Die urgentie is niet nieuw. De kosten bij ABN Amro zijn al jaren te hoog, ondanks meerdere bezuinigingsrondes. CFO Ferdinand Vaandrager erkende tijdens de aandeelhoudersvergadering (ava): “onze kostenratio is nog altijd te hoog vergeleken met de sector. Vandaar onze absolute focus op kosten.” En: “het is aan ons om geloofwaardigheid terug te winnen dat we daadwerkelijk kunnen leveren”.

Onder Swaak, die in de ava terugtrad, was het streven om fors in de kosten te snijden, maar daar kwam weinig van terecht. Deels door onverwacht hoge looninflatie, maar vooral omdat ABN Amro moest afrekenen met hardnekkige – wat het zelf noemt – legacyproblemen. Zo werd een leger aan eigen medewerkers en ingehuurde consultants ingezet voor het opschonen van antiwitwassystemen, en later voor het verbeteren van kredietmodellen, datasystemen en duurzaamheidsrapportages.

Lees hier een eerdere VEB-analyse waarin dieper wordt ingegaan op ABN Amro’s kostenprobleem.

ABN Amro hield vorig jaar slechts 38 cent winst over van elke euro aan inkomsten; bij veel andere Europese banken – denk aan ING, KBC of Credit Agricole – ligt dat eerder bij de 45 cent.  

Voor 2026 mikt ABN op een efficiencyratio van 60 procent, maar veel analisten denken dat dit doel onhaalbaar is.  

Analisten twijfelen: ABN Amro haalt kostendoel 2026 waarschijnlijk niet

Bron: jaarverslagen en analistentaxaties.  

“Ontspoord” of onder controle?
Het bestuur erkende dat de communicatie rond de recent aangekondigde reorganisatie — waarbij tijdelijke contracten en externe inhuur per direct zijn stopgezet — beter had gekund. De abrupte aanpak, via een bericht op het eigen internet, leidde tot frustratie onder het personeel, zo bleek uit berichtgeving in Het Financieele Dagblad. 

Vaandrager verdedigde de reorganisatie als noodzakelijk om de kosten “nu echt onder controle te krijgen”. Volgens het bestuur is er geen sprake van dalend moraal; er zou juist sprake zijn van “toegenomen interne mobiliteit” — medewerkers vullen na bijscholing de plekken van consultants die niet langer worden ingehuurd. Ook de relatie met de ondernemingsraad wordt als constructief omschreven.  

Opmerkelijk is dat de bank vasthoudt aan het kostenplafond van 5,3 miljard euro voor 2025, ondanks Vaandragers eerdere interne waarschuwing dat de kosten “ontspoord” zijn en de bank haar doelen dreigt te missen. Tijdens de ava stelde het bestuur dat er geen aanleiding is om de kostenoutlook bij te stellen.

Ambitie
Naast de kostenproblematiek lag ook het rendement op eigen vermogen (roe) onder het vergrootglas van aandeelhouders.

ABN Amro mikt op een roe van 9 à 10 procent in 2026, maar dat is te mager voor een hypotheekbank die vrijwel volledig in Nederland opereert. Eigenlijk is een procent of 12 het minimum.

De beurskoers noteert nog altijd met een stevige korting van ruim 35 procent ten opzichte van de boekwaarde — een weerspiegeling van het zwakke trackrecord én de magere vooruitzichten voor de roe.  

ABN Amro blijft structureel onder rendementslat van beleggers

Bron: jaarverslagen en analistentaxaties.  

“We mogen heel duidelijk zijn dat wij als bestuur de ambitie hebben om op termijn onze kosten van kapitaal te verdienen,” verklaarde Vaandrager nadrukkelijk. Een concrete termijn gaf hij niet.

