegekende voorwaardelijke bonusaandelen, zo viel al in het jaarverslag van 2023 te lezen. Net als Van Engelen Sousa kreeg Mariani in 2022 en 2023 voor circa 1 miljoen euro voorwaardelijke aandelen. Die kon zij afhankelijk van bepaalde prestaties - zoals de ontwikkeling van de beurskoers en vrije kasstroom van Signify - na een periode van drie jaar definitief toegekend krijgen.

De vertrekkend-coo meende volledig recht te hebben op deze bonus, terwijl Signify alleen een pro rata bedrag wilde uitkeren over de periode die Mariani daadwerkelijk in dienst was. Inmiddels blijkt het conflict opgelost, zo valt op te maken uit het jaarverslag van 2024. Signify heeft water bij de wijn moeten doen en heeft Mariani alsnog de volledige bonus uitbetaald.

Randstad-coo vertrekt in slow motion – met 2 miljoen euro op zak
Uitzendconcern Randstad heeft een traditie van ruime vertrekregelingen. Operationeel directeur Chris Heutink vertrekt vroegtijdig en ontvangt in totaal ruim 2 miljoen euro.

Heutink werkt al meer dan 30 jaar bij Randstad - sinds 2014 als lid van de raad van bestuur.  Oorspronkelijk zou zijn termijn doorlopen tot de aandeelhoudersvergadering van 2026, maar in oktober vorig jaar werd overeengekomen dat hij officieel per eind maart 2025 zou vertrekken. 

Zijn opvolger, Jesus Echevarria, begon al in januari al aan zijn nieuwe functie. Toch blijft Heutink nog een jaar verbonden aan Randstad “als strategisch adviseur om de overdracht van verantwoordelijkheden soepel te laten verlopen.” Voor deze rol ontvangt hij een honorarium van 1,2 miljoen euro.

Daarbovenop krijgt de aftredende COO een vertrekpremie van 8 ton, gelijk aan zijn basissalaris. Ook behoudt hij het recht op een langetermijnbonus in aandelen, die – afhankelijk van de prestaties van Randstad – nog enkele honderdduizenden euro’s kan opleveren.

Dubbel vertrek bij NX Filtration: cfo zonder bonus, ceo met extra’s
Waterfilterbedrijf NX Filtration zag vorig jaar in korte tijd zowel de ceo als de cfo vertrekken. Eerst werd bekend dat cfo Marc Luttikhuis na twee jaar zijn functie per 30 juni zou neerleggen. Volgens het persbericht was “gezamenlijk besloten dat Marc Luttikhuis zijn carrière buiten NX Filtration gaat vervolgen”.

Dit bericht kwam slechts een week nadat Luttikhuis tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering in april in Hengelo nog op het podium stond om vragen van aandeelhouders te beantwoorden over de worsteling van het bedrijf om de groei te versnellen. 

Zijn vertrek kwam onverwacht, maar Luttikhuis lijkt zijn contract zelf te hebben opgezegd. Kort na zijn vertrek trad hij aan als financieel directeur bij Claro Carwash, een keten van autowasstraten. Hij ontving geen ontslagvergoeding en had geen recht op een prestatiebonus over 2024.

Topman Jeroen Pynenburg kreeg een andere behandeling. De in 2023 aangetreden topman verliet het bedrijf al in juli 2024 na een reeks tegenvallende prestaties. Hij ontving wel een ontslagvergoeding ter hoogte van zes maandsalarissen (133 duizend euro), aangevuld met een regeling voor de jaar- en langetermijnbonus van in totaal 20 duizend euro.

Daarnaast werd een speciale afspraak gemaakt over het aandelenpakket dat Pynenburg had ontvangen als onderdeel van zijn welkomstbonus. Door zijn snelle vertrek viel tweederde van deze aandelen nog onder een lock-up regeling, wat betekende dat hij hier in principe geen aanspraak op kon maken. Toch werd, na onderhandeling, overeengekomen dat NX Filtration hem hiervoor een compensatie van bijna 90 duizend euro zou betalen.