Optiepremies nemen toe met hogere verwachte volatiliteit, als er meer potentieel is voor de opties om in-the-money te komen. Hierover kon u al lezen in Effect 5.

Daarbij is het goed om te beseffen dat een optiebezitter profiteert van stijgende beweeglijkheid. Dat maakt opties namelijk duurder, zodat hij ze voor een hogere prijs kan verkopen. De belegger die opties heeft verkocht – ook wel schrijven genoemd – heeft juist baat bij dalende beweeglijkheid.

Een optiebelegger heeft op deze manier veel smaken om uit te kiezen. Zo is het mogelijk om een constructie op te tuigen waarmee ook geprofiteerd wordt als de koersen de komende tijd ‘zijwaarts’ bewegen. De short strangle is een – zeer riskante – strategie die kan profiteren van gelijkblijvende, licht stijgende of licht dalende koersen. Je verkoopt hiermee als het ware volatiliteit. Een long strangle doet het omgekeerde: de belegger die deze constructie heeft opgezet profiteert als de volatiliteit toeneemt.

Short strangle
Stel, een belegger vindt dat aandelen AkzoNobel voor de lange termijn een plaats in zijn portefeuille verdienen en overweegt de aanschaf van 100 aandelen. Hij vindt de koers nu echter iets te hoog, en verwacht bovendien geen grote koersuitslagen op de korte termijn.

Bij de koers op het moment van schrijven, van 71,90 euro, zou deze positie 7.190 euro kosten. Het is ook mogelijk de gemiddelde aankoopprijs te drukken door te kiezen voor een optieconstructie die er bij een koersdaling voor zorgt dat de aandelen zijn binnen te hengelen met een mogelijke korting (als het aandeel niet te hard keldert) en die bij een weinig volatiele koers ook een positief resultaat oplevert.

Opties schrijven
De optiestrategie van het gelijktijdig schrijven van een call- en een putoptie met dezelfde looptijd maar met verschillende uitoefenprijzen, wordt een short strangle genoemd. Deze kan bestaan uit de volgende transacties:

 1. Schrijf 1 calloptie AkzoNobel september 2023 met een uitoefenprijs van 80 euro à 0,79 euro. Opbrengst: 79 euro.

 2. Schrijf 1 putoptie AkzoNobel september 2023 met een uitoefenprijs van 70 euro à 2,26 euro. Opbrengst: 226 euro.

De totaalopbrengst van de geschreven opties is 305 euro, afgezien van transactiekosten en eventuele ontvangen rente tijdens de looptijd. Per aandeel is dat 3,05 euro. Dit geld kunt u niet zomaar besteden, er dient namelijk een dekking te worden aangehouden voor de geschreven opties, de zogeheten ‘marginverplichting’. Meer daarover kunt u lezen in Effect 2.

De belegger moet mogelijk bij de expiratie over twee maanden óf 100 aandelen AkzoNobel leveren voor 8.000 euro die hij eerst moet kopen, óf er 100 afnemen voor 7.000 euro.

Scenario’s
Als de opties worden aangehouden tot de expiratie op de derde vrijdag van september, dan zijn er drie situaties mogelijk:

 1. AkzoNobel noteert onder de 70 euro. De putoptie wordt uitgeoefend en de belegger wordt aangewezen. Hij koopt dan de 100 aandelen AkzoNobel voor 7.000 euro. Met dank aan de opbrengst van de opties ligt de effectieve aankoopprijs 305 euro lager. Er is netto een verlies op de constructie als de koers nog lager is dan de uitoefenprijs minus de ontvangen premie per aandeel.

 2. AkzoNobel noteert tussen 70 en 80 euro. Beide opties lopen waardeloos af. De belegger heeft de volledige ontvangen optiepremie als opbrengst. Hij zou opnieuw een strangle kunnen schrijven met een looptijd van enkele maanden. De optieschrijver heeft de aandelen niet in bezit gekregen, maar kan ze natuurlijk wel zelf kopen.

 3. AkzoNobel noteert boven de 80 euro. De calloptie wordt uitgeoefend, dat betekent dat de optieschrijver een verplichting heeft de aandelen te leveren. Deze moet hij eerst kopen tegen de dan geldende koers. Het verlies kan zo in theorie onbeperkt oplopen. Dit scenario maakt de strategie zeer riskant.

De grafiek hieronder illustreert dit.



Vanaf een koers onder 66,95 euro en boven 83,05 euro lijdt de belegger verlies op de constructie, doordat de intrinsieke waarde van een van de geschreven opties hoger is dan de totale ontvangen premie. Vooral in de situatie waarin het aandeel flink hoger staat bij expiratie, ziet de belegger zich geconfronteerd met een slechte uitkomst. Dan is de koersstijging aan zijn neus voorbijgegaan.

Risico’s
De short strangle is uiteraard erg risicovol. Als het aandeel fors daalt of stijgt, betekent dat een netto verlies. Bij een dalende koers kunt u wel aandelen met een ‘korting’ kopen, maar dat voordeel houdt op bij 66,95 euro. De verplichting om aandelen te leveren bij een koersstijging is voor veel beleggers een onverantwoord risico.

De optieconstructie tussentijds sluiten is natuurlijk mogelijk. De tijdswaarde loopt uit de opties, zodat deze vanzelf minder duur worden om terug te kopen (bij een gelijkblijvende koers en volatiliteit). Vooral als de verwachte volatiliteit ook nog afneemt, zal de optieprijs sterk dalen.

