In zijn vorige regeerperiode (2016-2020) wees Donald Trump keer op keer triomfantelijk op de recordstanden van de Amerikaanse beurs. Volgens hem was de ongekende stijging volledig zijn verdienste, dankzij belastingverlagingen en deregulering. 

Nu, bij zijn terugkeer in het Witte Huis, ligt dat anders. De markt reageert niet langer positief op zijn plannen en zijn wispelturigheid jaagt beleggers schrik aan. Wall Street lijkt plots niet meer de ultieme graadmeter voor succes. De verliesreeks van de Amerikaanse beurs zette deze week door toen Trump aangaf hij een recessie als gevolg van zijn beleid niet kon uitsluiten.

De ooit zo zelfverzekerde boodschap van Trump – hij zou de economie altijd laten groeien – begint nu scheuren te vertonen. Beleggers vragen zich dan ook af: is Trump nog steeds de vriend van Wall Street, of vormt hij inmiddels een bedreiging?

1: Waarom was het optimisme aanvankelijk groot?
In de dagen na de Amerikaanse verkiezingen op 5 november 2024 sloeg het optimisme op Wall Street toe. De zogenaamde Trump-trade kwam op gang: alles wat gelieerd was aan de herkozen president, werd massaal gekocht.

Bitcoin schoot omhoog na Trumps belofte dat Amerika de cryptohoofdstad van de wereld moest worden. In korte tijd verdubbelde de koers bijna: van 60 duizend dollar medio oktober 2024, naar meer dan 100 duizend dollar eind januari, aangewakkerd door speculatie dat de VS bitcoin als strategische reserve zou aankopen—een beslissing die vorige week werd bekrachtigd.

Ook Tesla werd een grote winnaar. Elon Musk, die zich in aanloop naar de verkiezingen zeer nadrukkelijk achter Trump schaarde, zag de beurswaarde van zijn bedrijf binnen een maand na de herverkiezing van Trump ruim verdubbelen. Beleggers rekenden op minder regelgeving, waarbij Musk een sleutelrol zou spelen bij het afrekenen met bureaucratie.

Daarnaast profiteerden vooral Amerikaanse banken en bedrijven in de smallcap-index. Koersen in deze sectoren stegen tot 20 procent, gevoed door de verwachting dat belastingverlagingen en deregulering opnieuw de economie zouden aanjagen. Kleinere bedrijven zijn vooral actief in de VS, dus zij zouden het meest kunnen profiteren, zo was het idee onder beleggers.

2: Waarom is het vertrouwen nu weg?
In de kleine zeven weken na de inauguratie van Trump was het geen moment saai. Naast alle geopolitieke beslommeringen is de nieuwe president bezig met een oude hobby: importheffingen afkondigen.

Al in het eerste Trump-tijdperk werden vanuit Washington verschillende importheffingen ingesteld. Zo kwam er destijds een belasting op het invoeren van allerhande Chinese producten, van zonnepanelen en wasmachines tot staal en auto’s. China reageerde op zijn beurt weer met tegenmaatregelen door heffingen in te voeren op producten als fruit, wijn en auto’s uit de VS. Ook Europese producten kregen heffingen opgelegd.

Het idee van Trump en zijn aanhangers is, dat door het weren van goedkope buitenlandse producten – uit met name China – de Amerikaanse industrie zal worden beschermd. Dat was een boodschap die tractie vond bij kiezers in bepalende swing states als Ohio en Pennsylvania, die in november voor de Republikeinse kandidaat kozen.

Tijdens de verkiezingscampagne vorig jaar werd de retoriek van Trump over invoertarieven nog scherper. Er moest een extra heffing van 60 procent komen op alle producten uit China en van minimaal 20 procent op alle goederen uit andere delen van de wereld.

Decreet op decreet
De afgelopen weken is het aantal presidentiële decreten nauwelijks meer bij te houden. Landen als Colombia, Canada en Mexico kregen tarieven om de oren omdat ze in de ogen van Trump zijn immigratiebeleid belemmerden en omdat hij ze verantwoordelijk hield voor de opiatencrisis in de VS.

