Wat is Tradegate?
Tradegate is een zogenoemd alternatief Duits handelsplatform. Op het platform worden, net als op bijvoorbeeld de Nederlandse beurs Euronext, effecten verhandeld. Op Tradegate heeft echter een marketmaker het alleenrecht op het afgeven van bied- en laatkoersen waar beleggers tegen kunnen handelen. De samenwerking tussen moederbedrijf flatexDEGIRO en Tradegate zorgde eerder al voor ophef.

Bij DeGiro hebben beleggers de keuze om via Tradegate te handelen, naast vele andere beurzen. Het is echter wel tekenend dat de aandelen van beleggers op een zeer grote en liquide beurs als Börse Frankfurt worden overgezet naar een alternatief platform.

Wat is het verschil tussen een notering op Börse Frankfurt en Tradegate?
Veel Duitse aandelen hebben een hoofdnotering op Börse Frankfurt. Daarnaast zijn bijvoorbeeld veel Amerikaanse bedrijven ook te koop op deze beurs, met een notering in euro’s. Hier kunnen de koop- en verkooporders van beleggers met elkaar concurreren in een centraal orderboek.

Op Tradegate is echter sprake van een marketmaker die de koersen afgeeft. Die marketmakers willen geld verdienen en dat kunnen zij doen door het verschil tussen de prijs waartegen je als belegger aandelen kunt kopen (de laatkoers) en kunt verkopen (de biedkoers) als opbrengst te realiseren. De biedkoers is altijd lager dan de laatkoers: het gat daartussen is de spread.

Tradegate is ook aan te merken als een PFOF-platform. Dat staat voor payment for orderflow. Brokers die handel via Tradegate aanbieden, ontvangen soms een vergoeding van het handelsplatform voor de transacties die daar door klanten worden gedaan. Zij verkopen dus orderafhandeling door. Een handelsplatform als Tradegate wil hiervoor betalen, omdat het aan deze orders kan verdienen.

PFOF is in Nederland verboden, en toezichthouder AFM pleit al langer voor een verbod in de gehele Europese Unie. De VEB is ook voor een algeheel verbod. Het ontvangen van betalingen van andere partijen dan de belegger zorgt voor belangenverstrengeling, waarbij brokers verleid worden om orderafhandeling over te laten aan de meestbiedende partij (die niet altijd de gunstigste koers voor de belegger biedt). Volgens de VEB valt DeGiro ook onder het provisieverbod, aangezien de broker werkt als een Nederlands bijkantoor van flatexDEGIRO Bank dat onder toezicht staat van de AFM en DNB.

Hoe (on)gunstig zijn de koersen op Tradegate?
Die zijn zeker niet gunstig, afgemeten aan de spreads. Een hogere spread betekent hogere impliciete transactiekosten voor de belegger. In een recent onderzoek bekeek de VEB de bied- en laatkoersen van enkele aandelen op drie alternatieve handelsplatforms, waaronder Tradegate, en vergeleek deze met de beurs waar een aandeel de hoofdnotering heeft (de hoofdbeurs).

In de meeste gevallen waren de spreads een stuk groter op de alternatieve platforms. Voor Tradegate was dit in ons onderzoek het geval bij 7 van de 10 onderzochte aandelen. De gemiddelde spread voor enkele middelgrote en kleine Nederlandse bedrijven is bovendien op Tradegate het hoogst van de vier vergeleken handelsplaatsen.

Buiten reguliere beurstijden moeten beleggers helemaal waakzaam zijn. Tradegate biedt bijvoorbeeld handelstijden van 8.00 uur tot 22.00 uur, terwijl de meeste reguliere Europese beurzen tussen 9.00 en 17.30 geopend zijn. Marketmakers op de alternatieve platforms geven ook prijzen af wanneer de reguliere beurzen gesloten zijn. Uit ons onderzoek blijken de spreads dan nog eens veel hoger te worden dan ze tijdens openingstijd van de hoofdbeurs al waren.

Waarom doet DeGiro dit?
Het is niet direct duidelijk waarom DeGiro de Börse Frankfurt-noteringen overzet. Zelf noemt de broker als voordeel dat de tarieven bij Tradegate lager zijn. Dat kan echter in het niet vallen bij de spreadkosten die op dat platform doorgaans een stuk hoger zijn dan op de meer liquide hoofdbeurzen. Het lijkt bovendien niet een voordeel voor DeGiro zelf te zijn.

Het heeft er alle schijn van dat DeGiro meer transacties richting Tradegate wil leiden.

Kan de broker ook provisies ontvangen van Tradegate voor de orders die Nederlandse beleggers daar inleggen? Dat is niet geheel duidelijk. In de Nadere informatie Beleggingsdiensten van DeGiro staat wel: “DEGIRO mag inducements ontvangen van derde partijen.” Inducements is een ander woord voor provisies, die in Nederland verboden zijn.

In hetzelfde document schrijft DeGiro: “Inducements die DEGIRO ontvangt van derden zijn in het algemeen gebaseerd op transacties.” Of dit ook geldt voor orders op Tradegate staat niet expliciet vermeld. Bij de start van de samenwerking met Tradegate, in 2021, gaf DeGiro nog aan: “Wij verkopen geen orderflow en in lijn met Nederlandse regelgeving ontvangen wij geen provisie voor uw orders.”

De VEB vroeg naar aanleiding van het overzetten van posities aan DeGiro of zij betalingen van Tradegate kunnen ontvangen voor de transacties van Nederlandse beleggers. In een reactie laat DeGiro weten dat de broker geen betalingen ontvangt voor orders van Nederlandse klanten die uitgevoerd worden op Tradegate.

Over de reden van het overzetten van de posities laat de DeGiro weten: “Het handelssysteem van de Frankfurt Börse (de regionale beurs) werkt op een specifieke manier. Hiervoor hebben we bij DEGIRO aanvullende handmatige afstemmingsprocessen nodig die duur en foutgevoelig zijn. Wij willen onze klanten concurrerende tarieven bieden en hiervoor moeten we ons beursaanbod blijvend optimaliseren zodat de klanten de best mogelijke service ontvangen. Om deze reden hebben we de posities die werden aangehouden op van de Frankfurt Börse overgebracht naar Tradegate.”