Het lijkt zo makkelijk voor Nederlandse ondernemingen: “We creëren even een tweede thuismarkt in buurland België”. Maar veel bedrijven zijn gestruikeld over die ambitie en ook Sligro kost het al jaren de grootst mogelijke moeite om potten te breken bij de Belgische klant.

In Nederland is Sligro, dat opereert onder de merknamen Van Hoeckel, De Kweker en Sligro, sinds jaar en dag marktleider met een landelijk netwerk van zelfbedieningsgroothandels en bezorggroothandels in de foodservice-sector (marktaandeel: bijna 26 procent). In België probeert het al vanaf 2016 een tweede markt aan te boren geschoeid op Nederlandse leest, een model dat het bedrijf lang de toonaangevende groothandel van het land maakte.

Het marktaandeel in België (Sligro’s schatting: 3,9 procent) biedt volgens Sligro-topman Koen Slippens ruimte om verder te groeien op een markt die volgens het bedrijf uit Veghel in omvang maar net iets kleiner is dan die in Nederland. Maar ondanks die mooie vergezichten is er vooralsnog weinig terechtgekomen van de groeimarkt die België zou moeten zijn.

De afgelopen jaren was België vooral een zorgenkind voor het bedrijf uit Veghel. Volgens de deze week verschenen omzetcijfers daalden de verkopen bij de Belgische Sligro-vestigingen in 2024 zelfs met bijna 8 procent. Daarmee zijn de prestaties een stuk slechter dan die van de Nederlandse vestigingen. Die zagen de omzet namelijk met 2,6 procent toenemen in 2024. Al werd dat wel aangejaagd door een hogere omzet uit tabaksverkoop.

Beleggers komen pas meer te weten over de winstgevendheid in België als Sligro zijn jaarcijfers op 27 maart publiceert. Maar die zullen er niet goed uitzien voor België. Zo was het aangepaste bedrijfsresultaat in 2023 (adjusted ebit) al 12 miljoen euro negatief. Voor het zojuist afgesloten boekjaar voorzien analisten van ING zelfs een verlies van 22 miljoen euro (zie onderstaande grafiek). De verliezen in België drukken fors op het groepsresultaat van Sligro, dat naar verwachting van ING uit zal komen op zo'n 42 miljoen euro.

Sligro België drukt fors op groepsresultaat

Bron: jaarverslagen Sligro, taxatie van ING voor 2024. Betreft het aangepaste bedrijfsresultaat (adjusted ebit).

Al sinds de grote sprong naar België wil het maar niet lukken om geld te verdienen bij onze zuiderburen.  Begin 2016 nam het bedrijf JAVA Foodservice in België over. In 2017 kondigde Sligro vervolgens ook de overname aan van horecagroothandelsbedrijf ISPC.

Met deze twee overnames werd Sligro meteen een top-3 speler in België. In de eerste jaren na de overnames groeien deze Belgische activiteiten echter meteen al minder hard dan verwacht. Zowel in 2020 (62 miljoen euro) als 2021 (3 miljoen euro) moest Sligro afboeken op betaalde goodwill en aangekochte klantrelaties.

In mei vorig jaar meldde de Belgische krant De Tijd dat Belgen simpelweg niet gecharmeerd zijn van het assortiment van Sligro. Zo verkoopt Sligro bijvoorbeeld zoete mayonaise, terwijl de Belgen houden van zuur, schrijft de zakenkrant. Sligro weerlegt dat het weinig oog zou hebben voor de smaak van Belgen, maar het valt niet te ontkennen dat Belgische afnemers tot dusver niet echt zitten te wachten op de Nederlanders.

Sligro België verloor ook klanten door IT-problemen. Met name vanaf 2022 gingen die problemen het bedrijf parten spelen. De installatie in België van een nieuw ERP-systeem - waarmee  bedrijven hun boekhouding, voorraden, bestellingen en personeelsbeleid kunnen regelen -  liep uit op een fiasco. Klanten krijgen niet de juiste producten geleverd of ontvangen hun bestellingen zelfs helemaal niet. Sligro biedt klanten die blijven noodgedwongen financiële compensatie.

