Mobiel internet via 5G heeft de toekomst, maar om welke toekomst het concreet gaat is niet geheel duidelijk. Daarvoor zijn de praktische toepassingen en duidelijke verdienmodellen nog niet voldoende uitgekristalliseerd. 5G moet een revolutie ontketenen in Internet of Things (IoT), apparaten die met elkaar communiceren en dan wordt al snel gedacht aan zelfrijdende auto’s.

Duidelijk is inmiddels wel wie in eerste instantie de rekening moet oppakken voor de introductie van 5G: dat zijn de telecombedrijven, die een licentie moeten zien te bemachtigen om het snellere 5G-internet te kunnen aanbieden.

Haast is geboden, aangezien het 5G-netwerk in 2019 uitgerold moet worden. De Europese commissie heeft onder andere Nederland opgeroepen haast te maken met de veilingen.

Pijnlijk
Bij KPN en zijn aandeelhouders zal een nieuwe veiling pijnlijke herinneringen naar boven brengen. Bij de veiling van licenties voor 4G, eind 2012, moest het bedrijf 1,2 miljard euro neerleggen en daarmee zag het bedrijf de uitgeholde balans verder verslechteren. Een paar maanden later volgde een forse claimemissie.

Ook nu zal KPN moeten meedingen naar licenties, evenals VodafoneZiggo. T-Mobile en Tele2 wachten nog op goedkeuring van de Europese commissie voor een overname van Tele2 door T-Mobile, maar ook zonder die overname zal in ieder geval T-Mobile deze belangrijke technologie binnen willen halen.

De opbrengsten van de veilingen die al hebben plaatsgevonden variëren nogal. In Italië leverde de veiling circa 6,5 miljard euro op tegen 438 miljoen euro in Spanje. Over de Nederlandse situatie is er nog weinig bekend. De 4G veiling bracht in 2012 3,8 miljard euro op. Het is nu de vraag of de licenties voor 5G ook een dergelijk bedrag opbrengen.

Betalen
Indien KPN bijvoorbeeld tussen 800 miljoen en 1 miljard euro zou moeten betalen voor toegang tot de 5G frequenties rijst de vraag hoe KPN dat gaat financieren.

De eerste mogelijkheid is door nieuwe schulden aan te gaan. Probleem is dat KPN nog veel vreemd vermogen torst. De net debt/ebitda ratio bedraagt volgens de meest recente gegevens 2.8, waar bij veel beursfondsen een ratio van 3 als het maximum wordt gezien dat in afspraken met banken wordt vastgelegd.

Een tweede mogelijkheid is om een deel van de winst in te houden in plaats van uit te keren als dividend. Daarmee zou KPN het toch al broze vertrouwen van beleggers verspelen.

Een andere mogelijkheid is de verkoop van (een deel van) het belang in Telefónica Duitsland. Dit belang resteert van de verkoop van E-plus aan Telefónica Duitsland.

Verkoop van het belang in Telefónica komt neer op verkoop van een stuk tafelzilver. Het terugkerende dividend dat KPN ontvangt valt dan immers weg.

Waarschijnlijk zal KPN kiezen voor een combinatie van bovenstaande maatregelen, aangevuld met liquide middelen.

Investeringen
Naast de aanschaf van een licentie, zijn investeringen nodig om het 5G-netwerk operationeel te krijgen. KPN heeft aangegeven dat die investeringen mee zullen vallen. Er is al een 80 procent bereik van glasvezel tot alle stations van waaruit 5G moet gaan zenden. Daarnaast zullen ze de 5G dekking geprioriteerd gaan uitrollen naar die delen van het land waar de grootste vraag is vanuit toepassingen die 5G nodig hebben.

Na de uitrol moet KPN de investering ook nog terugverdienen en daarin is KPN niet erg sterk gebleken afgelopen jaren. De omzet en winst per aandeel lopen terug (zie tabel).