Want de deal mag dan al wat weken geleden zijn beklonken, formeel had IEX Group (IEX) nog wel goedkeuring van zijn aandeelhouders nodig. Dat onderwerp stond op vrijdag 14 februari op de agenda op Beursplein 5 in Amsterdam. De aandeelhouders waren door bestuur en commissarissen van het mediabedrijf opgetrommeld voor een buitengewone aandeelhoudersvergadering (bava).   

Op de bava was het niet eens zozeer de formele stemronde waar het om draaide. Minderheidsaandeelhouders waren vooral naar het Amsterdamse beursgebouw getrokken om meer tekst en uitleg te krijgen over het waarom van de bliksemverkoop. De uitslag van de stemming was namelijk uitermate voorspelbaar. De reden: president-commissaris van IEX, oud-beleggersvoorman Peter Paul de Vries, controleert in zijn eentje ruim 40 procent van alle IEX-aandelen. Zijn investeringsvehikel Value8 heeft 30 procent in handen, De Vries als privépersoon nog eens 12 procent. De Vries was zo de spilfiguur bij deze transactie. Hij was behalve controlerend aandeelhouder ook verkopende partij, in zijn rol van oppercommissaris. 

Die dubbelrol én de bestaande machtsverhoudingen binnen het bedrijf hebben de onderhandelingen van IEX en De Vries met de kopers van de IEX-boedel, (die ook zelf ongeveer tien procent van de IEX-aandelen bezitten) aanzienlijk vergemakkelijkt. Maar de abrupte verkoop bezorgde kleinere beleggers des te meer een nare smaak in de mond. Niet alleen kwam de activatransactie als een volslagen verrassing, ook bleek de aandelenoverdracht al lang en breed bij de notaris te zijn gepasseerd (27 december 2024) op het moment dat IEX zijn minderheidsaandeelhouders via een persbericht voor het eerst over de deal inlichtte (30 december).  

Een dergelijke opmerkelijke volgorde kent op de beurs geen precedent. Een identiteitsveranderende verkoop of aanschaf van een bedrijfsonderdeel heeft vooraf de goedkeuring van aandeelhouders nodig. Volgens De Vries was voor deze ongebruikelijke volgorde gekozen zodat de kopers “snel aan de slag” konden gaan, zo zei hij desgevraagd tijdens de bijeenkomst waar circa 85 procent van het totale aandelenkapitaal op af was gekomen.  

Van kleur verschoten 
Tijdens de vorige aandeelhoudersvergadering van IEX, in juni 2024, sprak De Vries nog vol verwachting over de veelbelovende toekomst van IEX als beursfonds. “De aanwas van abonnees zit in de lift en er is nog veel potentie voor verdere groei”, aldus De Vries toen. Krap een half jaar later ging de volledige IEX-boedel de deur uit.   

Tijdens de bava - waar de verkoop dus nog even officieel moest worden bekrachtigd - wees De Vries op de mooie prijs die IEX had bedongen. Die lag met 10 miljoen euro significant boven de beurswaarde van het bedrijf van circa 6 miljoen euro. Ook stelde De Vries nu dat sterke concurrentie de groei voor IEX bemoeilijkt. Hierdoor zou het lastig worden om op eigen kracht een waardering van 10 miljoen euro te realiseren. De omzet van IEX blijft de laatste jaren hangen rond de 5 miljoen euro. Daaraan hield het in de boekjaren 2021, 2022 en 2023 gemiddeld een operationeel resultaat voor rente en belastingen (ebit) over van ongeveer 1,2 miljoen euro. Definitieve cijfers over 2024 zijn er nog niet. Wel meldde het bedrijf in een Q&A over de transactie dat de ebit naar verwachting 0,8 miljoen euro bedroeg bij een omzet van rond de 5,1 miljoen euro in 2024. IEX geeft geen verdere uitleg over de druk op de winstmarge.  