In het geval van Colombia werd het tariefbesluit teruggetrokken nadat het land aan de eisen van Amerika had voldaan. De tarieven op producten uit Canada en Mexico werden deels uitgesteld, waarbij de auto-industrie nogmaals een tijdelijke uitzonderingspositie kreeg. Inmiddels verandert de situatie bijna dagelijks en is het lastig om het overzicht te behouden welke tarieven op welk moment voor welk land daadwerkelijk van kracht zijn. Voor wie de draad kwijt is: het Amerikaanse persbureau AP (Associated Press) houdt een dagelijks aangevulde timeline bij.

Wel is duidelijk dat China de volle laag krijgt. Vanaf februari geldt een heffing van 10 procent op alle Chinese producten, met later extra tarieven op olie en staal – gevolgd door nóg eens 10 procent op alle Chinese import. Beijing slaat terug met invoerheffingen op Amerikaanse landbouwproducten.

Ondertussen moet DOGE (Department Of Government Efficiency),onder leiding van Elon Musk met de kettingzaag door de overheidsuitgaven. Het begrotingstekort liep onder Biden op tot 1.830 miljard dollar, bij 4.920 miljard dollar aan inkomsten. Critici waarschuwen echter dat te rigoureus snijden de economie een flinke knauw kan geven.

Door de escalerende handelsoorlog groeit de angst voor een recessie. De Federal Reserve Bank of Atlanta (een van de twaalf regionale banken van het Federal Reserve System) voorspelt inmiddels een krimp van 2 procent in het eerste kwartaal van dit jaar. De vraag is hoeveel economische schade Trumps harde handelsbeleid veroorzaakt,

3: Waar vallen de hardste klappen?  
Op Wall Street vallen de klappen vooral in de technologie- en in de consumentensector (waaronder Tesla), die sinds begin dit jaar zo’n 15 procent in de min staan. Het contrast met enkele weken geleden kon niet groter zijn: toen paradeerden ceo’s uit deze sector nog trots bij Trumps inauguratie, nu duiken hun aandelen in de rode cijfers.

De S&P 500 is inmiddels 8 procent gedaald, maar onder individuele aandelen zijn de verliezen nóg forser. Tesla wordt massaal gedumpt en is inmiddels 50 procent onder zijn piek gezakt. Voor doorgewinterde beleggers is het niet de eerste koersdreun, maar de recente ‘verkoop’-adviezen van analisten maken het pessimisme groter. Vooral de kelderende autoverkopen in Europa zetten het aandeel onder druk.

Ook Nvidia krijgt het zwaar te verduren. De chipmaker staat 20 procent lager sinds begin dit jaar en is daarmee terug op het niveau van afgelopen zomer. Ceo Jensen Huang heeft reden tot zorgen: 40 procent van Nvidia’s omzet komt uit Azië (Singapore, Taiwan en China) en strengere exportregels kunnen deze markt flink raken.

De oplopende handelsspanningen raken ook de Amerikaanse dollar. De afgelopen weken bewoog de munt van 1,02 dollar naar 1,09 dollar voor 1 euro, oftewel een daling van 7 procent.

4: Zijn er winnaars in andere regio’s van de wereld?
De rollen op de beurs zijn plotseling omgedraaid. Waar de S&P 500 de afgelopen 15 jaar onverslaanbaar leek, lopen nu juist Europa en China voorop. Ondanks de (dreigende) handelstarieven zijn zij in de eerste 50 beursdagen de verrassende winnaars.

In Europa zorgde grof geschut voor de koersstijgingen. De Stoxx Europe 600, met de grootste Europese bedrijven, steeg circa 9 procent. Vooral Duitse aandelen kregen een impuls nadat de beoogde premier Friedrich Merz een gigantisch investeringsplan van 500 miljard euro aankondigde om de verouderde infrastructuur op te knappen. Brussel deed er nog een schepje bovenop met een extra 800 miljard euro voor de defensie-industrie.

