Philips moet voor de vierde keer een voorziening treffen in verband met de terugroepactie voor apneuapparatuur. Het voedt de twijfel verder over de positie van ceo Van Houten. De VEB zal tegen verschillende agendavoorstellen stemmen op de aandeelhoudersvergadering van 10 mei.
Voor de vierde keer in een jaar komt Philips met slecht nieuws over apneuapparaten.
Het concern moet nog eens 165 miljoen euro opzij leggen in verband met de terugroepoperatie vanwege onder meer de ‘mogelijk hogere kosten van de uitvoering (van de terugroepactie, red) en om de snelheid van het programma te waarborgen’.
Philips maakte maandag bij de kwartaalcijfers bekend dat het 300 duizend apparaten meer moet repareren of vervangen dan het eerder genoemde aantal van 5,2 miljoen bij de jaarcijfers van 24 januari. In een (nog) eerder stadium sprak Philips over 3 tot 4 miljoen apparaten.
Philips verklaart de hogere inschatting door er op te wijzen dat het aantal patiënten dat zich in februari registreerde voor de terugroepactie hoger lag dan waar de modellen rekening mee hielden.
De operatie gaat ook langer duren. Waar bij de jaarcijferpresentatie werd vermeld dat voor het eind van het jaar alle apparaten gerepareerd of vervangen zouden zijn, geldt dit nu voor 90 procent van het totaal.
Het is andermaal een signaal dat het Philips-management maar geen grip krijgt op het apneudossier. Sinds de eerste aankondiging van de terugroepactie in april vorig jaar komt het concern keer op keer met nieuwe tegenvallers.
Maandag tegen het eind van de dag wordt het aandeel circa 12 procent lager verhandeld, op net geen 25 euro.
Philips schat kosten terugroepactie structureel te laag in
*Bron: pers- en kwartaalberichten Philips. Bedragen in miljoenen.
Het totale bedrag van bijna 900 miljoen euro dat Philips opzij zet houdt geen rekening met mogelijke boetes en claims.
In dat kader is noemenswaardig dat Philips begin deze maand een verzoek heeft ontvangen van de Amerikaanse justitie. Die wil meer informatie van het concern over hoe de problemen hebben kunnen ontstaan. Topman Frans van Houten wilde hier weinig over los laten, maar gaf wel aan dat een dergelijk verzoek ‘niet ongewoon is onder deze omstandigheden’ en er tot op heden geen sprake is van ‘specifieke beschuldigingen’.
Justitie heeft een ruim instrumentarium, zoals het verhoren van managers, om te achterhalen wanneer en waarom het precies fout ging met de apparaten. In het kwartaalrapport is verder te lezen dat er 185 individuele rechtszaken zijn aangespannen en ‘meer dan 100 collectieve acties die naar verwachting tegen de zomer van 2022 geconsolideerd zullen worden in twee class actions’.
Winst naar nul
Het zal geen verbazing wekken dat de Connected Care-divisie, waar de apneu-apparatuur is ondergebracht, de matigste resultaten liet zien. Omdat deze divisie bestaat uit meerdere activiteiten, waaronder ademhalingsapparaten voor Covidpatiënten, is het lastig zaken te vergelijken.
Maar de verkopen van Connected Care vielen in het eerste kwartaal met meer dan 20 procent terug tot 993 miljoen euro. De omzet uit nieuwe apneu-apparaten is helemaal stilgevallen, omdat alle aandacht is gericht op de hersteloperatie (maskers worden nog wel verkocht).
Onderaan de streep blijft er met een (aangepaste) ebita-winst van 4 miljoen euro bijna niets over. De grote angst onder beleggers is dat apneupatiënten overstappen op de apparaten van de grote concurrent Medtronic en niet meer terugkomen.
Winst Connected Care bereikt ultiem dieptepunt
*Bron. Kwartaalberichten Philips. Bedragen in miljoenen euro.
