Als specialist in laadpalen, energieopslagsystemen en smart grids, opereert Alfen in een dynamische markt met zowel groeipotentieel als risico's. Een collar-strategie kan beleggers helpen om hun positie in Alfen te beschermen tegen neerwaartse risico's, terwijl ze toch blootgesteld blijven aan een deel van het opwaartse potentieel. 

Op 26 juni kwam het bedrijf met een winstwaarschuwing. Alfen heeft zijn omzetverwachtingen voor 2024 met maar liefst 20 procent verlaagd, wat resulteerde in een koersdaling van ruim 46 procent.​ 

Alfen, dat in 1937 is opgericht, maar pas sinds 2018 op de beurs is genoteerd, heeft nu veel weg van een groeiaandeel in een opkomende sector. Dit maakt het bedrijf zowel aantrekkelijk als risicovol voor beleggers. Een collar kan een effectieve manier zijn om deze risico's te beheersen zonder de volledige positie op te geven. 

De belegger heeft in deze constructie de aandelen in bezit. Daarbij koopt hij putopties en schrijft hij tegelijkertijd callopties. De putoptie zorgt voor een bescherming aan de onderkant en de verkoop van de calloptie brengt cash binnen om de kosten (deels) te dekken of levert zelfs een kleine premie op. 

Doel van de optieconstructie 
Het doel van de collar-strategie is tweeledig: het beperken van neerwaarts risico en het behouden van een deel van het opwaartse potentieel. Met deze optieconstructie kunnen aandelenbezitters een bandbreedte rond hun mogelijke resultaat aanbrengen. 

Dit is te illustreren met een voorbeeld. Stel dat een belegger aandelen Alfen in bezit heeft, gekocht op een koers van 19 euro. Als hij een gematigde koersstijging of een stabiele koers verwacht, maar ook bezorgd is over potentiële neerwaartse risico’s bij nieuwe tegenvallers, dan kan de collar een uitkomst zijn. 

Deze strategie biedt een zekere mate van bescherming en is vooral nuttig in volatiele markten waar de belegger onzeker is over de richting van de aandelenkoers op de korte tot middellange termijn. 

Opzet van een collar 
Voor een belegger die de aandelen in bezit heeft, bestaat het opzetten uit een aankoop van putopties en verkoop (schrijven) van callopties. De uitoefenprijzen zijn vrij in te vullen. Hoe verder de uitoefenprijzen van de huidige koers afliggen, hoe meer potentieel naar boven, maar ook naar beneden, de belegger behoudt. De uitoefenprijzen kunnen zo worden gekozen dat de kosten van de put gelijk zijn aan de opbrengst van de geschreven calls, maar dit hoeft niet.  

Overwegingen voor een collar-strategie: 

1. Bescherming na koersdaling: Alfen heeft recent een forse daling doorgemaakt, wat het een geschikt moment kan maken voor een defensieve strategie. De collar kan bescherming bieden tegen verdere dalingen, terwijl er nog steeds ruimte is voor opwaarts potentieel.
   
   
2. Kostenefficiëntie: door een calloptie te schrijven, kunnen de kosten van de putoptie (die bescherming biedt) gedeeltelijk of volledig worden gefinancierd. Dit maakt de strategie kostenefficiënt, wat vooral aantrekkelijk is na een periode van koersdalingen.
   
   
3. Behoud van aandelenpositie: de belegger in Alfen kan met een collar-strategie de aandelenpositie behouden, terwijl hij toch bescherming geniet. Dit is vooral relevant als hij gelooft in het langetermijnpotentieel van Alfen. 

Scenario 
De belegger heeft 1.000 aandelen Alfen van 19 euro in bezit. Om de collar op te zetten, koopt hij tien putopties met een uitoefenprijs van 14 euro en schrijft tien calls met uitoefenprijs van 24 euro die expireren in december 2024. Puts zijn normaal gesproken duurder dan calls, bij eenzelfde intrinsieke waarde, maar bij Alfen is de call op het moment van schrijven duurder. Dit lijkt erop te wijzen dat beleggers na een afstraffing voor Alfen meer opwaarts potentieel zien dan risico van een verdere daling. 

Gelijke up- en downside 
De collar heeft dus 5 euro upside, en de putoptie beschermt tegen een koersdaling van meer dan 5 euro. Dat zijn koersuitslagen van ongeveer 26 procent. De expiratie ligt op de derde vrijdag van december, in 2024 is dit 20 december. Dat is iets meer dan 24 weken. De constructie levert per optiecontract, dat betrekking heeft op 100 aandelen, een bedrag op van 25 euro. Voor een positie van 1.000 aandelen is dit dus 250 euro. 

Er zijn verschillende varianten van de collar-strategie mogelijk. Ten eerste kan een belegger kiezen voor een andere looptijd van de opties. Opties met kortere looptijden zijn over het algemeen goedkoper – de optiepremie voor de geschreven wordt dan ook lager – maar moeten vaker worden vernieuwd. Langere looptijden zijn duurder, maar bieden langer bescherming en vereisen minder frequent beheer.  

