We kijken naar twee praktijkvoorbeelden die illustreren wat een belegger tegen kan komen in de keuze van een beleggingsproduct:

• een nieuwe etf die inspeelt op recente geopolitieke en financiële ontwikkelingen;
• een goud-ETC met lagere kosten dan andere goud-ETC’s bij dezelfde uitgevende instelling.
  

1. Europese defensie-industrie
Met koersen van voornamelijk Europese defensiebedrijven die naar recordhoogtes stijgen, was het slechts een kwestie van tijd voor een aanbieder een etf zou lanceren die specifiek is gericht op deze sector. Op 11 maart kreeg WisdomTree met de WisdomTree Europe Defence UCITS ETF (IE0002Y8CX98) een eerste beursnotering op Xetra.

De etf volgt prestaties van Europese bedrijven die defensiematerieel, defensie-elektronica en ruimtevaart-defensieapparatuur produceren. Tegelijkertijd sluit de etf bedrijven uit die betrokken zijn bij wapens die internationaal verboden zijn, zoals clusterbommen, antipersoonsmijnen en biologische of chemische wapens.

Een bedrijf moet minstens 10 procent van de omzet uit defensie-gerelateerde activiteiten halen om in aanmerking te komen voor opname in de etf. Dat leidt tot een portefeuille met 24 defensie-aandelen. De nieuwe etf speelt in op de stijgende defensiebudgetten van Europese landen die zo snel mogelijk militair autonoom willen worden. Volgens WisdomTree zijn defensie en veiligheid ondervertegenwoordigd in veel portefeuilles en is het een onbenut beleggingsthema.

Het is niet de eerste defensie-etf die beschikbaar is voor Europese beleggers, maar wel de eerste die zich volledig focust op bedrijven uit Europa. In iets meer dan twee weken heeft deze ruim 500 miljoen euro aan beheerd vermogen weten te vergaren.

Alternatieven
In de tabel hieronder een vergelijking met de twee andere defensie-etf’s die minimaal 100 miljoen euro onder beheer hebben.

Naam	ISIN	Fondsomvang	Kosten	Aantal posities	Replicatie	Weging geografisch
HANetf Future of Defence UCITS ETF	IE000OJ5TQP4	€ 1.750 miljoen	0,50%	60	Volledige replicatie	VS: 52% Europa: 39% Israël: 4% Zuid-Korea: 3% Canada: 2%
VanEck Defense UCITS ETF A	IE000YYE6WK5	€ 3.634 miljoen	0,55%	28	Volledige replicatie	VS: 52% Europa: 33% Zuid-Korea: 8% Israël: 4% Singapore: 3%
WisdomTree Europe Defence UCITS ETF	IE0002Y8CX98	€ 500 miljoen	0,41%	24	Volledige replicatie	Europa: 100%

Bron: uitgevende instellingen. De etf’s zijn allemaal herbeleggend

Een vergelijking van de rendementen is nog niet goed mogelijk. De WisdomTree-etf is pas twee weken genoteerd en de andere twee kwamen ook pas in 2023 op de markt. Wel is helder dat het nieuwe fonds goedkoper is en een veel grotere pure play-blootstelling heeft aan de Europese defensie-industrie.

Beleggers moeten wel altijd waakzaam zijn wanneer een nieuwe etf of ander product wordt gelanceerd op een moment dat de onderliggende sector al sterk is gestegen. Er is momenteel brede steun voor verhoogde defensie-uitgaven in Europa, maar overheidsbegrotingen blijven gevoelig voor economische schommelingen en politieke verschuivingen. Veel van de verwachte groei zit mogelijk al in de aandelenkoersen verwerkt.

2. Driemaal goud
In deze geopolitiek onzekere tijden, is er nog een vermogenscategorie die weet uit te blinken. Vrijdag 14 maart brak de prijs van goud voor het eerst door de 3.000 dollar per troy ounce (31,1 gram). Inmiddels is de prijs opgelopen naar 3.020 dollar: dat is iets minder dan 2.800 euro.

In Effect 9 van 2024 schreef de VEB al uitgebreid over beleggen in goud. Hierin werden vier goud-ETC’s uitgelicht: op de beurs verhandelbare producten die de goudprijs volgen met fysieke dekking. Bij een ETC op basis van fysiek goud koopt de belegger in feite schuldpapier van de uitgevende instelling. Die schuld is door onderpand van fysiek goud gedekt bij een externe bewaarder. 

Het eerdere artikel focuste op de ETC’s per uitgevende instelling met het grootste fondsvermogen, maar het loont soms om bij een aanbieder verder te kijken. Zo zijn er bij WisdomTree twee voordeligere alternatieven voor de ETC met ISIN-code JE00B1VS3770. De WisdomTree Physical Gold ETC, die met 5,2 miljard euro de grootste is van de drie en het langst bestaat, is ook veruit het duurst.

De WisdomTree Core Physical Gold ETC en WisdomTree Physical Swiss Gold ETC hebben een gunstigere kostenstructuur en kunnen daarom een betere keus zijn voor beleggers die blootstelling willen aan de spotprijs van fysiek goud.

