De waarde van de orders die ASML binnenkreeg voor zijn hypercomplexe machines waarmee chips worden gemaakt, kwam het afgelopen kwartaal uit op 7,1 miljard euro. Het kwartaal ervoor was dit 2,6 miljard euro.

De orderinname was hoger dan analisten hadden verwacht. De ASML-marktvorsers dachten dat het bedrijf uit Veldhoven op 3,5 miljard euro aan nieuwe bestellingen zou eindigen. De cijferset van ASML zorgde voor enige opluchting onder beleggers, in de middaghandel noteerde het aandeel woensdag zo’n 8 procent hoger.

Grote chipmakers, waaronder TSMC, Intel en Samsung (logic-fabrikanten), bestelden onder andere meer EUV-machines bij het bedrijf. ASML schreef voor de nieuwste generatie, de extreem ultraviolet (EUV)-machines, voor 3 miljard euro aan orders bij, zo bleek uit de woensdag gepubliceerde jaarcijfers. Met deze apparaten maken klanten de chips die gebruikt worden in zo ongeveer alle denkbare apparaten en machines: smartphones, tablets, vliegtuigen, auto’s en datacenters die kunstmatige intelligentie (AI) mogelijk maken.

Volgens ASML-ceo Christophe Fouquet is AI momenteel de belangrijkste motor voor groei in de chipsector. “Wij geloven dat AI meer kansen zal opleveren voor de halfgeleiderindustrie”, aldus Fouquet tegen beleggers.

ASML ziet orderintake herstellen

Bron: kwartaalverslagen ASML (net bookings), berekening VEB, bedragen in miljarden euro’s.

Toename DUV-bestellingen
Niet alleen de vraag naar EUV-machines steeg in het afgelopen kwartaal, ook de bestellingen van minder geavanceerde diep ultraviolet-machines (DUV) liepen op (4,1 miljard euro, tegenover 1,2 miljard euro in het derde kwartaal). De DUV-machines zijn het werkpaard van de chipindustrie. Om geavanceerde chips te maken wordt EUV vaak gecombineerd met de ‘oudere’ diep UV-techniek.

Klanten van ASML zijn bezig met het bouwen van meer dan twintig nieuwe megachipfabrieken, van Japan tot de Amerikaanse staat Arizona. Meer dan de helft van de EUV- en DUV-systemen die bij ASML worden besteld, wordt uiteindelijk verscheept naar zo’n nieuwe fabriek. De andere helft van de machines wordt besteld om in bestaande fabrieken capaciteit toe te voegen.

TSMC begint dit jaar met massaproductie in enkele nieuwe chipfabrieken. De Taiwanezen zijn vermoedelijk dan ook een grote afnemer van DUV-machines, zo valt op te maken uit de cijfers. Omdat de doorlooptijden van DUV-machines een stuk korter zijn dan bij EUV – ASML-klanten moesten in 2022 vanaf het moment van bestellen meer dan 18 maanden wachten op een nieuwe EUV-machine – bestellen fabrikanten deze chipmachines gebruikelijk pas een stuk later.

Toegenomen orderintake rekenchipmakers

Bron: kwartaalverslagen ASML (net bookings), berekening VEB, bedragen in miljarden euro’s.

Uit de cijfers van ASML valt daarnaast op te maken dat ook de makers van geheugenchips – memory – zoals het Amerikaanse Micron en Zuid-Koreaanse SK Hynix, flink wat bestellingen hebben geplaatst voor zowel EUV- als DUV-machines (zie bovenstaande grafiek). De makers van geheugenchips maken naast chips voor smartphones en laptops, ook zogenoemde HBM-chips (High Bandwidth Memory). Dat zijn geheugenchips met een hoge bandbreedte die nodig zijn voor AI-toepassingen.

Dat deze klanten nu DUV-machines bestellen, komt op een gunstig moment. In de afgelopen kwartalen zag ASML een sterke vraag vanuit China naar DUV-machines, omdat Chinese bedrijven anticipeerden op strengere Amerikaanse exportregels. Het percentage omzet uit China nam af van 47 procent in het derde kwartaal van 2024 naar 27 procent in het afgelopen kwartaal. De weggevallen vraag uit China wordt nu elders – in de Verenigde Staten, Zuid-Korea en Japan – ruimschoots goedgemaakt. ASML denkt dat de omzet uit China nog verder zal dalen tot slechts 20 procent in 2025.

Vragen over DeepSeek
Tijdens de persconferentie gingen veel vragen van journalisten over DeepSeek. De Chinese start-up heeft een AI-model ontwikkeld dat zich kan meten met de beste en duurste modellen van Amerikaanse grootmachten als OpenAI (bekend van ChatGPT), Alphabet (Gemini) en Meta.

Amerikaanse tech-grootmachten als Microsoft, Alphabet, Amazon en Meta hebben aangekondigd gezamenlijk voor honderden miljarden te investeren in de aanschaf van chips van bedrijven als NVIDIA om aan de onverzadigbare vraag naar AI-applicaties te voldoen. DeepSeek zet nu vraagtekens bij deze kapitaalintensieve aanpak van AI-ontwikkeling.

Volgens DeepSeek zijn de AI-modellen van het Chinese bedrijf met veel minder en veel oudere chips gebouwd dan die van de Amerikanen. Uit angst dat nu minder geavanceerde chips nodig zijn voor AI-applicaties, daalde ook de koers van chipmachinefabrikant ASML maandag met liefst 7 procent.

ASML-topman Fouquet is echter optimistisch over de komst van DeepSeek. “De komst van een partij die de kosten van AI verlaagt is goed nieuws voor ASML.” “Lagere kosten zorgen ervoor dat AI in meer toepassingen kan worden gebruikt en meer toepassingen betekent meer chips”, aldus de ceo. Fouquet onderschrijft daarmee de zogenoemde Jevons-paradox.

Eerder deze week stelde voormalig Intel-baas Pat Gelsinger al dat “de markt zich vergist” over chipbedrijven. Zou hij enthousiast zijn met de komst van DeepSeek als hij momenteel nog ceo van Intel was, vroeg een gebruiker op berichtendienst X. “Ja”, was de korte tweet van Gelsinger.

De orderinstroom van ASML was zonder meer sterk te noemen en dat zou normaal gesproken vertrouwen in de toekomst moeten geven aan beleggers. Het is echter de vraag of zij na het DeepSeek-nieuws weer vol in chipaandelen durven te stappen.

Klanten van ASML

TSMC is verreweg de belangrijkste klant van ASML. In 2025 zullen de Taiwanezen naar verwachting 23 van de geavanceerde EUV-machines kopen, tegen gemiddeld ruim 200 miljoen euro per stuk – volgens analisten van de Amerikaanse zakenbank Bank of America (zie grafiek). TSMC neemt komende jaren meeste EUV-machines van ASML af Bron: analistenrapporten Bank of America, betreft aantal (low-NA) EUV-machines. Ook andere makers van rekenchips, zoals Samsung en Intel, zijn grote afnemers van EUV-machines. De komende jaren zullen de makers van geheugenchips, zoals het Zuid-Koreaanse SK Hynix en Amerikaanse Micron, daarentegen steeds belangrijker worden als afnemer van EUV-machines. ASML verkocht afgelopen kwartaal ook voor het eerst een EUV-machine aan het Japanse Rapidus. Dat is een nieuwe chipmaker uit Tokio, die een grote moderne fabriek aan het bouwen is. Dit bedrijf zal de komende jaren ook enkele EUV-machines afnemen bij ASML.