In de Jaarbeurs in Utrecht stelt VEB-directeur Gerben Everts dat de VEB er goed voor staat. “Er was het afgelopen jaar veel belangstelling in de pers voor de VEB-standpunten over verschillende beursgenoteerde bedrijven, maar ook voor de VEB-visie op duurzaamheid, inflatie, inkoop van eigen aandelen, crypto assets, finfluencers en provisies. En die visie blijven we graag geven als de stem van Nederlandse beleggers.”  

Ook vestigt Everts de aandacht op een nieuwe actie van de VEB om jonge beleggers aan te trekken: “We horen vaak van onze leden dat het goed zou zijn om kinderen (en wellicht zelfs kleinkinderen) vroegtijdig ervaring op te laten doen met beleggen. Daarom hebben we een marketingactie in de steigers staan: over de eerste 1.000 euro belegd in etf’s neemt de VEB een eventueel verlies na 5 jaar voor haar rekening. We stellen onze tools en deskundigheid ter beschikking in de hoop dat ook een jongere generatie aan beleggen net zo veel plezier en financieel rendement zal beleven als u.” 

In zijn inleiding geeft Everts aan dat de VEB de afgelopen maanden meer dan 70 aandeelhoudersvergaderingen heeft bijgewoond en zijn er verschillende dossiers die vragen om actie, waaronder Philips en belastingdossier Box 3. “Het toont maar weer eens aan: Het bestaansrecht van de VEB staat als een paal boven water. Waarbij we beleggers terzijde staan, goede economische analyses delen en bij misleiding of schade opkomen voor de belangen van beleggers.” Tot besluit vraagt hij de aanwezigen om voor volgend jaar alvast een datum te noteren. Op 8 maart, de dag van oprichting, zal de VEB het 100-jarig bestaan groots gaan vieren. Nadere mededelingen daarover volgen later.  

Leden 
Op deze inleiding komen verschillende vragen van leden uit de zaal. Zo is er een vraag naar het aantal leden dat de VEB nu heeft, dat is namelijk gedaald in de afgelopen jaren. Maakt de vereniging zich daar zorgen over? Everts: “We zien bij veel verenigingen in Nederland dat het lastig is om nieuwe leden te werven. Ook bij de VEB is dat dus zichtbaar. Maar we hebben nu ongeveer 30.000 leden en dat is best veel. Het geeft ons een enorme stem. Veel lidmaatschappen eindigen door het overlijden van leden op leeftijd of dat mensen (door hoge ouderdom) zijn gestopt met beleggen, niet door ontevredenheid over de vereniging. We moeten dus echt wel enige zorg hebben over de terugloop van het aantal leden, maar een kritische grens? Die bestaat niet. Op dat gebied kan ik iedereen geruststellen: we hebben echt een stevige financiële  balans en een goed eigen vermogen. Ook zonder nieuwe acties of nieuwe leden kunnen we nog minstens twintig jaar verder. Daar maak ik me volstrekt geen zorgen over.”  

Een andere vraag gaat over de recent aangekondigde marketingactie. Zo wil een lid weten of de VEB voor ogen heeft wat de kosten kunnen zijn en hoe deze kosten zijn afgedekt? Everts antwoordt hierop dat het dekken van eventuele beleggingsverliezen pas bij een enorme hoeveelheid nieuwe leden een wezenlijke kostenpost zou kunnen vormen. En bovendien zou er in dat geval ook veel meer contributie binnenkomen. Het risico is dus deels afgedekt, maar vooral een luxeprobleem omdat de vereniging dan ook meer leden heeft.  Adjunct-directeur Errol Keyner vult aan dat er uit een eerdere schikking nog een potje van ruim 3 ton voor educatie en nieuwe beleggers beschikbaar is. Er is dus ook een buffer om risico rond deze actie op te vangen: “De boodschap is: begin met beleggen en laat ons je bijstaan. En we rekenen ook echt niet op 100.000 nieuwe leden door deze actie.” 

Financiële positie VEB 
Keyner presenteert de jaarrekening van het afgelopen jaar en de begroting voor 2023.  

Wat betreft 2022 viel vooral op dat de opbrengsten van beleggingen (de VEB belegt prudent en louter in etf’s) negatief was. Keyner: “We kwamen uit op een rendement van -9 procent op de etf's (en –6 procent inclusief spaargeld), en daarmee deden we het beter dan de algemene markt die vorig jaar grofweg 14 procent verloor. Daar staat nog tegenover dat we in 2021 bijvoorbeeld een enorme uitschieter hebben gemaakt met de beleggingsrendementen. Hoe dan ook: met name door het negatieve rendement op de beleggingen was 2022 een verlieslatend jaar.”