Heel veel tijd lijkt er niet. De Nederlandse staat is bezig zijn belang in ABN Amro terug te brengen naar 30 procent. Met ongetwijfeld de intentie om op termijn volledig uit te stappen. Uiteindelijk zal de bank op eigen benen moeten staan — in een tijd waarin grensoverschrijdende fusies en overnames bij banken nadrukkelijk terug zijn op de agenda.  

In dat licht is de aanhoudende beurskorting meer dan een boekhoudkundig detail: het vormt een strategische kwetsbaarheid. President-commissaris Tom de Swaan benadrukte het belang van zelfstandigheid: het allerbelangrijkste is volgens hem dat ABN Amro onafhankelijk blijft. Maar die onafhankelijkheid is alleen houdbaar als de bank overtuigend weet te leveren op rendement en efficiency.

Gedoe met buffers
Ook de kapitaalpositie blijft een gevoelig punt. ABN Amro moest de afgelopen jaren meer kapitaal aanhouden, mede doordat de interne modellen en datasystemen voor kredietrisico niet op orde waren. In 2024 tekende zich voor het eerst stabilisatie af in de zogeheten risk-weighted assets (RWA) — dat zijn leningen en andere activa, gewogen naar risico, die bepalen hoeveel kapitaal de bank moet aanhouden.  

Of die stabilisatie structureel is, moet nog blijken. “De volatiliteit van onze RWA was een belangrijk zorgpunt voor beleggers,” erkende CFO Vaandrager, “maar het ergste lijkt nu achter de rug.” Hij wees op betere datakwaliteit, aangescherpte modellen en consistentere aansturing. “We verwachten nu een stabieler patroon te kunnen laten zien.”

Lees hier een artikel waarin dieper wordt ingegaan op de problemen rondom kapitaalratio’s bij ABN AMRO. 

Eindelijk rust in de RWA-groei: stabilisatie in 2024

Bron: jaarverslagen ABN Amro. Linker-as in miljarden euro’s. Rechter-as geeft kapitaalratio in procenten weer.  

ABN Amro waarschuwde wel dat de RWA’s in het eerste kwartaal van 2025 opnieuw met 3 à 5 miljard euro zullen stijgen. Dat komt door de overgang naar Basel IV, waarbij de bank deels afscheid moet nemen van eigen risicomodellen en overstapt op standaardmodellen. Minder maatwerk betekent hogere risicowegingen — en dus hogere kapitaalbuffers.

Prematuur
Jarenlang stond het huis op orde krijgen centraal, nu durft ABN Amro weer het woord ‘groei’ in de mond te nemen. Daarmee lijkt een nieuwe fase aangebroken. Financieel directeur Vaandrager verwoordde het als volgt: "The foundation is there, now it’s time to grow" – oftewel: het fundament staat, nu is het tijd om te groeien.  

De VEB plaatste kanttekeningen bij die nieuwe ambitie: is het verdienmodel wel robuust genoeg, of is groei nu nog te vroeg? President-commissaris De Swaan reageerde resoluut: “je kunt niet wachten tot alles perfect is – soms moet je iets doen voordat het helemaal af is, anders ben je te laat.”

Volgens Swaak is de interne transformatie voldoende gevorderd om groei te rechtvaardigen — zij het binnen duidelijke grenzen. Hij erkende dat eerdere groei ten koste ging van rendement, maar benadrukte dat de huidige strategie gericht is op waardecreatie in zorgvuldig gekozen segmenten, zoals hypotheken en vermogensbeheer.

De VEB stelde voor om investeringsbeslissingen, net als bijvoorbeeld ING doet, af te zetten tegen het rendement op aandeleninkoop — bij de huidige korting goed voor dubbele cijfers. Swaak ging daar niet direct op in, maar gaf aan dat ABN Amro “allerlei hurdles” hanteert bij kapitaalallocatie. Wel erkende hij het marktsentiment: “Natuurlijk zijn we ons heel erg bewust van de korting op het aandeel.”

Lees hier een eerdere VEB-analyse over waarom laag renderende banken beter eigen aandelen kunnen inkopen dan investeren in groei.