Afgaand op de gedaalde aandelenkoers gaan beleggers uit van een flinke schadepost als gevolg van boetes, rechtszaken en (structureel) verlies aan marktaandeel. Sinds de aankondiging van de terugroepactie ging ruim 20 miljard euro van Philips’ beurswaarde in rook op.
Virtuele afstraffing
Bij de Philips-top zal er enige spanning zijn over de vraag hoe hard zij zullen worden afgerekend op apneu-gate in de aandeelhoudersvergadering van 10 mei aanstaande.
Sinds de felle aantijgingen van toezichthouder FDA in een tussentijds rapport in november over de kwaliteitssystemen in een fabriek, en recenter over de beroerde communicatie rondom de terugroepactie, is het vertrouwen in ceo Van Houten aan het wegebben. De indruk bestaat dat Van Houten, die bijvoorbeeld in interviews benadrukt dat er ook veel wel goed gaat, de problematiek bagatelliseert en niet ‘in control’ is.
Aandeelhouders kunnen 10 mei geen stem uitbrengen over de positie van Van Houten. Zijn zittingstermijn loopt volgend jaar af. Maar de VEB zal op verschillende agendavoorstellen tegenstemmen, waaronder bij de decharge voor het bestuur en commissarissen, de (her)benoemingen van commissarissen en het beloningsverslag.
De tegenstemmen van de VEB
Eind februari ontstond ophef vanwege bonussen voor de Philips-top. Door een staaltje creatief boekhouden van commissarissen komt de variabele beloning voor topman Frans van Houten uit op 1,8 miljoen euro, in plaats van de vier ton die hij volgens de letter van de beloningsregels had moeten krijgen.
De commissarissen moesten hun speciale bevoegdheid inzetten om te compenseren voor nadelige effecten van verstoringen in de toeleveringsketen. Je kan vraagtekens zetten bij die aanpassingen, omdat adequaat voorraadbeheer en grip op de keten tot één van de belangrijkste speerpunten van de top zouden moeten horen. Gezien de koersverliezen voor beleggers was een bonus helemaal ongepast.
Philips gaat een fysieke confrontatie met aandeelhouders uit de weg. Het is één van de iets meer dan een handjevol bedrijven dat de AVA volledig virtueel wil houden.
-Een lichtpuntje in de kwartaalcijfers was dat de (vergelijkbare) omzet met 4 procent minder sterk terugviel dan analisten hadden verwacht. Ook de omvang van het orderboek steeg met 5 procent, een bewijs dat de vraag naar (hoogwaardige) apparaten in de zorg hoog blijft.
-Philips blijft vasthouden aan de verwachting dat de omzet over heel 2022 tussen de 3 en 5 procent zal groeien. De winstmarge zou ook nog 40 tot 90 basispunten moeten stijgen ten opzichte van vorig jaar (2021 ebita: 12 procent). Met een ebita-marge van 6,2 procent over het eerste kwartaal lijkt dat een hele kluif. Hogere prijzen voor componenten als gevolg van schaarste vraten de winst aan.
-Philips heeft veel activiteiten met hoge marges, maar heeft ook hoge vaste kosten, zo gaf Van Houten te kennen. Het bedrijf heeft dus omzetgroei nodig - waarmee deze vaste kosten kunnen worden terugverdiend - wil de marge (sterk) kunnen verbeteren. Er zat een dikke disclaimer bij de outlook. De oorlog in Oekraïne, virusuitbraken in China en schaarste aan componenten zouden voor nieuwe tegenvallers kunnen zorgen, aldus Philips.
-De kasstroom viel wat tegen, doordat Philips flink moet investeren om componenten veilig te stellen. Het voorraadniveau lag eind maart op 22,1 procent van de omzet, een record. Philips meent dat er sprake is van een tijdelijke piek. ‘Ik verwacht niet dat we significant hogere voorraden moeten aanhouden en onze verwachting voor de kasstroom in de komende jaren hoeven aan te passen’, aldus Van Houten in de analistenbijeenkomst.