Naast standaardorders, gericht op een directe transactie of een transactie bij een gewenste prijs, zijn er allerlei geavanceerde ordertypes. Twee orders die gericht zijn op verliesbeperking of juist het veiligstellen van een bepaalde koerswinst.

Beide orders -de stoplossorder en de stoplimietorder- werken met een koers die moeten worden aangetikt om de order daadwerkelijk te ‘triggeren’ en (mogelijk) te laten uitvoeren.

1: Stoplossorder
- Bij een stoplossorder gaat je order niet direct naar de beurs, zoals bij een marketorder of limietorder. Je geeft daarentegen een bepaald koersniveau op, en als die koers wordt bereikt, wordt er een marketorder gegenereerd.

- Bij het plaatsen van een verkoop-stoplossorder geef je aan bij het bereiken van welke prijs je wilt uitstappen (de stopprijs), om een verlies op een positie te beperken. De stopprijs moet altijd lager zijn dan het huidige koersniveau.

- Omgekeerd is bij een aankoop-stoplossorder de stopprijs die koers waarbij een aankoop wordt getriggerd, bijvoorbeeld om te profiteren van een prijsuitbraak naar boven. De stopprijs ligt altijd hoger dan de huidige koers.

- Als de stopprijs wordt bereikt, verandert de stoplossorder automatisch in een marketorder. De order wordt dan meteen afgewikkeld tegen de beste prijs die de markt op dat moment biedt. Daardoor kan het zo zijn dat een order tegen een hogere of lagere prijs wordt uitgevoerd dan de opgegeven stopprijs.

De stoplossorder wordt veelal gebruikt door beleggers die zekerheid willen dat ze bij het bereiken van een bepaalde koers direct in- of uitstappen. Het doel is daarbij meestal om een verdere koersdaling te vermijden op een bestaande positie als de koers onder een bepaald niveau zakt, via een doorlopende verkoop-stoplossorder.

Een aankoop-stoplossorder wordt minder vaak gebruikt. De stopprijs die je daarbij opgeeft, geldt als minimumkoers die op de beurs moet worden aangetikt om te worden omgezet tot een marketorder, en moet dan ook boven de huidige referentiekoers liggen.

Een aankoop-stoplossorder is door short-sellers wel te gebruiken om hun potentiële verlies te beperken. Zij hebben het aandeel geleend en verkocht zonder het te bezitten. Op een later moment dienen zij dit weer terug te kopen om dit vervolgens te leveren aan de uitlenende partij.

Een stijgende koers is voor hen nadelig, dan moet het aandeel duurder worden teruggekocht. Door middel van een stoplossorder kunnen zij bij het aantikken van een bepaalde prijs direct uitstappen om niet op een nog ongunstigere koers hun positie te hoeven sluiten.

Voorbeeld van een verkoop-stoplossorder

Fictief koersverloop aandeel ABC Je bent in het bezit van aandelen ABC. De koers van aandeel ABC bedraagt momenteel € 700. Je wilt de aandelen niet verkopen, maar je hebt besloten dat je vanaf een bepaald punt het verlies dat je kunt lijden zoveel mogelijk wilt beperken tot € 100. Daarom leg je een stopprijs vast op € 600. Zolang de koers van ABC niet naar deze prijs zakt, wordt er geen verkooporder uitgevoerd. Na verloop van tijd is de koers van het aandeel gedaald naar € 600 (hierboven op dag 21), waardoor de stopprijs is bereikt. Daardoor wordt automatisch een verkooporder geactiveerd die onmiddellijk wordt afgewikkeld tegen de op dat moment best beschikbare prijs. Omdat er geen limiet is ingesteld, ontvang je mogelijk een bedrag dat lager is dan € 600 per aandeel. Je kunt dus wel meer verliezen dan de eerder genoemde € 100.

Een verkoop-stoplossorder kun je direct na aankoop van een aandeel ingeven om je verlies te nemen als de koers onder de stopprijs zakt.

Een andere mogelijkheid is om na een periode met een stijgende koers, een verkoop-stoplossorder te plaatsen om te zorgen dat in ieder geval een deel van de winst behouden blijft zodra de koers weer begint te dalen. Het kan in het voorbeeld hierboven zo zijn dat je aandelen ABC hebt gekocht voor 500 euro en bij een koers van 700 euro besluit dat je een winst van 100 euro, oftewel 20 procent, wilt vasthouden via een stoplossorder op 600 euro.