De uitonderhandelde prijs was nauwelijks een discussiethema. Het feit dat IEX in één klap van samenstelling veranderde, wekte veel meer ontsteltenis. De beursgenoteerde entiteit is abrupt van kleur verschoten. Het had plotseling op de laatste dag van het jaar geen enkele operationele activiteiten meer, maar alleen nog de verkoopopbrengst van 10 miljoen euro in kas (zie eerdere analyse). Voor een belegger maakt het nogal wat uit of hij of zij investeert in een mediabedrijfje of plots gedwongen is belegd in een lege huls waarin alleen wat cashgeld zit.  

Onvrijwillig herinvesteringsrisico  
Het bleef tijdens de bava een groot vraagteken hoe de lege huls - die tijdens de bijeenkomst is omgedoopt tot Hawick Data - onder leiding van Value8-ceo De Vries deze miljoenen gaat inzetten.  

IEX-aandeelhouders moeten het waarschijnlijk doen met een uitkering van slechts 50 eurocent per aandeel. Dat is een vijfde van wat de activiteiten hebben opgebracht, zo’n 2,50 per aandeel (totaal 10 miljoen euro). Feitelijk eigent het nieuwe bestuur van Hawick Data zich dus het overgrote deel van de verkoopopbrengst toe. Ook dat is ongebruikelijk. Beursondernemingen die grote onderdelen afstoten of zichzelf zelfs feitelijk liquideren, laten aandeelhouders doorgaans meedelen in de opbrengst door middel van een kapitaalteruggave. Kunstmest- en methanolproducent OCI is hier een recent voorbeeld van.   

Vanwege de zeer beperkte liquiditeit is het voor beleggers die niet met De Vries een nieuw avontuur willen aangaan, vrijwel onmogelijk uit te stappen. Een gefrustreerde belegger wees het bestuur erop dat het aandeel IEX momenteel tegen een koers van circa 2,20 euro handelt, terwijl de cashpositie meer dan 2,50 euro per aandeel bedraagt. Dit is een signaal dat de markt er weinig vertrouwen in heeft dat eventuele toekomstige deals aandeelhouderswaarde zullen creëren. Een andere belegger merkte op dat de staat van dienst van Value8 als het over kapitaalallocatie en rendementen gaat de laatste jaren ook niet erg bijzonder is.  

Minderheidsaandeelhouders zien zich geconfronteerd met een herinvesteringsrisico waar zij niet om hebben gevraagd. Verschillende aanwezige aandeelhouders, waaronder één partij met tien procent van de stukken, riepen De Vries op hen “gewoon een exit te bieden”. Bijvoorbeeld door middel van het inkopen van eigen aandelen of een superdividend. 

Kritische minderheid 
De stemming over de verkoop van de activiteiten was een formaliteit, maar ging desondanks niet zonder slag of stoot. Aandeelhouders die gezamenlijk zo’n 14 procent hadden, stemden tegen dit agendapunt. Dat lijkt geen indrukwekkende tegenstem, maar het betekent wel dat de meerderheid van de aanwezige minderheid - dus zonder rekening te houden met insiders én een grote andere aandeelhouder (Koos Visser) - een tegenstem uitbracht.  

Zij uitten vooral kritiek op het voorgestelde dividend. Hawick stelt voor 50 cent per aandeel als dividend uit te keren. Dat zou 2 miljoen euro kosten, terwijl 8 miljoen euro van de overnamesom achterblijft in de onderneming. Aangezien Hawick de beursnotering behoudt, wordt hiermee de deur open gehouden om met dit bedrag op overnamepad te gaan.  

Tijdens de bijeenkomst werd niet duidelijk wat De Vries van plan is met het herdoopte beursfonds. De onderneming biedt aandeelhouders de mogelijkheid “hun visie” op de toekomst te geven. De komende tijd zullen één op één gesprekken met aandeelhouders plaatsvinden. Aanwezige aandeelhouders wilden nu juist van de bestuurder zelf weten hoe de plannen eruitzien. Op de vraag van een aandeelhouder “wat is úw visie?” bleef het stil.  

Als beursgenoteerde onderneming zal Hawick in ieder geval vóór 30 juni 2025 een jaarlijkse aandeelhoudersvergadering uitschrijven. Wellicht is er tegen die tijd meer duidelijkheid over een nieuwe strategie voor de lege huls en over de vraag of aandeelhouders alsnog een exit-mogelijkheid krijgen.