In China staan technologiebedrijven in de schijnwerpers. De Hang Seng Index in Hongkong schoot dit jaar 15 procent omhoog, met uitschieters als Alibaba (+42 procent) en Xiaomi (+94 procent). Na eerder kritisch te zijn geweest op de technologiebedrijven, is Beijing nu vol lof over de sector. Een opvallend signaal: Jack Ma, mede-oprichter van Alibaba, verscheen plots weer prominent in beeld naast president Xi Jinping, nadat hij jarenlang uit de schijnwerpers was verdwenen na kritiek op de regering.

Na jaren van achterblijven, lijken Europa en China nu de nieuwe sterspelers, terwijl de Amerikaanse markt onder Trump juist terrein verliest. 

Beurzen op hun kop: VS in de min, terwijl Europa en China floreren

Bron: Bloomberg. Cumulatieve rendementen – inclusief herbelegde dividenden

5: Is dit een tijdelijk of een permanent effect?
"Wed nooit tegen Amerika", waarschuwt superbelegger Warren Buffett steevast. Het Orakel van Omaha baseert zich op ruim een eeuw beursgeschiedenis, waarin de VS elke crash uiteindelijk te boven kwam.

Ook onder Trump is een beursdaling niets nieuws. Eind 2018 zakte de S&P 500 in korte tijd 20 procent, mede door een escalerende handelsoorlog en stijgende rentes. Achteraf bleek dat een koopkans: beleggers die toen instapten rond 2.500 punten konden sindsdien meer dan 100 procent rendement bijschrijven. Een groot deel van die koerswinsten werd overigens geboekt toen Joe Biden president van de VS was.

Angst is altijd een slechte raadgever. Alle Amerikaanse aandelen uit de portefeuille gooien, lijkt daarom onverstandig. Ook omdat de Amerikaanse beurs ongeveer tweederde uitmaakt van alle beursgenoteerde aandelen ter wereld. Met een verkoopbeslissing zou een belegger dus enorm afwijken van de wereldindex.

Ingeprijsd
Feit is wel dat het er steeds meer op lijkt dat er iemand in het Witte huis zit die -vrij onverwacht- duidelijk laat blijken dat hij geen vrienden hoeft te zijn met beleggers. Het is momenteel geen feest op de Amerikaanse beurs, maar dan nog geldt dat het absolute worstcasescenario nog niet is ingeprijsd.

In dat scenario gooit Trump de knuppel in het hoenderhok met torenhoge tarieven en protectionistische maatregelen. Landen slaan hard terug met vergeldingsheffingen, de wereldhandel komt piepend en krakend tot stilstand, en bedrijven—van multinationals tot lokale exporteurs—zien hun winsten verdampen in een escalerende handelsoorlog. Nu ook Europa waarschijnlijk terugslaat met eigen handelstarieven, is dit scenario niet uitgesloten.

Beleggers vinden Trump 2.0 minder leuk

De aanvankelijke juichstemming onder beleggers toen Trump de verkiezingen won, valt wel te begrijpen. In het eerste jaar van zijn regeerperiode 2016-2020 steeg de beurs in een bijna rechte lijn omhoog met 20 procent, mede dankzij deregulering en forse belastingverlagingen. Acht jaar later ziet de Amerikaanse koersgrafiek er compleet anders uit. In de eerste 35 handelsdagen van de eerste termijn van Trump, steeg de Amerikaanse beurs 5 procent. In deze termijn kijken we inmiddels aan tegen een daling van circa 8 procent. Het is te vroeg voor een definitieve afrekening, maar voor beleggers is zonder meer sprake van een valse start. De eerste handelsdagen van Trumps tweede termijn: minder succesvol voor beleggers Bron: Bloomberg. Rendement van de S&P 500 na gelijk aantal handelsdagen na inauguratie.