De enige zekerheid in de huidige tarievenoorlog lijkt onzekerheid, met voortdurende beweeglijkheid op de beurzen tot gevolg. Een aantal bewegingen is min of meer te begrijpen, maar lang niet allemaal. Sommige koersuitslagen vallen wel erg uit de toon. Is er een verklaring?
1: De tarievenstrijd heeft vooral betrekking op producten, materialen en grondstoffen. De gevolgen voor diensten zijn minder duidelijk. Toch is het aandeel van dienstverlener Randstad flink gezakt. Wat zou die beweging kunnen verklaren?
De invoering van nieuwe importheffingen door de Amerikaanse president Donald Trump kan zorgen voor afkoeling van de arbeidsmarkt in belangrijke regio's zoals de Verenigde Staten, Duitsland en Nederland.
Een zwakkere arbeidsmarkt in de VS (Noord-Amerika is 20 procent van de omzet) zou Randstad hard kunnen raken. Bovendien heeft de uitzender ook blootstelling aan de Duitse auto-industrie (onze oosterburen zijn goed voor zo’n 7 procent van de omzet) die bovengemiddeld hard geraakt wordt door de importtarieven op auto’s en auto-onderdelen.
De Britse uitzender Page Group liet daarnaast op 9 april 2025 weten geen outlook af te geven vanwege de onzekerheden van de Amerikaanse importtarieven. Vertrouwen is essentieel bij het aannemen van nieuw personeel, en dat vertrouwen staat momenteel wereldwijd onder druk. Uitzenders worden dan het hardst geraakt.
2: Na de aankondigingen van de extra tarieven van Trump ging het aandeel van Rheinmetall eerst fors onderuit om later op de dag te herstellen. Was er nieuws?
De urgentie in Europa om op defensiegebied fors extra te investeren heeft de koers van defensie-aandelen omhoog gejaagd. Op maandag 7 april maakten Europese defensieaandelen echter een forse duikvlucht.
Het Duitse aandeel Rheinmetall, dat militaire voertuigen maakt zoals tanks en pantservoertuigen, zakte maar liefst 27 procent in de ochtend, totdat de handel in het aandeel op de beurs van Frankfurt werd stilgelegd vanwege de extreme bewegelijkheid. Ook andere defensiegerelateerde bedrijven werden zwaar geraakt.
De Amerikaanse defensie-toeleverancier Howmet Aerospace beriep zich op een force majeure-clausule, wat betekent dat het bedrijf door overmacht zijn contractuele verplichtingen niet kan nakomen. Dit werd in direct verband gebracht met de importtarieven die president Trump net had aangekondigd. Howmet toont aan dat de nieuwe tarieven directe gevolgen hebben voor de toeleveringsketens in de defensiesector.
Dat Rheinmetall zo sterk daalde, komt waarschijnlijk doordat het aandeel onder Europese beleggers zo populair is. De plotselinge koersdaling gaf sommige beleggers een aanleiding om winsten veilig te stellen, wat de koersdalingen verder versnelde.
AEX: Welke aandelen dalen het hardst? 
Bron: Bloomberg. Mutatie sinds 2 april 2025, de presentatie van de beruchte tarievenkaart
3: Er was toch een vrijstelling voor halfgeleiders? Waarom gaan de Nederlandse chipmachinemakers zo hard onderuit?
Hoewel de makers van halfgeleiders momenteel zijn uitgesloten van de tarieven, lijken de makers van chipmachines (zoals die van ASML, ASMI en Besi) wél onder de importtarieven te vallen. In het geval van ASML komt zo’n 15 tot 20 procent van de omzet uit de VS, bij ASMI en Besi zo’n 20 procent van de omzet.
De koersen van de Nederlandse chipmachinemakers ASML, ASMI en Besi zijn dan ook met respectievelijk 9, 15 en 16 procent gezakt sinds president Trump op 2 april 2025 de tarieven per land bekendmaakte.
Er zijn wel wat ‘verzachtende omstandigheden’. Zo heeft ASML een monopolie op EUV-technologie, waardoor klanten niet om het bedrijf uit Veldhoven heen kunnen voor het maken van chips. ASML kan hierdoor de tarieven vermoedelijk eenvoudig doorrekenen aan zijn klanten. Voor ASMI’s ALD-machines en Besi’s hybrid bonding tools geldt dat deze relatief laag geprijsd zijn, waardoor de vraag mogelijk minder gevoelig is voor prijsstijgingen. Bovendien zullen klanten van de Nederlandse machinemakers vanwege het uiterst complexe productieproces van geavanceerde chips niet snel overstappen op een concurrent die geen last heeft van de importtarieven. Chipfabrikanten zullen nog altijd de beste chipmachines willen hebben en die worden gemaakt door ASML, ASMI en Besi.
ASML, ASMI en Besi zullen niettemin wel indirect de gevolgen gaan ondervinden van de importtarieven. Het valt te verwachten dat de vraag naar consumentenelektronica in de VS daalt door hogere prijzen. De smartphones van Apple worden waarschijnlijk flink duurder, waardoor er minder behoefte is aan chips en dus aan chipmachines.
4: Waar ‘onze’ chipaandelen maandag onderuitgingen liet het Amerikaanse Nvidia een opmerkelijk ander koersverloop zien. Hoe is dat te verklaren?
Een groot deel van Nvidia’s datacenterproducten wordt in Mexico geproduceerd. Volgens analisten van zakenbank Bernstein komt ongeveer 60 procent van de AI-servers van Nvidia VS uit Mexico. De rest komt uit Taiwan.
Trump liet eerder weten dat de import uit Mexico met een invoertarief van 25 procent belast zal worden. Maar volgens Bernstein worden de Mexicaanse AI-servers (hardware) van Nvidia vrijgesteld van de nieuwe Amerikaanse invoertarieven. Ze baseren zich daarbij op het USMCA-handelsakkoord (de opvolger van NAFTA) tussen de VS en Mexico.
Een meevaller voor beleggers in Nvidia. De koers van het aandeel steeg op 7 april dan ook met ruim 3 procent, terwijl technologie-index NASDAQ die dag onveranderd sloot. Ondanks deze meevaller noteert Nvidia nog altijd ruim een derde onder het recordniveau dat begin dit jaar werd bereikt.