Het moet een lastige maandagochtend geweest zijn voor Peter Bijvelds, de oprichter en co-ceo van Ebusco. Afgelopen vrijdag 30 augustus werd Bijvelds door zijn rvc aan de kant gezet. En in de eerste handelsuren na dat bericht, op maandag 2 september schoot de koers van Ebusco een dikke 20 procent de lucht in. Hoeveel energie Bijvelds ook heeft gestoken in zijn bedrijf en met hoeveel passie hij zijn innovatieve elektrische bussen ook aan de man bracht: het was duidelijk dat er echt iets moest gebeuren.  Eind vorige week greep de rvc dan ook hard in. Zowel Bijvelds als de andere co-ceo, Michiel Peters die slechts ongeveer een maand in dienst was, werd gevraagd te vertrekken.

Dat hard wordt ingegrepen valt desalniettemin goed te begrijpen. Ebusco blijft beleggers teleurstellen. Het lukte team-Bijvelds maar niet de operaties op de rails te krijgen. Een nieuwe aansturing van de productie (meer werken met onderaannemers in China en Portugal) komt moeilijk van de grond en het concern krijgt maar geen grip op de toeleveringsketen en de kosten. De kas raakt ondertussen rap leeg, onder meer omdat er honderden bussen naast de fabriek in Deurne staan die nog niet uitgeleverd kunnen worden. Bovendien wordt het bedrijf geconfronteerd met (mogelijke) boetes omdat Ebusco contractafspraken over leveringen niet nakomt.

Liquiditeit
Eind juli, bij de presentatie van de halfjaarcijfers werd duidelijk dat de situatie wel heel penibel is . Ebusco liet weten dat het betalingsafspraken met enkele belangrijke leveranciers niet kon nakomen. Op één van de laatste pagina’s van het halfjaarrapport meldt Bijvelds dat het bedrijf met enkele van die partijen, die al te lang op hun geld wachten, in overleg is over aangepaste betalingstermijnen of “alternatieve opties”. Het is realistisch te veronderstellen dat er al leveranciers zijn die strengere eisen stellen aan Ebusco, bijvoorbeeld door minder te leveren of Ebusco te dwingen direct (of zelfs vooruit) te betalen. Nog problematischer op de iets langere termijn is dat klanten overstappen naar concurrenten die hun afspraken wel nakomen.  

Ebusco liet bij de presentatie van de halfjaarcijfers weten dat er gewerkt werd aan een turnaround-plan om alle problemen het hoofd te kunnen bieden. Dat plan betekende dus ook het einde van Bijvelds positie op de drivers seat én van zijn co-ceo Michiel Peters. Het persbericht van Ebusco meldt hierover het volgende: “Zoals aangekondigd in het persbericht over de H1 2024 resultaten, heeft het Executive Team een turnaround-plan ontwikkeld. In dit proces is geconcludeerd dat de organisatie geleid moet worden door één ceo met een algemeen management track record in de openbaarvervoersector. Oprichter Peter Bijvelds en Michiel Peters zullen op 2 september terugtreden als co-ceo.”

Nieuwe ceo
Op 2 september is de Duitser Christian Schreyer in dienst getreden bij Ebusco als ceo. Bij het opstellen van het turnaround plan is er naar alle waarschijnlijkheid druk overlegd met de belangrijke aandeelhouders. Het persbericht meldt dat “verschillende grootaandeelhouders hun steun voor de benoeming van Christian al uitgesproken hebben door financiële steun te verlenen als opmaat naar de implementatie van de turnaround”.

Dit lijkt te betekenen dat in ieder geval een deel van de andere grootaandeelhouders (onder andere de familie van der Valk, Teslin en ING hebben een groot belang in Ebusco) te kennen hebben gegeven dat zij alleen bereid zijn – nogmaals – een kapitaalinjectie te doen als de top vervangen wordt. Dat is een brisante opstelling want Bijvelds is niet alleen de oprichter van en de visionair achter Ebusco, hij heeft ook een belang van rond de 35 procent in het bedrijf.

Het is nu dus aan Schreyer om orde op zaken te stellen. Ebusco zocht expliciet naar een ceo met algemene managementervaring in de sector openbaar vervoer.  Aan die voorwaarde voldoet Schreyer ruimschoots. Zijn cv laat zien dat hij meer dan 25 jaar ervaring heeft bij verschillende transport- en vervoersbedrijven in meerdere landen. Hij werkte onder andere voor Deutsche Bahn en was tot eind 2023 group-ceo van de Go-ahead group, een van de grootste openbaar vervoerbedrijven in het Verenigd Koninkrijk, met meer dan 30.000 werknemers. Het netwerk en de expertise van de Duitser zullen hard nodig zijn om de relatie met ontevreden klanten te verbeteren.  

Op zoek naar kapitaal
De werkervaring van Schreyer mag dan indrukwekkend zijn, de uitdaging waarvoor hij staat bij Ebusco is dat ook. Ebusco heeft dringend vers kapitaal nodig. Een kapitaaluitgifte zal door de gedaalde beurskoers erg lastig zijn. Als Ebusco aandelenkapitaal wil ophalen, zullen bestaande aandeelhouders geconfronteerd worden met forse verwatering. Wat het turnaound-plan dan ook mogen behelzen: in elk overlevingsscenario staat vrijwel vast dat aandeelhouders geconfronteerd gaan worden met een permanent verlies van kapitaal. Dat grootaandeelhouders aandrongen op een exit van Bijvelds kan moeilijk los gezien worden van het feit dat ze een kleine 80 procent moeten afschrijven op de uit een emissie van december vorig jaar verkregen aandelen. Toen kreeg Ebusco een kapitaalinjectie van een kleine 60 miljoen euro, waar een onderhandse aandelenemissie van 25 miljoen euro tegen 5 euro per aandeel ook onderdeel van uitmaakte. 

Een extra ergernis is bovendien dat Ebusco toch een beetje de indruk wekte dat het lek boven was. In het jaarverslag 2023 was te lezen dat het bestuur ervan overtuigd was dat het bedrijf zelfs in een worstcasescenario voldoende contanten in kas zou hebben om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. En de externe accountant EY kon zich vinden in die going concern-veronderstelling van het management. Inmiddels presteert Ebusco veel minder dan die worst case ten tijde van de 2023-jaarafsluiting.  

Gepiepeld
Wie verder terugkijkt, tot de beursgang in april 2021, voelt zich waarschijnlijk helemaal gepiepeld. Het bedrijf ging toen tegen een veel te hoge waardering naar de beurs met ambitieuze doelstellingen en vooral met een geprojecteerde ebita-marge (35 procent!) voor de langere termijn die – met wijsheid achteraf – véél te hoog was voor een maakbedrijf. Ebusco’s missie van bussen bouwen die zorgen voor minder milieuvervuiling is en blijft prachtig, maar het opzetten, finetunen en verder uitbouwen van een dergelijk product is echt een flinke uitdaging.

Het is te hopen dat Schreyer erin slaagt om de acute financiële problemen op de korte termijn het hoofd te bieden en dat hij op de wat langere termijn de beurskoers van Ebusco weer enigszins in de regionen van het beursdebuut weet te krijgen.  De Capital Markets Day van Ebusco staat gepland op 13 november. Hopelijk kan het bedrijf dan een geloofwaardige overlevingsstrategie presenteren. Het is erop of eronder.