Beleggers in Triodos keken reikhalzend uit naar de halfjaarresultaten van 17 augustus. Triodos had namelijk nogal wat uit te leggen. Niet alleen over de financiële prestaties van de afgelopen zes maanden, maar ook over de haperende verhandelbaarheid van certificaten en de waaier aan (dreigende) rechtszaken die ontevreden certificaathouders tegen de bank aanspannen.

Eerst maar eens de resultaten. Zoals de bank al had aangekondigd,  waren die in de eerste helft van 2023  substantieel hoger dan een jaar eerder. De nettowinst van 35,2 miljoen euro was bijna een verdubbeling ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Die groei kan volledig verklaard worden door het betere renteklimaat. Banken profiteren van de forse marges tussen in- en uitgeleend geld.  

Niet eerder boekte Triodos zo veel winst als in de eerste zes maanden van 2023              

Bron: Halfjaarverslagen Triodos

De hogere winst maakt dat Triodos rendabeler is. Het rendement op eigen vermogen (REV) – de winst gedeeld door de kapitaalbasis – kwam uit op 5,6 procent. Dat is binnen de middellangetermijn-doelstelling van de bank van 5 tot 7 procent. In de eerste helft van 2022 was de REV nog 3 procent.

Triodos gaat meer dividend uitkeren aan certificaathouders. Door de hogere winst en de opgeschroefde payoutratio – de bank gaat nu 50 procent van de winst uitkeren in plaats van 26,5 procent over de eerste zes maanden van 2022– stijgt het interimdividend van 0,35 euro per certificaat naar 1,32 euro per certificaat.

Of Triodos alleen maar kan blijven steunen op de rentemarge in zijn pogingen rendabeler te worden, is twijfelachtig. Grootbanken waarschuwden al dat vroeg of laat de rente op spaargeld verder omhoog moet, waardoor marges weer zullen dalen.

Het zou mooi zijn als Triodos op zo’n moment kan terugvallen op commissie-inkomsten, bijvoorbeeld de opbrengsten uit de beleggingsfondsen die de bank aanbiedt. De winst uit deze inkomsten viel echter terug dit jaar.

Triodos heeft de efficiencyratio – de kosten van de bank als percentage van de inkomsten – weten terug te brengen. Dat de totale (absolute) kosten desondanks omhoog gingen, was deels te wijten aan de kosten van advocaten. Triodos wordt, vooral in Spanje, veelvuldig voor de rechter gedaagd door certificaathouders. Zij kochten in het verleden Triodos-certificaten tegen een koers van een euro of tachtig en dachten deze weer te kunnen verkopen aan de bank voor ongeveer diezelfde prijs. Triodos zag zich echter genoodzaakt aanpassingen door te voeren in de handel, waardoor certificaten nu verhandeld worden voor dertig euro.

Voor de rechter
Bij publicatie van de halfjaarcijfers geeft de bank enig inzicht in de stand van zaken rond de procedures (zie blz. 50 in het Half Year Report). Vooral Spanje trekt de aandacht door het aantal zaken. Individuele certificaathouders zijn naar de rechter gestapt wat resulteerde in ruim 330 rechtszaken. In totaal is daarbij 1,5 procent van alle uitgegeven Triodos-certificaten in de Spaanse rechtszalen vertegenwoordigd.

Triodos schat dat het ongeveer 1,8 miljoen euro kwijt zal zijn aan schadevergoedingen in Spanje. Voorzieningen voor verdere claims treft de bank niet. Dat hoeft ook niet zo lang niet concreet is hoe de diverse disputen gaan uitpakken. Zo zijn in Nederland wel massaclaims aangekondigd, maar (nog) niet ingediend.

Handel
Het derde grote thema bij de halfjaarcijfers is de handel in certificaten. Triodos beloofde dat in juli van dit jaar de mogelijkheid voor het aan- en verkopen van certificaten  - na jaren van stilstand -  weer hersteld zou zijn. Niet tegen de intrinsieke waarde en ook niet met de bank als aan- of verkopende partij, maar via een extern platform, MTF, waar certificaathouders onderling kunnen handelen.

Triodos waarschuwde vooraf dat het even zou kunnen duren voordat de handel goed op gang zou komen. Dat blijkt een behoorlijk understatement te zijn. Bij het wekelijkse handelsmoment wisselen amper tienduizend stukken van eigenaar. De aantrekkingskracht van het platform blijkt ook zeer beperkt. Triodos zegt veel moeite te hebben gedaan om nieuwe beleggers te interesseren voor het platform. Dat heeft geresulteerd in 500 nieuwe beleggers. Zij vertegenwoordigen 1 procent van het totaal aantal certificaathouders. Van de ruim 43.000 beleggers heeft bovendien maar 30 procent de moeite genomen om zich aan te melden op het nieuwe platform.

Triodos zegt dat het handelsplatform ‘technisch goed’ goed functioneert. Daarbij voert de bank aan dat in het verleden ook niet veel gehandeld werd in certificaten. Het zijn immers beleggingen voor de lange termijn.

Maar dat is - op zijn best – slechts het halve verhaal. Tijdens het opschorten van de handel wilden beleggers voor minimaal 150 miljoen euro aan certificaten afstoten, zo schatte het bestuur van Triodos destijds in. Dat zou bij de huidige handelsvolumes een proces van jaren zijn. Wekelijks wordt ongeveer 0,1 procent van de certificaten verhandeld. Dat is ook geen aantrekkelijk vooruitzicht voor mensen die interesse hebben om te investeren in Triodos. Certificaten aanschaffen is één ding, maar ze weer verkopen blijkt zeer moeilijk. Dat is een niet te onderschatten risico.

Triodos zal niet alleen moeten letten op het rendement, de bank zal ook actie moeten ondernemen om de certificaten aantrekkelijker te maken. Nu is het voor certificaathouders bijna Hotel California: you can check out any time you like but you can never leave.