De uitrol van het SAP-systeem is inmiddels gepauzeerd en sinds mei 2024 werken de Belgische dochters met het IBM-systeem van de Nederlandse tak. Zo kwam dan toch een einde aan de situatie waarin België, als gevolg van de overnames, werkte met maar liefst vier verschillende ERP-systemen. De weggelopen klanten moet Sligro nu weer zien terug te winnen. Niet eenvoudig omdat ook de concurrentie van bijvoorbeeld Solucious, de foodservicetak van supermarktketen Colruyt, is toegenomen.

En dan is er ook nog de overname van enkele noodlijdende Metro-groothandels begin 2023. Sligro kampte bij de overname van wat nu Sligro-M heet, met hoge opstartkosten. Ook bij deze overname lijkt Sligro de Belgische klant niet te begrijpen.

Waardevernietiging
Het gevolg van alle slechte prestaties in België is dat het zogenoemde rendement op geïnvesteerd kapitaal (return on invested capital, ROIC) bij Sligro al enige tijd onder de kostenvoet ligt van het kapitaal (de WACC bedraagt zo'n 8 procent).

Indien de ROIC beduidend lager is dan de WACC, is er sprake van kapitaalvernietiging. Een belegger met de focus op de lange termijn kan dan beter een andere investeringsmogelijkheid zoeken. Een bedrijf is dan immers op de langere termijn niet rendabel.

Beleggers zien dat ook. Het aandeel verloor sinds 2018 al ruim 70 procent van zijn waarde. De beurswaarde van Sligro bedraagt bij een koers van iets meer dan 10 euro nog slechts 460 miljoen euro. Dat is vergelijkbaar met de boekwaarde van het eigen vermogen, dat volgens het in juli verschenen halfjaarverslag zo’n 460 miljoen euro bedraagt. Met andere woorden: beleggers prijzen op de beurs geen waardecreatie in voor de toekomst. Het bedrijf is immers niet meer waard dan de bezittingen – alle investeringen bij elkaar – die het ooit aankocht.

Daarmee zou je zelfs kunnen stellen dat beleggers nog te optimistisch zijn. Momenteel wordt er namelijk waarde vernietigd door Sligro. De ROIC bedraagt nog slechts 4 procent (zie onderstaande tabel). De komende jaren moet de winst, en daarmee de ROIC, dan ook gaan verbeteren. Slippens blijft omhoogkijken en ook de kleine groep van analisten die het bedrijf uit Veghel nog volgen  – volgens Sligro nog vier – heeft er vertrouwen in dat het goed komt in België.

Wie de analistenverwachtingen voor de komende jaren doorrekent, ziet dat de ROIC in 2026 weer boven de WACC kan uitkomen. Dat Sligro tegen die tijd weer waarde creëert is dan te danken aan de Nederlandse thuisactiviteiten. In België is het rendement met zo’n 3 procent ook over twee jaar nog altijd ondermaats.

Sligro vernietigt aandeelhouderswaarde

Bron: jaarverslagen Sligro, taxaties voor het aangepaste bedrijfsresultaat en belastingen van ING voor 2024 tot en met 2026. ING zit in lijn met de consensus. Berekening VEB. Bedragen in miljoenen euro’s. NOPLAT = de netto operationele winst na aftrek van de belastingen.

Het is op zich niet vreemd dat de winstgevendheid en het rendement in België ook de komende jaren achterblijven bij Nederland. Sligro kan in Nederland vaste kosten – distributie, marketing, overhead – over aanzienlijk meer verkochte producten uitsmeren dan de concurrentie. Gegeven de uiterst beperkte voetafdruk in België is van schaalvoordelen nog geenszins sprake.

Zodra de actuele uitdagingen in België zijn overwonnen, moet ook daar het bedrijfsresultaat wel kunnen verbeteren. Zo verwachten analisten bijvoorbeeld dat Sligro-M positief gaat bijdragen aan het bedrijfsresultaat, waarbij het de winstgevendheid van de Belgische divisie van Sligro kan helpen.

Het blijft niettemin twijfelachtig of Sligro er ooit in zal slagen in België de broodnodige schaalvoordelen te genereren en net zo rendabel te worden als op de Nederlandse thuismarkt.

Als de verliezen blijven aanhouden en België te veel management-aandacht blijft opeisen, moet een mogelijk vertrek uit België in de bestuurskamer onderwerp van gesprek worden. Als Sligro niet in staat is het succes van Nederland binnen redelijke termijn te kopiëren dan blijft het bedrijf waarde vernietigen en eet het zichzelf in feite op.