Opties worden over het algemeen niet voortijdig uitgeoefend. De reden is dat deze tijdswaarde hebben, waardoor de optie sluiten meer oplevert dan de winst op de aandelen bij uitoefening. Een uitzondering is de situatie waarin een aandeel ex-dividend gaat gedurende de looptijd. Dan kan het voor een calloptiebezitter gunstig zijn om voor die datum de optie uit te oefenen. Bij AkzoNobel is hier in principe geen sprake van voor de expiratiedatum in september. Als u zelf een constructie opzet, kunt u op de website van het beursfonds in kwestie nagaan of er dividend te verwachten is tijdens de looptijd.

Aandelen in bezit
Een short strangle kan ook worden opgezet met de aandelen in de portefeuille. De verkochte opties doen dan dienst om wat extra inkomsten op te strijken als het aandeel weinig beweging vertoont.

Gaat het aandeel hard omhoog, dan dienen de aandelen in portefeuille als onderpand wanneer u voor de call wordt aangewezen en de aandelen moet leveren. Dat verkleint dus het opwaarts koerspotentieel. Daalt de koers onder de uitoefenprijs van de put, dan kan de positie worden uitgebreid met een mogelijke korting.

Long strangle
Optiebeleggers kunnen volatiliteit op de markt natuurlijk ook gebruiken in hun voordeel. Of de koersen nu stijgen of dalen, met een juiste strategie is in beide gevallen winst te behalen. Een long strangle biedt een kans op een mooi resultaat bij grote koersuitslagen of als de verwachte volatiliteit toeneemt.

Voor beleggers in Just Eat Takeaway (JET) was 2022 geen pretje en ook in 2023 is het tot nu toe huilen met de pet op. De koers van JET is onderuitgegaan naar minder dan 13 euro in juni, terwijl die begin dit jaar nog boven de 25 euro stond. Dat illustreert dat het aandeel flink beweeglijk is. Met 55 procent is het gat tussen de hoogste en laagste koers de eerste vijf maanden van dit jaar het grootst van alle fondsen in de AMX-index.

Het is altijd lastig om koersbewegingen te voorspellen, maar het is niet waarschijnlijk dat de koers van JET langdurig gelijk zal blijven. Een mogelijke verkoop van het Amerikaanse Grubhub tegen een goede prijs kan de koers bijvoorbeeld een impuls geven. Stijgt de rente verder, dan kan het aandeel juist nog een harde klap krijgen.

Grote beweging
Een optiestrategie om te profiteren van een grote koersbeweging, ongeacht de richting, is de long strangle. Daarin koopt de belegger een out-of-the-money calloptie en -putoptie: de uitoefenprijs van de putoptie ligt onder die van de calloptie, en doorgaans liggen deze onder en boven de beurskoers. Er is een cash-uitstroom bij het aangaan van de posities. Hoe verder de opties out-of-the-money zijn, hoe beperkter de inleg.

Op het moment van schrijven is de koers van JET 12,67 euro. Om de strangle op te zetten, zijn twee transacties nodig:

 1. Koop 1 calloptie JET september 2023 met een uitoefenprijs van 14 euro à 1,13 euro. Kosten per contract: 113 euro.

 2. Koop 1 putoptie JET september 2023 met een uitoefenprijs van 10 euro à 0,68 euro. Kosten per contract: 68 euro.

De totale inleg is 181 euro. Dat is ook het maximale verlies. Aangezien er alleen opties gekocht worden, is er geen sprake van een marginverplichting. Een belegger verkrijgt met deze posities het recht om tot en met de derde vrijdag van september aandelen JET te kopen voor 14 euro of te verkopen voor 10 euro. Voor een langere looptijd kiezen is natuurlijk ook mogelijk; dan is de initiële inleg hoger vanwege de grotere tijdswaarde in de opties.

Wat kan de constructie opleveren? In de grafiek hieronder is het resultaat getoond van een long strangle bij expiratie, samen met de individuele opties.



Onderliggend is er een blootstelling aan honderd aandelen JET, met een fractie van het bedrag dat nodig zou zijn om zoveel stukken op de beurs te kopen. U zou dus ook meerdere strangles kunnen openen.

Risico’s
De winst op de strategie is in theorie onbeperkt, aangezien de koers naar boven geen limiet heeft. Het risico is echter ook behoorlijk; in het scenario waarin JET vanaf het openen van de posities niet veel van zijn plaats komt, kan de hele inleg verloren gaan. Bij een koers tussen 8,19 en 15,81 euro lijdt de belegger netto verlies. De koers moet dus al minimaal 25 procent veranderen in de 14 weken tot aan expiratie, voor sprake is van een positief resultaat.

De koers gaat ongetwijfeld in beweging komen. Tussentijds is een positie te sluiten als het aandeel sterk een kant op beweegt. Gaat de koers bijvoorbeeld omhoog, dan kan de putoptie worden verkocht om nog wat tijdswaarde te gelde te maken. Een belegger kan ook juist de calloptie sluiten, als die een winst oplevert die mogelijk al de hele inleg goedmaakt. De andere optie kan dan nog even worden vastgehouden voor als het aandeel een tegengestelde beweging maakt. Uiteindelijk is het op ieder moment een afweging tussen de verwachting van de belegger en hoe de opties geprijsd zijn.

Voorbeelden in dit artikel zijn ter illustratie en zijn een momentopname van 9 juni 2023. Raadpleeg de actuele geldende koersen en optiepremies en stem daar uw strategie op af.

Dit artikel verscheen eerder in Effect nr. 7-8, 2023.