Nederland telt ongeveer 8,1 miljoen huishoudens. Daarvan zijn er volgens toezichthouder AFM 1,9 miljoen actief bezig met beleggen in beursgenoteerde aandelen, obligaties en beleggingsfondsen. Spaargeld maakt nog steeds het grootste deel uit van het vermogen van Nederlandse huishoudens, maar eind 2023 was ongeveer 166 miljard euro belegd in beleggingsfondsen, beursgenoteerde aandelen en obligaties.

Aan het begin van 2022 bedroegen de totale beleggingen van Nederlandse huishoudens 182,7 miljard euro, een record. De populariteit van beleggen gaat overigens, net als de beurs, met pieken en dalen. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog is de interesse voor beleggen bij particulieren laag. Maar in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw neemt de belangstelling fors toe: meer besteedbaar inkomen, dalende rente en de intrede van de pc en de mobiele telefoon brengen beleggen dichterbij. In 1985 belegt volgens onderzoek van de VEB ongeveer 14 procent van de Nederlandse huishoudens; ten tijde van de campinghausse in 1997 is dat percentage opgelopen naar 25. Na een dip rond de jaren van de eurocrisis, is dat percentage met 23 inmiddels weer bijna terug op het campinghausse-niveau.

De top 10
De Nederlandse Bank houdt de cijfers bij over de beleggingen van huishoudens in individuele beursgenoteerde aandelen en AEX-fondsen. Dit overzicht wordt elke maand  bijgewerkt, maar heel veel veranderingen zijn er eigenlijk niet. Shell, Rabobank, ASML en ING voeren steevast de lijst aan..

Beleggingsfondsen populair
Hoewel het percentage individuele aandelen relatief licht stijgt, kiezen Nederlandse beleggers en masse voor beleggingsfondsen. Met voordelen als automatische spreiding en minder benodigde transacties is dat ook goed te begrijpen.

Koopt Hollandsche waar…
Als het gaat om individuele aandelen, kiezen beleggers in hoofdzaak nog steeds voor bedrijven van eigen bodem. Ook de (tech)aandelen uit de VS zijn populair. Aandelen uit Groot-Brittannië zijn eveneens goed vertegenwoordigd in de Nederlandse portefeuilles, maar dat komt voornamelijk doordat de ook in Nederland genoteerde bedrijven Shell en Unilever hun hoofdkantoor inmiddels in Londen hebben en dus tot de Britse aandelen worden gerekend.

 Tech-aandelen doen het goed
Chipfabrikanten en bedrijven als Alphabet en Apple doen het goed bij Nederlandse beleggers, maar vooral ASML gooit hoge ogen: het is de nummer drie bij de grootste individuele aandelenposities. Techbedrijven zijn al lang niet meer voorbehouden aan jonge beleggers of nerds. In 2018 bestond nog 15 procent van de Nederlandse portefeuilles uit tech-aandelen, maar in 2021 is de tech-sector al goed voor 32 procent van de portefeuilles. Deze stijging is in belangrijke mate toe te rekenen aan de sterke prestaties van de tech-grootmachten op de financiële markten in die periode.

In maart 2024 publiceerde de VEB ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan de jubileumbundel Rendement Risico & Recht, 100 jaar beleggen met de VEB. Dit artikel is eerder gepubliceerd in deze bundel.