Dat het bedrijf nu aandelen gaat inkopen is echter een signaal dat deze strategie hapert, vooral omdat topman Yoram Knoop dit vorige zomer nog uitsloot.

Het veevoerbedrijf presenteerde deze week de jaarcijfers. Deze waren op zich solide. Het afgezette volume veevoer nam met 2,5 procent toe, de nettowinst steeg bijna 5 procent. ForFarmers verhoogde het dividend navenant naar iets meer dan 0,24 euro per aandeel.

Onderliggend is de ontwikkeling van de resultaten minder overtuigend. ForFarmers kampt vooral met een lage winstgevendheid in zijn buitenlandse markten, Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk.

ForFarmers zelf meet de winstgevendheid op basis van het operationeel resultaat als percentage van het geïnvesteerde kapitaal. Tussen Nederland en de andere markten waar het bedrijf zit, gaapt een groot gat.

Het rendementscijfer op het geïnvesteerde kapitaal lag in Nederland in 2016 op circa 45 procent. In het VK was dat 14,3 procent, in Duitsland en België 9,6 procent. De oorzaak van de grote verschillen is vrij eenvoudig: een minder sterke marktpositie over de grens dan in de thuismarkt.

Bestuursvoorzitter Knoop legde het afgelopen zomer in Effect als volgt uit. “Hoe dichter klanten rond de fabriek zitten, hoe lager de kosten. Het netwerk van klanten is veel beter met een sterk marktaandeel. Wat betreft winstmarges is er echt een enorm verschil tussen markten waar we wel een top twee-positie hebben en waar niet.”

Om het gat tussen Nederland en het buitenland te dichten moet ForFamers zijn marktpositie verbeteren. Daarvoor zijn overnames onvermijdelijk en die zijn dan ook een centraal onderdeel van de strategie. ForFarmers heeft zelfs een speciaal overnameteam dat alleen hiermee bezig is.

Om de overnamestrategie te financieren is uiteraard kapitaal nodig. ForFarmers is in feite schuldenvrij en heeft daarom veel financiële ruimte, maar topman Knoop was driekwart jaar geleden duidelijk over het uitkeren van overtollige middelen aan aandeelhouders.

“Als we nog heel veel geld over hebben dan kun je een superdividend uitkeren of aandelen inkopen. Maar dat speelt pas als we onvoldoende mogelijkheden zouden hebben om dat geld te investeren.”

In het licht van deze uitspraak is de aankondiging dinsdag van aandeleninkoop opvallend. De komende anderhalf jaar wordt hiervoor 40 tot 60 miljoen euro vrijgemaakt.

Op zich is het teruggeven van kapitaal aan aandeelhouders niet onverstandig als er geen betere bestemming voor is. Maar dat die bestemming er bij ForFarmers opeens onvoldoende is, is toch wel verrassend. Daar komt nog bij dat de conclusie onvermijdelijk is dat topman Knoop in drie kwartalen een draai van 180 graden heeft gemaakt. Het roept allemaal wel wat vragen op over de langetermijnstrategie van het bedrijf, die op de aandeelhoudersvergadering op 26 april zeker gesteld zullen worden.