Accountants schatten het risico op fraude structureel veel te laag in bij een boekencontrole. Ze maken vooraf wel de verplichte risicoanalyse van de bedrijven die ze controleren, maar doen dat vaak te oppervlakkig. Dit stelt de toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een kritisch nieuw rapport over de kwaliteit van de accountancy in Nederland.

De AFM controleerde bij dertien kantoren in totaal 32 controledossiers. Daarvan voldeden er volgens de toezichthouder slechts vijf. Bij de overige 27 constateerde de toezichthouder één of meerdere tekortkomingen die vooral te maken hadden met het over het hoofd zien van frauderisico's, zoals mogelijke corruptie of omkoping, witwassen en kartelvorming

De VEB is het eens met die kritiek: “We kennen de AFM-onderzoeken als gedegen, en dit is representatief voor de hele sector. Accountants zeggen al jaren te werken aan cultuurverandering, maar dit wijst erop dat er in de praktijk nog nauwelijks iets is veranderd.” In het FD stelt de VEB dat het jammer is dat de AFM het laat bij een kritisch rapport en bij gesprekken met kantoren en beroepsorganisatie NBA. “Volgens ons is handhaving met boetes of klachten bij de accountantskamer op zijn plaats.”

Crypto’s op de korrel
Medio juni diende de Amerikaanse toezichthouder SEC een flinke trits aanklachten in tegen de twee grootste cryptobeurzen ter wereld: Binance en Coinbase. BNR haalde VEB adjunct-directeur Errol Keyner voor de microfoon voor een toelichting op de beweegredenen van de SEC: “De huidige SEC-voorzitter Gary Gensler is eigenlijk kraakhelder: hij wil een eind maken aan ondeugdelijke praktijken rond cryptoplatforms. Hij vindt dat je aan dezelfde regels moet voldoen als de beurs waar aandelen en opties worden verhandeld. En dat juich ik alleen maar toe. Het verdienmodel van Binance en Coinbase wordt helemaal onderuitgehaald, dus dit kan het einde betekenen van dit soort partijen.” Eén ding is duidelijk, benadrukt Keyner: “Met de SEC kun je maar beter geen ruzie hebben. Crypto is al riskant genoeg.”

Apples VR-bril
Veel media-aandacht voor Apples eerste echte nieuwe product sinds de iPhone: de Apple Vision Pro (een VR-bril).  BNR nodigde een aantal tech-watchers in de uitzending voor een eerste indruk. Ook Errol Keyner schoof aan voor een visie op de financiële positie van Apple: “Je weet eigenlijk zeker dat vele miljarden als terugkerende omzet blijven komen. En als je eenmaal een Apple-product hebt, zit je als klant gevangen.”

Hoe kan AkzoNobel de inhaalrace volhouden?
AkzoNobel doet het op de beurs dit jaar beter dan de naaste concurrenten en herstelt daarmee een beetje van het zwakke koersverloop van 2022. David Tomic, econoom bij de VEB, geeft in het FD tekst en uitleg: “Omzetgroei is de komende maanden cruciaal. Vaak is het bij Akzo een uitruil tussen prijzen en volumes, maar het is dit jaar zaak om beide te versterken. Daar komt bij dat door lagere winsten, een aantal overnames en dure aandeleninkoopprogramma's de balans uitgehold is. En daarmee hebben ze zichzelf een behoorlijk moeilijke uitgangspositie gegeven.”

Knokken bij Shell
De aandeelhoudersvergadering van Shell in Londen verliep chaotisch. Een grote hoeveelheid klimaatactivisten -de NOS schatte 100 activisten – had zich als aandeelhouder toegang verschaft en legde de vergadering lam met liederen en geschreeuw. Een  groep demonstranten probeerde zelfs het podium te bestormen. De beveiliging kreeg deze demonstranten uiteindelijk met veel trek- en sleurwerk de zaal uitgewerkt. VEB-directeur Everts vraagt zich af of dergelijk grimmig activisme echt invloed heeft op de koers van een groot bedrijf als Shell: “Het polariseert", vertelt hij desgevraagd aan de NOS. "Je wordt als aandeelhouder als vijand beschouwd en neergezet als onderdeel van het kwaad. Terwijl wij en bijvoorbeeld pensioenfondsen Shell echt stimuleren meer te doen."    

