Gaat Ebusco het redden? Die vraag is meer dan ooit actueel nu de e-bussenbouwer uit Deurne opnieuw dramatische maanden achter de rug heeft.   

Het Brabantse bedrijf blijft langer dan verwacht worstelen met het overhevelen van de productie van zijn bussen naar onderaannemers in China en Portugal. In de eigen fabrieken in het Franse Rouen en thuisbasis Deurne rollen de nieuwste generatie bussen (de Ebusco 3.0) bovendien trager dan verwacht van de band. Ebusco kan daardoor niet leveren aan klanten. Ook is het volgens co-ceo en oprichter Peter Bijvelds lastiger gebleken de kosten snel omlaag te brengen.  

Nervositeit  
Die problemen zijn allerminst nieuw. De maker van elektrische bussen, geheel van lichtgewicht composietmateriaal gemaakt, kende vorig jaar al een horrorjaar.  

Een langdurig gebrek aan onderdelen, een haperende uitbesteding van de productie aan partners, boetes voor te late levering van bussen en zorgen over de financiering van het bedrijf maakten dat Ebusco recent de omzet- en winstwaarschuwingen aaneenreeg. 

Prognoses Ebusco bleken smeltende ijsberg: zes neerwaartse bijstellingen in negen maanden  

Bron: Ebusco persberichten en rapportages. Bewerking VEB.  

De nervositeit is bij bestuur, commissarissen en aandeelhouders de afgelopen maanden verder toegenomen. Het water blijkt Ebusco inmiddels aan de lippen te staan. In jargon heet het dat er ‘materiële onzekerheid’ is over het voortbestaan van de onderneming.  

De situatie was al nijpend bij het sluiten van de boeken over 2023. Destijds was het bestuur overtuigd dat het bedrijf zelfs in een worstcasescenario voldoende contanten in kas zou hebben om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. De externe accountant EY kon zich vinden in die going concern-veronderstelling van het management.  

Nieuw geld  
De operationele en financiële gang van zaken van de afgelopen maanden was nog slechter dan het toch al pessimistische scenario waar Ebusco rekening mee hield. Het bedrijf zit overduidelijk in overlevingsmodus. Om uit de gevarenzone te komen, is het momenteel bezig met een rondgang langs “kredietverstrekkers en investeerders” in de hoop nieuwe financiering los te peuteren.  

Die nieuwe onheilstijding maakten Bijvelds en zijn driekoppige managementteam eerder deze week bekend in het halfjaarrapport. 

Tijdens de analistenbijeenkomst zei de onlangs aangetreden financieel directeur (cfo) Jurjen Jongma “in actieve discussies” te zijn met kredietverstrekkers en investeerders om “zo snel als maar kan de huidige nijpende situatie te verzachten”. In welke fase de gesprekken precies zitten en hoeveel geld Ebusco nodig heeft, kon hij niet zeggen. Het is wel duidelijk dat het een hele krachttoer zal worden nieuwe financiering te regelen. De beurskoers is na de halfjaarcijfers met 34 procent gedaald en nadert de één euro. Dat maakt een nieuwe aandelenuitgifte die voldoende oplevert flink lastiger. 

Meer schuld aangaan is ook geen aanlokkelijk perspectief, nu productieproblemen aanhouden en er nog nauwelijks verdiencapaciteit is om schulden te kunnen dragen. Maar linksom of rechtsom zal het bestuur, bijgestaan door adviseurs, met een creatieve oplossing moeten komen. En dan is voor aandeelhouders vooral de vraag wat er van hun investering nog te redden is.     

Het is de tweede keer in korte tijd dat Ebusco een kapitaalronde moet doen. In december vorig jaar regelde het concern al een kapitaalsinjectie van ruim 60 miljoen euro door middel van een onderhandse aandelenemissie (25 miljoen euro) en een converteerbare obligatie (37 miljoen euro). Eind juni zat er nog slechts acht miljoen euro in kas, tegen ruim 27 miljoen euro zes maanden eerder.   

Nauw  
De halfjaarcijfers illustreren hoe Ebusco verder in het nauw is geraakt. De omzet daalde tot 38 miljoen euro, enkele miljoenen minder dan Ebusco in de ook al teleurstellende eerste jaarhelft van 2023 rapporteerde. “We liggen substantieel achter op schema”, zo kwalificeerde Bijvelds enigszins eufemistisch dit weggezakte cijfer tijdens een toelichting aan analisten. Voor het perspectief: tijdens de aandeelhoudersvergadering medio mei stond de prognose nog op minimaal 325 miljoen euro aan verkopen. Die doelstelling ging, net als een tot dat moment verwacht positief bedrijfsresultaat (ebitda) over 2024, eind juni van tafel.   

