VEB - Alfen hard onderuit na joekel van winstwaarschuwing

Alfen moet de omzet- en winstverwachting voor dit jaar fors neerwaarts bijstellen. De winstwaarschuwing, gevolg van tegenslag bij alle drie de bedrijfsonderdelen, zorgde woensdag 26 juni voor een ruimschootse halvering van de koers. Bankafspraken zullen waarschijnlijk worden geschonden en de angst voor een aandelenemissie is terug van weggeweest.

In de volksmond is Alfen nog altijd een laadpalenbedrijf, maar de groei was in de laatste kwartalen vooral te vinden bij de energie-opslag en bij de netwerkoplossingen.

Energie-opslag: verkoopprijs zakt
Maar nu blijkt dat alle drie de omzetmotoren zijn stilgevallen. Bij de energie-opslagsystemen stellen klanten orders uit omdat de verkoopprijzen hard zakken. Bovendien meldt Alfen dat grote projecten in Nederland en Zweden vertraging oplopen omdat beide landen kampen met een volgelopen stroomnet waar geen nieuwe aansluitingen mogelijk zijn.

Door deze problemen verwacht Alfen dat de omzet bij de energie-opslagdivisie dit jaar maar liefst 20 procent lager zal uitkomen dan vorig jaar. De schrik zit er goed in bij beleggers, want een maand geleden mikte Alfen nog op een groei van 40 procent. Een bijzonder groot gat. Volgens het bedrijf uit Almere zal een flink deel van de omzet uit energie-opslagsystemen nu pas in 2025 binnenkomen.

Laadpalen: minder elektrische auto’s
Bij de andere twee divisies – laadpalen en de netwerkoplossingen – gaat het Alfen evenmin voor de wind. Bij de laadpalendivisie valt de omzet dit jaar waarschijnlijk ook lager uit dan eerder gedacht. De verkoop van elektrische auto’s in Europa groeit, onder andere door het wegvallen van subsidies, langzamer dan voorzien. Tot mei groeide de verkoop van elektrische auto’s met 2 procent, waar eerder werd gerekend op 10 procent. De toename van de omzet van de laadpalendivisie zal hierdoor dit jaar volgens Alfen uitkomen tussen de 5 procent en 10 procent. Eerder werd gerekend op 15 procent.

Netwerk-oplossingen: problemen in de keten
Tot overmaat van ramp kampt Alfen bij de derde divisie, de netwerk-oplossingen, met problemen in de toeleveringsketen. Zo lag de productie van zogenoemde Pacto transformatorstations – die Alfen onder meer levert aan de Nederlandse netbeheerder Liander – in het eerste kwartaal tijdelijk stil door een vochtprobleem in de installaties.

Inmiddels is het probleem opgelost en is de eigen productie hervat maar de fabrikanten van de betonnen huisjes kunnen niet voldoende leveren. In het persbericht wijst Alfen erop dat dit verder wordt bemoeilijkt door gepland onderhoud in de zomermaanden. Als gevolg hiervan verwacht Alfen dat de groei van de omzet jaar-op-jaar niet verder komt dan 5 procent. Ook hier is de neerwaartse bijstelling ongezien. Alfen ging tot voor kort uit van 20 procent groei.

In 2024 zullen de verkopen van Alfen voor het eerst sinds de beursgang niet groeien

Bron: verslaggeving Alfen. Het midden van de bandbreedte van Alfens nieuwe prognose per bedrijfsonderdeel. Bedragen in miljoenen euro’s.

Optelsom
De optelsom van alle ellende bij de drie bedrijfsonderdelen is een neerwaartse bijstelling van de omzet met maar liefst zo’n 20 procent. Alfen verlaagt de omzetverwachting voor dit jaar naar 485 tot 520 miljoen euro. Eerder mikte het bedrijf op 590 tot 660 miljoen euro. Ook de winstgevendheid – de aangepaste ebitda marge – wordt fors bijgesteld van minimaal 11,3 procent naar rond de 5 procent.

De aangepaste operationele winst (ebitda) komt daarmee dit jaar zelfs ruim 60 procent lager uit dan Alfen een maand geleden nog aannam. Door de hoge vaste kosten komt de terugval in omzet extra hard aan in de bottom line van het bedrijf, zo laat Alfen weten.

Zo’n joekel van een winstwaarschuwing vlak na de resultaten over het eerste kwartaal – toen de outlook werd herhaald – laat zien dat het Alfen-bestuur niet of nauwelijks grip op de business en de markt heeft. En dat is nog de meest gunstige kwalificatie.

Bankafspraken
Bovendien moet Alfen als gevolg van de waarschuwing ook opnieuw in gesprek met de banken omdat alles erop lijkt dat lening-afspraken zullen worden geschonden.

Volgens het laatste jaarverslag (zie pagina 83) mag de schuldratio van Alfen maximaal 3 keer de operationele winst (ebitda) bedragen.

De recent aangetreden financieel topman Onno Krap liet weten dat Alfen door de neerwaartse winstbijstellingen en de eenmalige tegenvallers door de volgende convenantentest zal zakken.

Het bedrijf moest 3,6 miljoen euro afschrijven op een verouderde laadpalenvoorraad en nam een voorziening van 7,5 miljoen euro die gerelateerd is aan de vochtproblemen met de Pacto transformatorstations.

Als we uitgaan van het midden van de bandbreedte van de vandaag verschenen verwachtingen van Alfen, dan zal de schuldratio mogelijk oplopen tot ruim 8 keer ultimo 2024 (zie grafiek).