De ETC’s volgen alle drie de LBMA Gold Price PM Fix USD, oftewel de spotprijs van goud dat voldoet aan de standaarden van de London Bullion Market Association's (LBMA). De enige factoren die een verschil zouden moeten maken tussen de prestaties van de producten zijn kosten, en vraag en aanbod die de ETC-koersen beïnvloeden.

Kosten bij ETC’s
WisdomTree geeft op de websites van de ETC’s aan hoe de kosten in het product worden verrekend. De hoeveelheid edelmetaal die per uitgegeven effect wordt aangehouden, neemt dagelijks af doordat er beheerkosten (fees) in rekening worden gebracht. Dit betekent dat een belegger steeds iets minder goud per ETC bezit naarmate de tijd verstrijkt.

Naam etf	ISIN	Ticker	Kosten	Fondsgrootte	Eerste noteringsdatum ETC in euro	Rendement 15-2-2021 t/m 24-3-2025 in euro	Gouddekking per ETC-aandeel
Wisdomtree Core Physical Gold ETC	JE00BN2CJ301	WGLD	0,12%	€ 1,5 miljard	15-2-2021	85,04%	0,099457 fine troy ounce goud, gehouden door HSBC Bank in Londen
WisdomTree Physical Gold Individual Securities ETC	JE00B1VS3770	PHAU	0,39%	€ 5,2 miljard	10-5-2007	83,05%	0,093238 fine troy ounce goud, gehouden door HSBC Bank in Londen
WisdomTree Physical Swiss Gold ETC	JE00B588CD74	SGBS	0,15%	€ 3,4 miljard	14-5-2012	85,00%	0,095767 fine troy ounce goud, gehouden door JPMorgan Chase Bank in een kluis in Zürich van UBS
Spotprijs goud in euro's						86,11%

Bron: website WisdomTree, Bloomberg, prospectus WisdomTree Metal Securities Limited. Peildatum 25 maart 2025

In de tabel is aangegeven hoeveel goud er op de peildatum wordt vertegenwoordigd door één stuk van de goud-ETC. Voor de drie producten is dit begonnen op 0,1 troy ounce, waarna de hoeveelheid geleidelijk is afgenomen tot het gewicht in de tabel. Uiteraard is dit ook terug te zien in de koers, waar het product met het hoogste goudgewicht tegen de hoogste koers wordt verhandeld.

Voor de belegger die nu instapt is de goudhoeveelheid een gegeven, en is met name de kostenfactor doorslaggevend. De lopende kosten worden in de toekomst verrekend en daarmee zijn deze bepalend voor het rendement op lange termijn. In de tabel is de pure koersontwikkeling van de ETC’s weergegeven, van in euro’s luidende beursnoteringen. Deze is vergeleken met de spotprijs van goud in euro’s.

Logischerwijs heeft de ETC met de laagste kosten (WGLD) het hoogste rendement opgeleverd. Al is het verschil met de Physical Swiss Gold ETC minimaal. De dure WisdomTree Physical Gold heeft wel duidelijk minder gepresteerd.

Opslag
Het goud voor de WisdomTree Physical Gold ETC en de WisdomTree Core Physical Gold ETC ligt opgeslagen bij custodian HSBC Bank in Londen. Voor de WisdomTree Physical Swiss Gold ETC wordt het goud bewaard door JPMorgan Chase Bank bij sub-custodian UBS in de kluizen in Zürich.

Een belangrijk voordeel is dat Zwitserland algemeen bekendstaat om zijn sterke reputatie op het gebied van veiligheid, stabiliteit en om de strikte regelgeving met betrekking tot de bewaring van edelmetalen. Ook geografische spreiding van activa – bijvoorbeeld door een goud-ETC met opslag in Londen en een goud-ETC met opslag in Zürich – kan zorgen voor een diversificatie van risico wat betreft politieke en economische omstandigheden.

Een ander opvallend verschil is dat de twee goedkopere ETC’s de optie geven om fysiek goud geleverd te krijgen, wat bij de WisdomTree Physical Gold (PHAU) niet mogelijk is (zie website WisdomTree). Dit kan voor bepaalde beleggers extra flexibiliteit en veiligheid bieden. Er zijn wel kosten aan verbonden, en voor kleine particuliere beleggers zal het doorgaans geen mogelijkheid zijn waar zij gebruik van willen maken. Ook omdat zij de blootstelling aan goud via een ETC verkiezen boven de rompslomp of opslagkosten van fysiek goud.

Lessen voor beleggers

Deze voorbeelden van de defensie-etf en de goud-ETC’s illustreren enkele belangrijke punten die beleggers in gedachten moeten houden bij het selecteren en beheren van hun portefeuille: Kosten zijn cruciaal: Zowel bij etf’s als bij ETC’s zijn kosten een belangrijke factor in het langetermijnrendement. Het loont om te kijken naar goedkopere alternatieven, soms zelfs bij dezelfde aanbieder. Houd de marktomstandigheden en trends in de gaten: is een nieuwe etf-lancering een teken dat de markt overenthousiast is, of is het een weerspiegeling van een reële, structurele verschuiving? Regio en spreiding tellen mee: Bij defensie speelt de geografische spreiding van bedrijven een rol, terwijl bij goud de opslaglocatie invloed kan hebben op risicospreiding en regelgeving. Lees de prospectus en productinformatie: het is soms even zoeken, maar de structuur, kosten en risico’s van het product zijn vaak goed beschreven.