In het omzetcijfer hebben Bijvelds en cfo Jongma ook alvast twee nakende tegenvallers verwerkt. Doordat Ebusco zich als gevolg van de productiehaperingen niet aan zijn leveringsafspraken kan voldoen, liggen boetes en claims van klanten op de loer. Het duo schat die schadepost op ruim tien miljoen euro. Die mogelijke rekening is in mindering gebracht op het opbrengstencijfer.  

Op de eerstvolgende regel van de verlies- en winstrekening staan de kosten voor de inkoop van onderdelen, transportkosten en importheffingen. Die post alleen al ligt met 50 miljoen euro aanzienlijk hoger dan de omzet. Met andere woorden, het bedrijf is hieraan meer geld kwijt dan het bij klanten aan omzet in rekening bracht. De brutomarge kwam zo al flink in de min uit. Als de kosten voor personeel, automatisering en diverse andere zaken daar nog eens van worden afgetrokken, resteert een operationeel verlies van 65 miljoen euro. In dezelfde periode vorig jaar was dat ebit-resultaat nog 47 miljoen euro negatief.  

Dergelijke boekhoudkundige verliezen zijn een teken aan de wand, maar hoeven niet tot acute financiële problemen te leiden. Belangrijker is hoe het met de kasstroom is gesteld. Daar wordt het resultaat immers gecorrigeerd voor kosten die geen uitgaven zijn. Het operationeel verlies leidde tot een netto operationele kasstroom van minus 26 miljoen euro. Ondanks dat de voorraadpositie bleef stijgen, is Ebusco nog een beetje gered doordat er wat cash is vrijgespeeld uit twee andere posten binnen het werkkapitaal. Zo ontving het van twee klanten vooruitbetalingen en had de bussenbouwer wat meer onbetaalde rekeningen openstaan bij leveranciers. Per saldo daalde de kaspositie de afgelopen zes maanden met iets minder dan 20 miljoen euro.   

De vrije kasstroom, het saldo van de operationele kasstroom en uitgaven aan bepaalde kapitaalsinvesteringen, geeft een nog minder florissant beeld. In dat cijfer is de cash die Ebusco ontving door gebruik te maken van de kredietlijn bij de bank niet verwerkt. De vrije kasstroom viel daardoor nog negatiever uit.  

De vrije kasstroom in beeld: Ebusco verbrandde sinds de beursgang al meer dan 300 miljoen euro 

Bron: Ebusco persberichten en rapportages. Bewerking VEB.  

De liquiditeitskrapte is een extra zorgpunt. Ebusco kan op dit moment betalingsafspraken met enkele belangrijke leveranciers niet nakomen. Op één van de laatste pagina’s van het halfjaarrapport meldt Bijvelds dat het bedrijf met enkele van die partijen, die al te lang op hun geld wachten, in overleg is over aangepaste betalingstermijnen of “alternatieve opties”. Het is realistisch te veronderstellen dat er al leveranciers zijn die strengere eisen stellen aan Ebusco, bijvoorbeeld door minder te leveren of Ebusco te dwingen direct (of zelfs vooruit) te betalen.   

Ommekeer  
Of Ebusco nog toekomst heeft, hangt af van het slagen van een nieuwe herfinanciering. Meer financiële armslag is een voorwaarde om überhaupt het herstelplan waar nu aan gewerkt wordt van de grond te krijgen.  

Dat ‘turnaround-plan’ moet de betrouwbaarheid en prestaties van het bedrijf verbeteren. Het voorlopige idee is om vanaf het jaar 2025 structureel 20 tot 30 miljoen euro aan kosten weg te snijden. Zo moet het aantal productielocaties terug van zeven naar vijf, zullen er ontslagen vallen en moet het inkoopproces efficiënter. De plannen zullen eind volgend jaar op stoom moeten komen. Tegen die tijd wil Ebusco 40 tot 50 bussen per maand afleveren. Dat is een aanzienlijke horde. In heel 2023 kwam het bedrijf niet verder dan 178.   

De precieze plannen zal het Ebusco-bestuur op 13 november uit de doeken doen als het bedrijf een capital markets day organiseert. Voorlopig zullen aandeelhouders, leveranciers en klanten met enig angst en beven de ontwikkelingen bij het noodlijdende bedrijf volgen.