In het Parool verdedigt Everts niettemin het recht van kleine aandeelhouders -de vertegenwoordigers van Extinction Rebbellion en Milieudefensie hebben doorgaan hoogstens een handjevol aandelen- om vragen te stellen en de dialoog aan te gaan met het bestuur van een beursgenoteerde onderneming: “Een bestuur heeft in het jaar maar één moment om verantwoording af te leggen. En dan wel bij de mensen die geld hebben ingelegd. Het is belangrijk dat ze afdalen van hun troon om alle vragen die er zijn te beantwoorden. Dat is gezond voor iedere bestuurder.” 

Finfluencers
Waar de reclame voor financiële instellingen aan strenge regels is gebonden, kunnen financiële influencers op social media volkomen hun gang gaan. De Europese Commissie komt nu met maatregelen om de invloed van deze finfluencers, te beperken. De Commissie wil dat beleggingsmaatschappijen verantwoordelijk worden gehouden voor de reclame-uitingen van ‘hun’ finfluencers. In een tv-uitzending van Nieuwsuur levert de VEB kritiek op de mooiweer-verhalen van deze finfluencers: “Het zijn mensen die laten zien wij hebben succes gehad en we bieden jou dat succes ook aan. Vaak zitten ze in ongereguleerde producten waarmee je veel kunt winnen, maar nog veel meer verliezen.”  

Bedenkingen bij Portugees accountantskantoor
Eerder al vestigde de VEB de aandacht op een aantal relatief kleine beursfondsen die op het strafbankje van Euronext zaten omdat ze geen jaarverslag konden publiceren dat was gecontroleerd door een accountant met een OOB-vergunning.

Net voor het verstrijken van de deadline kwam een van deze fondsen op het strafbankje, Value8, toch met een oplossing: een Portugees kantoor met een AFM-registratie. De VEB laat in het FD weten bedenkingen te hebben bij deze oplossing. “Ik betwijfel ernstig of dit een kwaliteitsimpuls is voor de Nederlandse accountancy. In alles lijkt dit niet de opmaat naar wat wij als beleggers willen zien. Juist deze bedrijven (de kleine beursfondsen die zonder accountant zitten, red.) hebben een goede accountantscontrole nodig.” 

Ebusco te ambitieus?
Aandeelhouders zijn bepaald niet tevreden over de resultaten van bussenbouwer Ebusco. De omzet steeg weliswaar flink, maar ebitda en nettoverlies daalden verder onder nul. Het aandeel noteert inmiddels ver onder de tien euro. De Telegraaf tekent de zorgen op die VEB-afgevaardigde André Jorna uitte over de uitbreidingsplannen van ceo Peter Bijvelds: “Ik vraag de rvc of er iemand is die Bijvelds kan afremmen met zijn ambitie. Als ik hoor dat hij uit wil breiden in de Verenigde Staten, terwijl er hier nog zoveel moet gebeuren.” Volgens Jorna kan Ebusco zich beter richten op het in orde brengen van de productieprocessen in de bestaande fabrieken en voor de Amerikaanse markt samenwerking zoeken met bijvoorbeeld Paccar, het moederbedrijf van Daf.

Salarisverhoging bestuur JET
Veel ophef over het salaris van Jitse Groen, de ceo van JustEat Takaway. Terwijl de koers al twee jaar lang vrijwel continu keldert, werd het salaris van Groen en zijn medebestuurders flink opgeschroefd. Die verhoging leverde tijdens de ava veel gefoeter op. Ter verdediging voerde de rvc aan dat het bedrijf flink gegroeid was en een stuk complexer dan voorheen. De Telegraaf voert in een verslag van de ava de repliek op van VEB-econoom Eric van den Hudding: “Die complexiteit hebben jullie over jezelf afgeroepen, ook met de aankoop van Grubhub in de Verenigde Staten. En nu passen jullie de strategie voor de vierde keer in vijf jaar tijd aan. Het gaat maar heen en weer. Ligt dat beleid nu eindelijk vast voor meerdere jaren?” Ook De Volkskrant maakt melding van de kritiek vanuit de VEB-hoek. Ondanks de weerstand vanuit de zaal, ging 91 procent van het aandelenkapitaal akkoord met de voorgestelde verhoging.