Terwijl de aandelen van de meeste beursgenoteerde banken al jaren onder de boekwaarde verhandeld werden, bleef Triodos Bank stukken in- en verkopen tegen die waarde. Pas vorig jaar besefte de duurzame bank dat dit een doodlopende weg was en staakte ze de handel. Triodos-beleggers zitten al meer dan achttien maanden klem.
Dat blijkt uit het antwoord op een bezwarenbrief die de VEB in mei aan Triodos stuurde en die nu in de openbaarheid komt. In de brief noemt de VEB een aantal redenen om te twijfelen aan een juist beleid bij Triodos, wat voldoende reden zou moeten zijn voor de Ondernemingskamer om een onderzoek te doen naar het beleid en de gang van zaken bij Triodos.
De VEB verwijt Triodos in strijd met de wet en de eigen statuten te hebben gehandeld en wanbeleid te hebben gepleegd op bedrijfseconomisch gebied. Ook heeft het bestuur van Triodos niet volledig en niet tijdig informatie naar buiten gebracht.
Beleggers in Triodos hebben geen aandelen maar certificaten. Daarmee hebben ze geen directe inspraak bij de bank. Certificaathouders worden vertegenwoordigd door een zogenoemd administratiekantoor dat namens hen de beslissingen van de bank moet wegen.
Lager rendement
Investeren in Triodos betekent meer dan geld laten renderen. Een groot deel van de ruim 40 duizend certificaathouders uit Nederland, België, Spanje en Groot-Brittannië voelde zich aangesproken door de missie van de bank. Triodos zet zich in om het toevertrouwde spaar- en beleggingsgeld zodanig te investeren dat het een gunstige impact heeft op milieu en maatschappij. Dat certificaathouders daardoor genoegen moeten nemen met een wat lager rendement namen ze daarbij op de koop toe.
Sterker nog, ze zagen de bescheiden opbrengsten als teken dat het hier om een investering met een gematigd risico ging. Opgeteld met de jarenlange praktijk dat ze hun inleg voor het grootste deel terug zouden krijgen zolang Triodos certificaten bleef inkopen (en uitgeven) tegen de intrinsieke waarde, gaf dit de certificaathouders het gevoel in een ‘veilige’ belegging te zijn gestapt.
Waardedaling
Die illusie werd op 5 januari 2021 keihard doorgeprikt. Op die datum kondigde Triodos aan niet langer meer stukken zelf in te kopen en te verkopen. De bank liet in december 2021 weten een handelsplatform op te gaan richten waar certificaathouders met elkaar moesten handelen. De bank maakte er geen geheim van dat de waarde van de stukken daardoor fors zouden dalen.
Waardedalingen van dertig procent en meer werden realistisch geacht. Bovendien konden certificaathouders tot de inwerkingtreding van het nieuwe platform helemaal niet meer van hun stukken af. Tot minimaal eind dit jaar, bijna twee jaar dus, kunnen ze niet bij hun geld.
In de antwoordbrief bestrijdt Triodos de verwijten van de VEB. Waar de vereniging schreef dat Triodos al langer wist of had moeten weten dat de bank met in- en verkoop van certificaten boven haar financiële stand leefde, beweert Triodos dat dit besef pas in de loop van 2021 indaalde. Vanaf maart 2020 was de handel in certificaten het grootste deel van de tijd op slot vanwege een de dreiging van uitstappende beleggers. In eerste aanleg was dit ingegeven door de coronacrisis, maar toen de situatie op de financiële markten weer tot rust kwam, bleef het onrustig rond Triodos.
Korting op certificaten
Triodos meent ook - tijdig - voldoende informatie naar buiten te hebben gebracht over de ontwikkelingen rond de certificaathandel en neemt afstand van het verwijt dat de bank ineffectief bestuurd werd. Jarenlang ging bijna tachtig cent van iedere euro inkomsten op aan kosten. De bank beloofde geregeld meer efficiëntie maar realiseerde dat nooit.
Een kernpunt van de kritiek van certificaathouders richt zich op een actie in het najaar van 2020. Triodos probeerde toen nieuwe belangstellenden te trekken door certificaten tegen korting aan te bieden. Veel beleggers die toen extra stukken kochten, zagen hun geld al snel vastzitten. Binnen drie maanden was verkoop van certificaten onmogelijk en die situatie duurt nog steeds voort.
De VEB heeft in een gesprek met Triodos de verwijten in haar brief toegelicht en andermaal aangedrongen om meer inzicht over de achtergronden van het besluit om de handel in certificaten plat te leggen. De VEB houdt alle opties open voor vervolgstappen.