Volgens het jaarverslag heeft Alfen momenteel geen voornemen om in de nabije toekomst dividend uit te keren. Een vervroegde uitoefening van de calloptie is hier daarom geen kwestie. Binnen de looptijd zijn er wel twee cijfermomenten, de halfjaarresultaten op 22 augustus en een trading update over het derde kwartaal op 7 november. Dit soort publicaties kunnen leiden tot grote koersschommelingen. Een collar beperkt het maximale verlies als het nieuws (weer) tegenvalt. 

Daarnaast heeft de belegger de keuze uit verschillende uitoefenprijzen voor zowel de call- als de putoptie. De meest logische keuzes voor een collar zijn de opties die zorgen voor een (nagenoeg) kostenneutrale constructie.  

Hieronder een beknopt overzicht van de mogelijkheden op basis van de optieprijzen op 3 juli, met uitgelicht de hier besproken constructie. De bovenste rij en linkerkolom tonen de opties met verschillende uitoefenprijzen, gevolgd door de premie. In de tabel is het bedrag weergegeven dat bij een combinatie van de twee optiecontracten netto wordt ontvangen of moet worden betaald.  

Alfen december 2024	Call 21 - € 2,95	Call 22 - € 2,60	Call 24 - € 2,05
Put 17 - € 2,95	€ 0	- € 35	- € 90
Put 16 - € 2,55	€ 40	€ 5	- € 50
Put 14 - € 1,80	€ 115	€ 80	€ 25

Bron: Euronext. Biedprijzen voor calls, laatprijzen voor put. 3 juli 2024 

In de grafiek hieronder is de uitkomst aan het einde van de looptijd van de opties te zien. De winst en het verlies rond de aankoopkoers lopen eerst gelijk mee met de koersstijging of -daling van het aandeel. Door de netto ontvangen premie, is er ook bij een gelijkblijvende koers een kleine winst. Vanaf de uitoefenprijzen van de opties zijn de maximale winst en het maximale verlies gelimiteerd. 


Bron: berekening VEB. Duizend aandelen Alfen met tien put- en calloptiecontracten 

Deze rendementsberekening gaat uit van de situatie waarin het aandeel op 19 euro is aangeschaft. Hierbij zijn transactiekosten buiten beschouwing gelaten. Dit is een momentopname. Optieprijzen fluctueren voortdurend, stem daar dus de constructie op af.  

Bij een koers van 18,75 euro is de winst op de hele positie door deze opzet aan het eind van de looptijd nul. Bij een koers boven de 19 euro is er een winst op de aandelen, maar deze kan maximaal doorstijgen tot 5 euro per aandeel. Daarna heeft de calloptie intrinsieke waarde en wordt deze uitgeoefend, en zal de belegger die de optie heeft geschreven dus worden aangewezen om te leveren. 

Daalt de koers, dan legt de putoptie een bodem onder de uiteindelijke waarde van de positie. Er kan niet meer worden verloren dan 5 euro per aandeel. De kleine positieve netto-premie beperkt het maximale verlies tot 4.750 euro, 25 procent. 

Wat zijn de nadelen? 
Het is belangrijk om ook de potentiële nadelen te belichten. Beleggen is iets voor de lange termijn, met het oog op groei van het vermogen. Een collar zet een limiet op de mogelijke koerswinst. Hoewel de constructie ‘kosteloos’ kan worden opgetuigd, gaat het verkleinen van de risico’s ten koste van rendementspotentieel. 

Wie de onderliggende aandelen van de geschreven call in bezit heeft, kan altijd aan de leveringsplicht voldoen. Desondanks vereisen sommige brokers dat een belegger de ontvangen optiepremie cash aanhoudt op de rekening.   

Binnen de looptijd van de opties zijn de posities ook te sluiten. De tijdswaarde loopt er bij beide optiecontracten uit, maar omdat er een optie gekocht en een optie verkocht is, werkt dit voor de twee posities in tegengestelde richting. Dat geldt ook voor veranderingen in de volatiliteit van het aandeel. 

Als de koers stijgt en de belegger verwacht dat het neerwaartse risico lager is geworden, kan de putoptie worden verkocht om het resultaat te verhogen. Als een grote verdere koersstijging wordt verwacht, kan ook de calloptie worden gesloten (teruggekocht) om het koerspotentieel niet meer te beperken. De prijs van de optie is dan mogelijk wel opgelopen, zodat de kosten van het terugkopen van de optie hoger zijn. 

Uiteindelijk is de collar-strategie een hulpmiddel dat, mits verstandig toegepast, beleggers kan helpen om hun risico's te beheersen zonder hun vertrouwen in het groeipotentieel van Alfen op te geven.