De waarde van alle beursgenoteerde bedrijven ter wereld samen was eind vorig jaar 111 biljoen dollar. Een biljoen is duizend miljard, dus het gaat om 111 duizend miljard dollar. Om dit in perspectief te plaatsen: dat is grofweg honderd keer het bruto binnenlands product (bbp) van Nederland in 2023.  

De Amerikaanse beurzen zijn al tijden dominant; ze vertegenwoordigen meer dan 50 procent van het totaal en zijn goed voor 56,6 biljoen dollar aan marktkapitalisatie. De Verenigde Staten herbergen 61 van de 100 grootste beursbedrijven ter wereld. De Europese Unie volgt als op een na grootste regio qua beurswaarde.  

De verhoudingen zijn tegelijkertijd constant in beweging. Opkomende markten zullen in de komende decennia hoogstwaarschijnlijk een steeds groter deel van de mondiale beurswaarde vertegenwoordigen. Dat bepaalde regio's aan belang winnen op de wereldwijde kapitaalmarkt ten koste van andere, is een logisch proces. Met een index die aandelen van over de hele wereld volgt, kunnen beleggers de veranderende wegingen van beurzen in verschillende landen automatisch meekrijgen. 

De indices 
Wereldwijde aandelenindices, zoals de FTSE All-World Index en de MSCI ACWI (All Country World Index), combineren ontwikkelde en opkomende markten. Deze dienen als een belangrijke benchmark voor beleggers die een brede blootstelling aan large- en midcaps zoeken. Daarnaast heeft MSCI een index die ook smallcapaandelen meeneemt en een variant die bedrijven uitsluit op basis van ESG (milieu, maatschappij en governance)-kenmerken. 



De MSCI ACWI is een index die is ontworpen voor het meten van de prestaties van de aandelen in ontwikkelde en opkomende markten. Er zitten 2.760 bedrijven in, die circa 85 procent van de mondiale beurswaarde vertegenwoordigen.  

De andere grote index is de FTSE All-World Index, die met 4.291 posities ongeveer 90 procent van de wereldwijde beurswaarde dekt. Beide indices wegen op basis van free float marktkapitalisatie, waarbij alleen vrij verhandelbare stukken worden meegeteld. Het zijn ‘alles-in-een’-oplossingen voor iedereen die slechts één aandelenfonds in de portefeuille wil hebben. 

De MSCI ACWI IMI (Investable Market Index) gaat nog een stap verder en bevat ook smallcapaandelen uit opkomende en ontwikkelde markten. Er zitten meer dan 8.800 bedrijven in, waarmee naar eigen zeggen zo’n 99 procent van de wereldwijde marktkapitalisatie is vertegenwoordigd.  

De MSCI ACWI Select ESG Screened Index richt zich op bedrijven die voldoen aan bepaalde milieu-, sociale en bestuurlijke standaarden en die een lagere koolstofemissie-intensiteit hebben dan hun sectorgenoten. De index sluit bedrijven uit die niet voldoen aan bepaalde ESG-criteria, bijvoorbeeld door betrokkenheid bij controversiële wapens, tabak, onconventionele olie- en gaswinning en palmolie. Ook aandelen met slechte ESG-ratings en ondernemingen die niet voldoen aan de Global Compact-principes van de VN komen niet in aanmerking. Daarnaast streeft de Select ESG Screened Index naar een vermindering van ten minste 30 procent in koolstofemissie-intensiteit ten opzichte van de moederindex MSCI ACWI.  

Uit de MSCI ACWI komen 2.369 aandelen door de screening. Bij een herweging wordt gestreefd naar regioneutraliteit, wat betekent dat het gewicht per regio bij een herbalancering gelijk wordt gesteld aan dat in de MSCI ACWI. Daarnaast zijn er grenzen gesteld aan de afwijkingen in de sectorwegingen. 

Het grootste bedrijf wat betreft beurswaarde dat niet door de ballotage komt, is Procter & Gamble. De volgende is Nestlé. Het zijn twee voedingsreuzen die veel palmolie gebruiken in hun producten. Daarnaast worden voor de hand liggende namen als Chevron, sigarettenfabrikant Philip Morris en frisdrank- en snackfabrikanten Coca-Cola en PepsiCo geweerd.  

Kleine verschillen 
De portefeuilles laten in de top weinig variatie zien. Negen Amerikaanse zwaargewichten en een Taiwanese chipfabrikant (TSMC) maken de dienst uit. Het is een consequentie van het wegen op (free float-)marktkapitalisatie. Dit zijn op het moment van schrijven de tien meest waardevolle beursgenoteerde bedrijven, afgezien van Saudi Aramco en Berkshire Hathaway waar een relatief groot deel van de aandelen in vaste handen is. De tien grootste posities vormen 20 tot 26 procent van de portefeuille, waarbij het in de Xtrackers MSCI AC World ESG Screened UCITS ETF het meest extreem is. 