Alfen zal door bankconvenanten zakken

Bron: verslaggeving Alfen. *Uitgaande van het midden van de bandbreedte m.b.t. de verwachte omzet (503 miljoen euro), 5 procent ebitda-marge, 16 miljoen euro aan eenmalige posten die de gerapporteerde ebitda beïnvloeden en 20 miljoen euro negatieve vrije kasstroom, FCF (gedefinieerd door Alfen als de mutatie in kas en kasequivalenten). Schuldratio uitgelicht in geel. Bedragen in miljoenen euro’s.

Emissie-angst terug
Cfo Krap lijkt vertrouwen te hebben in de onderhandelingen met de bank en stelt dat een aandelenemissie hoogstwaarschijnlijk kan worden voorkomen. “Daar denken we in eerste instantie niet aan”, aldus Krap.

In het beste geval komt Alfen uit de onderhandelingen met een boete en een opslag op de rente (een zogenaamde waiver in het jargon). Maar afgaand op de halvering van het aandeel in één dag lijken beleggers er toch ook niet gerust op dat een aandelenemissie kan worden voorkomen.

Maar nog veel belangrijker dan de winstwaarschuwing voor dit jaar – en de breuk van de convenanten – is dat ook de doelstellingen voor de middellange termijn volgens Alfen mogelijk neerwaarts zullen worden bijgesteld. In de tweede helft van het jaar gaat Alfen beoordelen of de doelen nog houdbaar zijn.

Tijdens de laatste beleggersdag, in mei 2023, maakte Alfen de nieuwste doelen bekend. Zo mikt het bedrijf voor 2027 op een omzet van meer dan 1 miljard euro (2023: 505 miljoen euro), met een ebitda-marge van 15 tot 20 procent (2023: 11 procent).

De reset van het bedrijf dat van flinke groei naar – mogelijk – nauwelijks groei gaat, raakt de aandelen hard. Beleggers die vandaag uitstappen zullen ook dat meenemen in hun verkoopbeslissing.

Het zijn de kleine lettertjes in Alfens bankafspraken die nu extra pijn doen

“Indien we wel aanpassingen hadden mogen doen voor eenmalige posten zouden we binnen de bankafspraken blijven”, aldus de interim-cfo Krap in de call met analisten. Het blijken vooral de kleine lettertjes in de kredietvoorwaarden die er voor zorgen dat Alfen nu met de rug tegen de muur moet onderhandelen met de banken.
Met de bank is afgesproken dat de netto-schuld maximaal drie keer de ebitda (winst voor belastingen, rente en afschrijvingen) mag bedragen. Veel bedrijven spreken met de bank af dat eenmalige posten buiten beschouwing gelaten mogen worden bij berekeningen voor de convenanten – denk hier aan kosten in verband met reorganisaties of afwaarderingen op voorraden of overnames.
Als Alfen zijn bankafspraken ook zo had uit-onderhandeld was het bankprobleem nu een stuk minder groot. Alfen gaat nu voor heel 2024 uit van een zogenaamd aangepaste ebitda van 25,1 miljoen euro (5 procent ebitda marge bij een omzet van 502,5 miljoen euro, zie tabel). Bij een verwachte nettoschuld van circa 75 miljoen euro eind dit jaar zou Alfen net binnen de ratio van 3 blijven. Al scheelt het bijna niets.
Maar in de contracten met Alfen is voor de bank het uitgangspunt de (daadwerkelijk) gerapporteerde ebitda, inclusief alle eenmalige posten dus. Dat is pijnlijk, want Alfen heeft al aangegeven dat het voor bij elkaar 16 miljoen euro aan eenmalige lasten zal boeken over de eerste helft van het jaar. Die eenmalige lasten houden vooral verband met extra kosten voor het oplossen van de vochtproblemen bij de transformatorhuisjes. Wie de eenmalige lasten van het aangepaste ebitda-getal aftrekt ziet dat er een gerapporteerde ebitda van 9 miljoen euro overblijft (zie tabel onder). Dat levert niet een schuldratio op van net 3, maar van meer dan 8.
Waarom Alfens bankprobleem serieus is? Die 8 keer zou nog wel eens een optimistische schatting kunnen zijn, want er is weinig twijfel over dat eenmalige kostenposten verder zullen oplopen. Het concern heeft al aangegeven dat het de optie bestudeert de kosten te reduceren met als doel deze meer in lijn te brengen met de lagere marktgroei. Het kan bijna niet anders dan dat Alfen afscheid gaat nemen van personeel en dat gaat gepaard met forse extra (eenmalige) kosten.
De joekel van een winstwaarschuwing roept ook (opnieuw) vragen op over het onverwachte intrekken van de benoeming van cfo Boudewijn Tans in april. Zijn benoeming werd – totaal onverwacht – een dag voor de ava van de agenda afgevoerd. President-commissaris Henk ten Hove liet weten dat in de inwerkperiode was gebleken dat er toch “geen match” was.
“Wij zijn zo open en transparant als mogelijk geweest, meer moet er echt niet achter gezocht worden”, vertrouwde hij aandeelhouders toe. Woensdag in de call met analisten liet ceo Marco Roeleveld weten dat de winstwaarschuwing het gevolg is van ontwikkelingen in het tweede kwartaal. En die zouden “helemaal niet gerelateerd zijn aan de situatie van Boudewijn Tans of zijn voorganger Jeroen van Rossen.”

Hoge eenmalige lasten duwen Alfens schuldratio omhoog

Bron: doelstellingen Alfen en VEB-taxaties.