Het risico bestaat dat bij een sterke koersdaling talrijke verkoop-stoplossorders tegelijkertijd worden uitgevoerd, met potentieel een zichzelf versterkend effect tot gevolg. Dit treedt voornamelijk op bij beleggingen waarbij grote, professionele beleggers voor grote hoeveelheden aandelen een stoplossorder instellen.

Op het moment dat de stoploss in werking treedt, kan daardoor automatisch een plotselinge piek ontstaan in vraag of aanbod.

2: Stoplimietorder
- Een stoplimietorder wordt pas geactiveerd wanneer jouw vooraf opgegeven stopprijs wordt bereikt door de markt.

- In tegenstelling tot een reguliere stoplossorder, welke op dat moment in een marketorder verandert, wordt een stoplimietorder bij het bereiken van het opgegeven prijsniveau automatisch omgezet in een limietorder.

- Het verschil met een gewone limietorder is dat bij een stoplimietorder pas een order met een limiet naar de beurs wordt gestuurd op het moment dat de stopprijs is bereikt. Die limietorder wordt niet noodzakelijk ook uitgevoerd.

2.1: Verkoop-stoplimietorder
Bij het plaatsen van een verkoop-stoplimietorder moet de limietprijs waartegen je bereid bent te handelen altijd onder de door jou opgegeven stopprijs liggen. De limietprijs voorkomt dat je een te lage prijs ontvangt voor je aandelen als de stopprijs wordt bereikt.

Bij volatiele marktomstandigheden en lage liquiditeit biedt dit type order bescherming tegen een al te lage verkoopprijs. Wel heb je bij een heftige koersdaling kans dat je order niet kan worden afgewikkeld, indien de opgegeven limiet niet op de markt beschikbaar is. In dat geval heeft de stopprijs geen beschermende werking gehad en zul je een nieuwe order moeten inleggen, waarschijnlijk tegen een lagere prijs, om alsnog je aandelen te kunnen verkopen.

Voorbeeld van een verkoop-stoplimietorder

Fictief koersverloop ABC Je bent weer in het bezit van aandelen ABC. De koers van aandeel ABC bedraagt momenteel € 700. Je wilt de aandelen niet verkopen, maar je hebt besloten dat je vanaf dit punt het verlies dat je kunt lijden zoveel mogelijk wilt beperken tot € 100 en dat dit niet groter mag zijn dan € 120. Daarom leg je een stopprijs vast op € 600 met een limiet van € 580. Na verloop van tijd is de koers van het aandeel gedaald naar € 600 (hierboven op dag 21), waardoor de stopprijs is bereikt. De koers is echter lager dan € 580. Uitvoering van de order vindt dan naar verwachting ook niet plaats. Daarna begint de koers te schommelen en krabbelt deze weer op naar € 582, zoals op dag 29. Als de limietorder blijft staan kan deze naar verwachting op die beursdag wel tot een transactie leiden, wanneer de koers boven de € 580 stijgt.

2.2: Aankoop-stoplimietorder
Bij een aankoop-stoplimietorder geldt juist dat je limietprijs altijd hoger moet zijn dan je stopprijs. Dit type order biedt bescherming als je vanaf het bereiken van een bepaalde koers wilt kopen, zonder het risico te lopen dat je daarna te veel voor de aandelen betaalt.

Dit kan een goede uitkomst zijn bij snelle koersstijgingen, zeker voor beleggers die short zitten. Je hebt immers de zekerheid dat je order alleen wordt afgewikkeld indien de opgegeven limiet (of beter) op de markt beschikbaar is.

Nadelig is wel dat je kans loopt dat de aankoop niet wordt uitgevoerd als de koers direct doorschiet boven je limietprijs. Als je de aandelen nog steeds wilt kopen, zul je een nieuwe order in moeten leggen, wellicht tegen een hogere koers.

Overwegingen
Hoe groter het verschil tussen de stopprijs en de limiet, hoe groter de kans dat je stoplimietorder wordt uitgevoerd. Naarmate er meer handel is in het aandeel neemt de kans ook toe dat jouw opgegeven limietprijs beschikbaar is. Vraag bij je broker na of de limietorder doorlopend is, of slechts geldt voor de dag waarop de stopprijs is bereikt.

Brokeronderzoek

De meeste grote brokers bieden de mogelijkheid om deze twee soorten orders op te geven, hoewel ze iets geavanceerder zijn dan de standaard bestens- en limietorder. In ons brokeronderzoek 2022 lees je een analyse van bekende in Nederland actieve partijen die bindend zijn aangesloten bij het Kifid, belangrijk als er bijvoorbeeld bij de uitvoering van een order iets misgaat. Of deze orders bij een specifieke broker beschikbaar zijn, kun je altijd nakijken op de website of navragen.