Beleggers doen er op dat soort momenten goed aan om nog even te kijken naar de grafiek op deze pagina. Het is een weergave van de index van de Amsterdamse beurs van 1924 tot eind 2023. Voor de meeste beleggers zal de afdronk daarvan geen verrassing zijn. Er zijn pieken en dalen, maar in de loop der jaren is de richting glashelder: omhoog.  

Meestal gaan dergelijke Nederlandse koersgrafieken terug tot 1983, toen de AEX-index in het leven werd geroepen. In dit geval is de lijn verder doorgetrokken, en wel naar 1924: het oprichtingsjaar van de VEB. De grafiek is gebaseerd op cijfers van Martien van Winden, medeoprichter van beleggingsfonds Hoofbosch. Van Winden heeft met behulp van CBS-cijfers, prijscouranten* en andere historische bronnen een index samengesteld van aan de Amsterdamse beurs genoteerde aandelen. De beweging noordwaarts is onmiskenbaar.  

Rendement 
De index is in die honderd jaar gestegen van startpunt 100 naar afgerond 8.630 ultimo 2023. Dat komt neer op een rendement van gemiddeld 4,6 procent per jaar. En dat is nog tamelijk bescheiden gerekend, want deze grafiek is niet ‘herbelegd’.  Ter vergelijking: de AEX-brutoherbeleggingsindex van 1983 tot eind 2023 komt uit op een rendement van 10 procent per jaar.  

Daarmee staat de Amsterdamse index niet alleen. Ook in andere landen zijn de rendementen op lange termijn bijzonder solide. De Zwitserse bank Credit Suisse (nu UBS) stelt jaarlijks het Global Investment Returns Yearbook samen met berekeningen van het reële rendement (dus herbelegd en gecorrigeerd voor inflatie) op verschillende beleggingscategorieën sinds 1900. In de grafieken komt het wereldwijde reële rendement op aandelen, gemeten over 123 jaar, neer op 5 procent per jaar.  

Prachtig, die cijfers. Dat neemt echter niet weg dat er, over die honderd jaar bekeken, wel degelijk perioden zijn dat aandelen minder goed presteren. Het duurt bijvoorbeeld tot 2021 voor de AEX-index de eerdere piek van de dotcom-bubbel (701, september 2000) weer weet te passeren. En ook tussen 1920 en 1940 en in de jaren 70 is het geen feest op de Amsterdamse beurs. Het goede nieuws is wel dat, in ieder geval in de afgelopen honderd jaar, de weg omhoog altijd weer gevonden wordt. 


In maart 2024 publiceerde de VEB ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan de jubileumbundel Rendement Risico & Recht, 100 jaar beleggen met de VEB. Dit artikel is eerder gepubliceerd in deze bundel. 

*De prijscourant verscheen voor het eerst in 1796 en bevatte prijs- en koerslijsten van Nederlandse effecten. De laatste papieren editie verscheen in 2005.