Fundamenteel heeft de VEB drie grote inkomstenbronnen. Naast contributies zijn dat (kostenvergoedingen bij) schikkingen van beursschandalen en beleggingsrendementen. In de afgelopen twee decennia hebben incidentele opbrengsten bij schikkingen operationele tekorten ruimschoots gedekt en bovendien voor een solide eigen vermogenspositie gezorgd. 

Keyner meldt verder dat administratie en jaarrekening gecontroleerd zijn door de accountant: er is twee keer per jaar een controle en de accountant voert overleg met de auditcommissie van de VEB. De accountant heeft bij de controles geen materiele bijzonderheden aangetroffen.

Verhoging van de contributie  Sinds 2016 is de contributie onveranderd gebleven. Omdat allerlei kosten sindsdien wel (sterk) zijn gestegen, wordt aan de algemene vergadering een voorstel voorgelegd om de contributie per 1 juli 2023 te verhogen: het reguliere lidmaatschap van 75 naar 85 euro en het weblidmaatschap van 62,50 naar 75 euro.   

Om het innen van de contributie te vergemakkelijken - innen door middel van niet-automatische betaling vergt veel werk - krijgen leden die betalen middels automatische incasso 10 euro korting op deze beide tarieven. Op twee onthoudingen na, stemt iedereen in met dit voorstel. Overigens zijn de verhogingen voor leden die per automatische incasso betalen bewust beperkter gebleven, namelijk 5 euro bij reguliere lidmaatschappen (met papieren Effect) en 7,50 euro bij weblidmaatschappen. 

Na de formele ledenvergadering en de lunch staat het middagprogramma in het teken van belastingdossier box 3. Een onderwerp dat al geruime tijd de aandacht heeft van de VEB.  

Cor Overduin over box 3 
Fiscalist Cor Overduin spande samen met de Bond voor Belastingbetalers een rechtszaak aan tegen de fiscus die uiteindelijk heeft geleid tot het baanbrekende kerstarrest uit 2021. Hierdoor kregen spaarders die bezwaar hadden gemaakt tegen hun belastingaanslag de te veel betaalde belasting op hun spaargeld terug.   

Nu trekt Overduin op met de VEB in een vergelijkbare zaak, namelijk de vermogensrendementheffing voor beleggers. De Belastingdienst gaat bij het vaststellen van het rendement op beleggingen namelijk jaarlijks uit van een bepaald fictief percentage - een forfait - dat voor iedereen gelijk is.  

Voor 2022 gaat de Belastingdienst er bijvoorbeeld vanuit dat particuliere beleggers ruim 5,5 procent rendement hebben behaald. Dat staat in schril contrast met cijfers van DNB waaruit blijkt dat beleggers in 2022 een gemiddeld vermogensverlies van 14 procent hebben moeten slikken.  

Rendement voor 2024 al bekend 
Overduin geeft in zijn presentatie onder andere aan dat het rendement op beleggen wordt bepaald aan de hand van rendementen die zijn gebaseerd op meerdere jaren: “Het rendement voor 2023 komt uit op 6,17% en voor 2024 is het ook al bekend, namelijk 6,04%. Hoe kun je nou in januari 2023 bedenken hoeveel rendement een belegger in 2024 gaat halen?” 

Die vaststelling over meerdere jaren klinkt misschien logisch, maar in Nederland hebben we een inkomstenbelasting die per jaar wordt geheven. En dat is volgens Overduin ook de denkfout bij forfaits: “Ieders individuele werkelijkheid is anders.” 

Overduin pleit dan ook voor een regeling waarbij de fiscus meer vertrouwen heeft in burgers: “Telkens weer hoor je dat argument bij de Belastingdienst: ‘onze systemen kunnen het niet aan om per belegger het daadwerkelijk gemaakte rendement vast te stellen’. Maar ik heb daar grote vraagtekens bij. Als er een nieuwe belasting geheven moet worden, kan het opeens wel. In alle landen om ons heen wordt er veel meer input gevraagd van de belastingplichtige: daar vullen mensen zelf hun rendement in. Maar hier houden ze heel rigide vast aan die vooraf ingevulde belastingformulieren. In de politieke discussie over box 3 hoor je veel wantrouwen: men gaat ervan uit dat mensen dan een foute opgave gaan doen. Wat mij betreft is dat wantrouwen onterecht. In Nederland wordt altijd gezegd dat we zo belastingtrouw zijn. Als iemand 30 jaar lang een redelijk percentage moet afdragen over het daadwerkelijk behaalde rendement, dan denk ik dat mensen daar echt wel mee kunnen leven.” 

Volgens de VEB vraagt het belastingdossier om rechtsbescherming van beleggers. Via Effect en de website houden we beleggers op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen in dit dossier.