Voor de verschillen is het nodig om iets dieper in de portefeuilles te duiken. Zo is de MSCI ACWI Select ESG Screened Index onderwogen in energie, industriebedrijven en niet-cyclische consumentengoederen. Financials, communicatie en vooral technologie hebben juist een hoger gewicht. 

Geografisch gezien hebben de ontwikkelde markten veruit de grootste vinger in de pap. Het percentage opkomende markten blijft steken rond de 10, terwijl aandelen uit opkomende markten een beurswaarde vertegenwoordigen die ongeveer 20 procent van de mondiale marktkapitalisatie uitmaakt (volgens cijfers van de World Federation of Exchanges). 

Dit is met name een gevolg van de relatief lage weging van China in wereldwijde indices. Niet alle Chinese aandelen zijn vrij toegankelijk voor buitenlandse beleggers. Veel A-aandelen die op de binnenlandse beurzen van Sjanghai en Shenzhen staan genoteerd, zijn beperkt verhandelbaar of onderhevig aan quota. 

Ook heeft dit te maken met de free float. Indexbouwers zoals MSCI en FTSE gebruiken de vrij verhandelbare marktkapitalisatie voor de weging van de aandelen. In China heeft de overheid vaak grote belangen in bedrijven, wat de free float vermindert. 

Groeipotentie  
In de afgelopen vijftien jaar was het zeker niet ongunstig om zwaar in de ontwikkelde markten en bovenal Amerikaanse aandelen belegd te zijn. De MSCI Emerging Markets-index, die opkomende markten volgt, is sinds 2009 duidelijk achtergebleven bij de ontwikkelde markten (die zijn samengebracht in de MSCI World). Terwijl de groeipotentie aan de oppervlakte ligt.  



Veel opkomende landen hebben een jonge, groeiende bevolking, wat kan zorgen voor een toenemende consumentenbasis en arbeidskracht. Het kan verleidelijk zijn daarom meer gewicht toe te kennen aan deze markten. Veel analisten gaan ervan uit dat aandelen uit opkomende markten in de komende decennia goed zullen zijn voor een groter deel van de mondiale beurswaarde dan nu het geval is. 

Dit betekent niet direct dat deze aandelen ook beter zullen presteren dan die in de huidige ontwikkelde economieën. De financiële markten in veel opkomende landen worden steeds meer ontwikkeld en gereguleerd. Er zullen in dat proces vooral meer en grotere bedrijven de beurs op gaan. Kapitaalmarkten worden historisch gezien belangrijker naarmate het bbp per hoofd in een land hoger wordt: de verhouding tussen de marktkapitalisatie en het bbp neemt dan ook toe. 

Automatisch 
Een belegger kan als alternatief zelf een ontwikkelde markten- en een emerging markets-etf combineren om blootstelling te krijgen aan beurzen over de hele wereld. Een all world-etf biedt een kant-en-klare oplossing voor een wereldwijd gespreide portefeuille, waardoor beleggers niet zelf hoeven te beslissen over de juiste verhouding tussen ontwikkelde en opkomende markten. Er is daarbij automatische herbalancering: de index past automatisch de wegingen aan tussen ontwikkelde en opkomende markten op basis van veranderingen in de totale marktkapitalisatie. Handmatig herwegen wordt zo overbodig. 

Het beleggen in één all world-etf kan goedkoper zijn dan het aankopen van meerdere fondsen voor verschillende regio’s, vanwege lagere transactiekosten. De totale kostenratio over het belegd vermogen is doorgaans vergelijkbaar.  

Valutarisico 
De vier etf’s zijn in verschillende valuta’s te koop, op meerdere beurzen. De munteenheid van een notering kan afwijken van de basisvaluta waarin het fonds gewaardeerd is en waarin de resultaten worden weergegeven op de website van de aanbieder. Een Nederlandse belegger zal al snel uitkomen bij een euro-variant, bijvoorbeeld genoteerd op Euronext of XETRA.  

Het is echter voor het naar de euro teruggerekende rendement niet zo relevant wat de valuta is van de beursnotering; dat rendement wordt bepaald door de munt waarin de onderliggende effecten noteren. Deze etf’s bevatten aandelen wereldwijd, dus de resultaten die een in euro noterende etf behaalt, worden mede beïnvloed door allerlei wisselkoersen.  

Conclusie  
Wereldwijde aandelenindices zoals de MSCI ACWI en de FTSE All-World Index bieden beleggers een efficiënte manier om blootstelling te krijgen aan de mondiale aandelenmarkten. Ze bieden een brede geografische blootstelling en automatische herweging, waardoor het aantrekkelijke keuzes zijn voor zowel beginnende als ervaren beleggers die streven naar een goed gespreide portefeuille. 

Daarnaast is er een keuze voor beleggers die ESG-criteria belangrijk vinden. De MSCI ACWI IMI biedt een nog bredere marktdekking door ook smallcaps op te nemen. Ongeacht welke index wordt gekozen, bieden de wereldwijde etf’s een solide basis voor een gediversifieerde aandelenportefeuille met zowel ontwikkelde als opkomende markten.