Een ondernemer wil geld verdienen. Een onderneming moet geld verdienen. Twee waarheden als koeien
Ik verbaas me erover wanneer intelligente – en zelden tot de bedelstaf veroordeelde – Nederlandse beleggers mij vermanend voorhouden dat aandeelhouderswaarde niet bepalend is. Zij hebben het licht gezien, in mijn vastgeroeste neoliberale geest blijft het duister
Ik geef onmiddellijk toe, er zijn belangrijkere zaken in het leven dan creatie van aandeelhouderswaarde. Maar wat zoek je in hemelsnaam op de beurs als je niet naar langetermijn-waardecreatie streeft? En wat is het bestaansrecht van een onderneming die niet op zijn minst meer rendement maakt dan de kosten van kapitaal?
De emoties bereiken een kookpunt (en de ratio een vriespunt) bij een vijandig bod op een op het Damrak genoteerde onderneming. Paniek bij bestuurders en commissarissen. Afkeuring in de politiek. Maatschappelijk afgrijzen. Hoe durven allochtonen Hollands Glorie te veroveren? De VOC-mentaliteit is blijkbaar voorbehouden aan Hollanders.
Op de beurs ben je ieder moment te koop. De beurs is ook een geweldige mogelijkheid om extra kapitaal op te halen, zowel van goedgelovige sukkels als van verderfelijke speculanten. Deze beleggers vertrouwen erop dat het risico zal lonen. Inderdaad, puur egoïsme, maar daarmee niet onredelijk.
Helaas, mensen die “eigen volk eerst” prediken, zijn ietwat laat: buitenlanders bezitten het grootste deel van de Nederlandse aandelen, multinationals behalen slechts een beperkt deel van de omzet in Nederland en veel werkgelegenheid is ver weg. Vermeend Nederlandse ondernemingen zijn zelf groot geworden door allerlei acquisities.
Als je niet wilt worden overgenomen, ga dan niet op de beurs staan. Of beter: bepaal een geweldige strategie en voer die genadeloos uit, waardoor de beurswaarde zo hoog is dat alleen jij de jager kunt zijn. Een hoge beurskoers is het beste vaccin tegen een vijandelijke overname. Een onvoldoende renderend bedrijf dat zijn toevlucht zoekt in allerlei beschermingsconstructies of zich laf verstopt achter de politiek, is gewoon lui. Een waarheid als een koe.
Auteur: Errol Keyner
Deze column is verschenen in Effect 04 2017