Stijgende grondstof- en energieprijzen, dierziektes en overcapaciteit. Deze omstandigheden zorgen al enige tijd voor forse margedruk bij veevoederproducent ForFarmers. Maar er is meer aan de hand bij het bedrijf dat de afgelopen maanden ‘in goed overleg’ afscheid nam van twee van de drie bestuurders.
Mede door de uitdagende omgeving lijkt het strategische groeiplan nog weinig vruchten af te werpen.
Amper anderhalf jaar na de presentatie van deze strategie is al een herevaluatie nodig. De uitkomsten hiervan worden na de zomer verwacht, als de recent aangekondigde nieuwe ceo Chris Deen officieel is aangetreden.
De volgende drie probleemdossiers zullen hoog op zijn agenda staan.
1. Ongelukkige overnames
Een belangrijke pijler onder het bedrijfsplan was groei door overnames. Bij voorkeur ook in (nieuwe) groeimarkten om zo door geografische spreiding risico’s in te perken. Dat laatste is niet gelukt. ‘In 2018 verwierf ForFarmers een belang van 60 procent in het Poolse bedrijf Tasomix. Twee jaar later moest het hier tientallen miljoenen op afboeken vanwege een aanzienlijk lagere groeiverwachting door Covid-19 ‘dan ten tijde van de bepaling van de initiële waardering van Tasomix’.
Uit het onlangs gepubliceerde jaarverslag valt af te leiden dat de zaken nog steeds niet op rolletjes lopen. De inmiddels vertrokken operationeel directeur Adrie van der Ven kreeg voor zijn prestatiedoel “Managementteam Polen versterkt met nieuwe benoemingen” slechts een bescheiden bonus toegewezen.
De twee recentere overnames in het afgelopen jaar waren gericht op de twee kernlanden, Nederland en Duitsland. ForFarmers nam de activiteiten van het Duitse Mühldorfer over, dat zich voornamelijk richt op de productie van paardenvoer. Veel groter was de overname van De Hoop Mengvoeders, een Nederlands bedrijf dat actief is in de pluimveeketen. Het gevolg is dat de groepsomzet nu voor meer dan de helft uit het segment Nederland/België komt.
Dat lijkt een merkwaardige stap. Door de huidige stikstofcrisis waar de Nederlandse regering mee blijft worstelen, lijkt het verstandig rekening te houden met krimpscenario’s in deze sector.
Weliswaar is er met de overname van De Hoop een betere spreiding aangebracht tussen de drie hoofdsegmenten waar ForFarmers actief is, te weten pluim-, varkens- en herkauwersvoer. Maar van de beoogde ‘geografische balans’ is nog geen sprake. Dat geeft ForFarmers ook toe in haar jaarverslag. De disbalans tussen groei- en ontwikkelde markten staat genoteerd als zwakte in de zogeheten ‘SWOT’ analyse.
Desgevraagd liet het bedrijf weten het ‘financiële deel’ van de strategie in ieder geval op pauze te zetten tot na de herevaluatie van de strategie. Meer overnames lijken de komende tijd dus niet aan de orde.
2. Kosten omlaag, efficiency omhoog
Twee andere onderdelen van de strategie waren het stroomlijnen van de organisatie en kostenbesparingen. Op het vlak van de kosten zijn stappen gezet. Het aantal werknemers (FTE) is -exclusief de overnames - met 101 afgenomen tot 2444 en twee fabrieken werden afgestoten. Door terugvallende volumes resulteert dit nog niet in een lager aantal FTE per ton geproduceerd veevoer. Maar mocht de markt aantrekken, dan kan ForFamers naar eigen zeggen de beoogde efficiëntievoordelen verzilveren.
Het optimaliseren van processen ging een stuk minder voortvarend. Afgelopen jaar werden – achteraf gezien – ongunstige contracten om veevoeder te leveren in Duitsland afgesloten, met een negatieve impact op het bedrijfsresultaat (EBITDA) van 4 miljoen euro als gevolg. Op de AvA gaf ForFarmers aan dat het hier om contracten ging die een wat langere looptijd hadden dan gebruikelijk. Met de snel oplopende inputkosten werd onvoldoende rekening gehouden.
ForFarmers geeft aan de risicosystemen inmiddels te hebben aangepast en verbeterd.
3. Afkalvende winstmarge
De volatiele prijzen voor grondstoffen en energie blijven de komende tijd echter wel van grote invloed op de marges.
Ook aan de kant van de opbrengsten is het kommer en kwel. De stijgende kosten kunnen vooralsnog niet volledig doorberekend worden aan de eindklanten. Maar dit is een kwestie van tijd, aldus ForFarmers. Dat meer prijsmacht broodnodig is, blijkt wel uit de ontwikkeling van de operationele marge over de afgelopen jaren. Deze liep terug van 2,9 procent in 2018 tot 1,5 procent vorig jaar.
Dat is een flinterdunne marge en voor het eerste halfjaar voorziet ForFarmers een fors lagere EBITDA ten opzichte van dezelfde periode in 2021.
Marge gehalveerd in laatste vier jaar
2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
Omzet | 2404 | 2463 | 2351 | 2670 |
Brutowinst | 443 | 441 | 433 | 436 |
Operationele kosten | 373 | 386 | 373 | 397 |
Onderliggend bedrijfsresultaat | 70 | 55 | 62 | 41 |
Operationele marge | 2,9% | 2,2% | 2,6% | 1,5% |
* Overzicht van de operationele baten/lasten, inclusief acquisities. Bedragen in miljoen en euro.
Beleggers zien de toekomst somber in. Het bedrijf zit al jaren in een glijvlucht en het aandeel schommelt nu rond de 3,40 euro. Daarmee is de koers gehalveerd sinds de beursgang. Het is aan de grotendeels vernieuwde Raad van Bestuur om het tij te keren.