Uitgeverij Brill moet haar overnamestrategie voortzetten zonder Peter Coebergh. Na slechts 4 jaar wilden de commissarissen niet verder met de bestuursvoorzitter. Een opvolger moet de wetenschappelijke uitgeverij nu meer klaarstomen voor het digitale tijdperk. Onder andere informatiesystemen moeten worden gestandaardiseerd zodat overgenomen bedrijven sneller geïncorporeerd kunnen worden.

President-commissaris Robin Hoytema van Konijnenburg gaf tijdens de onlangs gehouden aandeelhoudersvergadering (ava) aan dat de termijn van Coebergh niet was verlengd omdat het bedrijf de komende vier jaar “andere accenten nodig heeft”. Inhoudelijk wilde hij het besluit van de commissarissen niet nader toelichten. Hij hield het bij een verwijzing naar de missie van Brill; “het creëren van een meer gebalanceerde en efficiënte digitale infrastructuur”.

Digitale check
Achterstallig onderhoud van de IT-systemen is al langer een punt van aandacht bij Brill. Eind 2019 werd een zogenaamde digitale gezondheidscheck gelanceerd. Het doel van dit project was te zorgen dat de digitale-infrastructuur van de uitgever toekomstbestendig is. Brill geeft gespecialiseerde publicaties uit op vakgebieden als theologie, filosofie, geschiedenis en literatuur. Met een beurswaarde van circa 45 miljoen euro behoort het aan de lokale markt genoteerde Brill tot een van de kleinste bedrijven met een notering aan de Amsterdamse beurs.

Maar openheid over de uitkomsten en conclusies van deze check gaf Brill ook in de laatste twee jaarverslagen niet. De indruk bestaat dat Brill als gevolg van diverse overnames verschillende IT-systemen op elkaar heeft gestapeld en dat deze niet goed aan een overkoepelend systeem gekoppeld zijn. Hoewel er onlangs een nieuw (standaard)platform werd ingevoerd waarop alle overgenomen publicaties zijn gezet, wekten commissarissen tijdens de ava de indruk dat het tempo van verandering wel wat hoger kan.

Groot vraagteken
Een aantal aandeelhouders had zijn bedenkingen bij het besluit van de commissarissen om Coebergh de deur te wijzen. Een van hen vroeg zich tijdens de vergadering af of het verwijt aan de ceo niet ook van toepassing zou zijn op de commissarissen. Heeft het toezichthoudend college zelf wel voldoende kennis en ervaring op het gebied van digitalisering?

Hoytema van Konijnenburg reageerde dat zijn positie nu niet ter discussie staat, maar dat de rvc dit aspect wel zal meenemen bij de eerstvolgende wijziging van de profielschets voor leden van de rvc. Ook zinspeelde hij op een mogelijk vertrek na afloop van zijn tweede termijn. Dat moment zal zich komend jaar aandienen. Hoytema van Konijnenburg gaf aan dat de code voor goed ondernemingsbestuur alleen in uitzonderlijke gevallen een extra benoemingstermijn als commissaris toestaat.

Een andere aandeelhouder confronteerde de rvc met berichten dat een potentiële opvolger van Coebergh was gevonden, maar dat deze op het laatste moment toch had bedankt voor de functie. Hoytema van Konijnenburg “ontkende noch erkende de geruchten”, maar zei wel dat als hij hierop inhoudelijk zou reageren Brill onmiddellijk “een persbericht uit zou moeten laten gaan”.

Het is ongebruikelijk dat een beursgenoteerd bedrijf waarvan een bestuurder de wacht is aangezegd, geen opvolger klaar heeft staan. Dat details over de zoektocht naar een opvolger rondzingen, maakt de situatie nog uitzonderlijker.

Omzetdoel in zicht
Brill wil in 2025 een omzet van 60 miljoen euro halen, ten opzichte van 47 miljoen euro afgelopen jaar. De organische groei van Brill is stabiel, maar ook bescheiden. Het bedrijf zelf verwacht dat de omzet op eigen kracht jaarlijks twee tot drie procent aandikt. Een niveau dat in lijn is met de afgelopen jaren, maar dat niet voldoende is om het omzetdoel te bereiken.

Omzet Brill moet groeien via overnames

Bron: Brill, schattingen VEB

Als dit groeipad doorzet tot 2025 ziet de uitgever de totale organische omzet de komende jaren met 3,9 miljoen euro groeien tot 50,7 miljoen euro. Als de omzet van recent overgenomen bedrijven wordt meegenomen, komt de uitgever ruim 5 miljoen euro te kort om het omzetdoel te halen. Onder die overnames vallen Wageningen Academic Publishers (WAP), goed voor één miljoen euro en een omzetschatting over het eerste kwartaal van Vandenhoeck & Ruprecht Verlage, goed voor 2,8 miljoen euro. Dit bedrag zit nog niet in de omzetcijfers over vorig jaar.  

De uitgever zegt “actief te zoeken naar acquisitiemogelijkheden” en heeft ook de financiële armslag om bedrijven te kunnen kopen. De meeste kleinere overnames kan Brill financieren uit de vrije kasstroom, die tussen de drie en vier miljoen euro ligt. Mocht dit niet voldoende zijn dan kan de uitgever ook nog eens tappen van een bestaande bankfaciliteit van vijf miljoen euro.   

Het opnemen van extra leningen levert geen problemen op voor de bankafspraken. De nettoschuld ligt momenteel op een tiende van het bedrijfsresultaat (ebitda) van 7,2 miljoen euro. Daarmee blijft Brill ruim onder de ratio van 3 die het met de banken heeft afgesproken. In theorie kan Brill nog voor circa 20 miljoen euro aan schuld aantrekken.