Berekening AEX-index

Kunt u iets vertellen over de oorsprong van de AEX-index en de manier waarop die berekend wordt?
Om kort te gaan, de Amsterdam Exchange Index (AEX) werd in 1983 geïntroduceerd, als opvolger van de CBS Herbeleggingsindex en heette toen EOE-index (European Options Exchange). In de jaren negentig kreeg de index zijn huidige naam.

De beginstand bij de introductie was 100 punten in guldens en gecorrigeerd naar de euro 45,38 punten. De index bestond destijds uit minder fondsen, tegenwoordig zijn dat er in principe 25. In het zogeheten Euronext Index Rule Book AEX Family staan de wijze waarop de AEX-waarde wordt berekend en de criteria om in de AEX opgenomen te worden en te blijven.

De AEX-index bevat de 25 grootste verhandelbare bedrijven die zijn genoteerd aan Euronext Amsterdam op basis van de free float (vrij verhandelbare aandelen) en marktkapitalisatie (aantal uitstaande aandelen maal de beurskoers).

Eigen gewicht
Elk fonds in de AEX-index heeft een eigen gewicht in de berekening van de indexwaarde. Het is dus zeker niet zo dat elk van de 25 AEX fondsen voor een gelijk deel invloed heeft op de stand van de AEX. In het Rule Book staat een formule aan de hand waarvan wordt bepaald hoe groot het gewicht van elk van de 25 fondsen in de index uiteindelijk wordt. In die formule spelen onder andere de prijs van het aandeel, het aantal uitstaande aandelen en het percentage van de vrij verhandelbare aandelen van een fonds een rol. De grootste fondsen uit die berekening krijgen de grootste weging en andersom.

De stand van de AEX is de som van de weging maal de koers van de fondsen in die index. De AEX is genoteerd in punten, maar de waarde is ook in euro's uit te drukken. Een belegger die volledig de AEX volgt, heeft dus een mandje van 25 fondsen; de waarde in euro’s van die portefeuille is simpel te berekenen door de stand van de AEX maal 100 te doen. De stand van de AEX publiceert Euronext iedere 15 seconden.

Maximaal 15 procent
Voor elk fonds geldt bovendien bij de start van een periode dat het niet meer dan 15 procent gewicht mag hebben in de index. Voorheen was die regel vooral bedoeld voor het aandeel Shell; tegenwoordig is ASML een fonds dat door koersstijgingen over die 15 procent heen gaat. Het idee achter deze bepaling is dat het niet de bedoeling is dat een fonds voor het grootste deel verantwoordelijk is voor de gehele beweging van de index. Vier keer per jaar (maart, juni, september, december) beoordeelt Euronext de samenstelling van de index, waarbij de review in maart het belangrijkst is. Aanpassingen worden geëffectueerd na de derde vrijdag van de genoemde maanden.

De AEX is overigens een index die niet (direct) rekening houdt met dividenden. Een herbeleggingsindex doet dat wel, de Duitse DAX-index is daar een voorbeeld van. Er is overigens een Euronext AEX-index die wel rekening houdt met dividend-herbelegging: de AEX GR (Gross Return). Op het moment van schrijven staat de AEX op 726 en de AEX GR op 2640 punten. Zo krijgt u een idee van wat een doorlopende herbelegging van uw dividend in de AEX doet voor het rendement.

De AEX is een zeer bekende index en wordt, in de media bijvoorbeeld, ook weleens gezien als graadmeter voor de algemene toestand van onze economie. De (relatief) beperkte spreiding, het sectorale karakter van de samenstelling en wijze van berekening maken dat de realiteit wel iets genuanceerder is. Beleggen in de AEX kan heel makkelijk, ook met kleine bedragen en vaak tegen relatief lage kosten, via een etf.


Opties ING

Wat is er gebeurd met opties op ING op 10 mei?
Op 6 mei kondigde ING een extra dividend aan van 0,232 euro per aandeel, met ex-dividenddatum 10 mei. Voor bestaande optieseries geldt dat deze door Euronext zijn aangepast volgens de zogeheten ratiomethode. Op deze manier ondervinden beleggers in deze producten geen onnodig voor- of nadeel van de uitkering.

De opties van ING die hierdoor zijn geraakt (ticker ING en IN9) hadden initieel betrekking op 100 aandelen. Om de nieuwe contractgrootte te bepalen is een aanpassing gedaan op basis van de slotkoers van ING op 9 mei: 8,702 euro. Daaruit kwam een ratio van circa 0,973.

Het aantal aandelen is gedeeld door de ratio en is nu 103 aandelen per contract. Zo heeft een optie nu betrekking op meer aandelen, tegen een lagere koers. De uitoefenprijs is namelijk vermenigvuldigd met 0,973 en verschilt uiteraard per contract. Beleggers die een gedekte calloptie hebben geschreven, moeten er rekening mee houden dat een kleine ongedekte positie kan zijn ontstaan door deze aanpassing. Een contract had betrekking op 100 aandelen die de schrijver bij een assignment moet leveren, nu op 103. Eventuele afrondingsverschillen zijn geldelijk verrekend door middel van een zogeheten equalisation payment. De precieze cijfers zijn te vinden op de website van Euronext.




Notulen aandeelhoudersvergaderingen

Welke termijn geldt er voor het publiceren van notulen van de algemene vergadering van aandeelhouders?
In Nederland is het goed gebruik dat de notulen (in concept) uiterlijk drie maanden na de aandeelhoudersvergadering worden gepubliceerd. Dat volgt uit de Nederlandse Corporate Governance Code, die principes en best practice-bepalingen bevat die verhoudingen reguleren tussen het bestuur, de raad van commissarissen en de (algemene vergadering van) aandeelhouders.

In deze code is (in artikel 4.1.10) het volgende bepaald: “Het verslag van de algemene vergadering wordt uiterlijk drie maanden na afloop van de vergadering op verzoek ter beschikking gesteld aan de aandeelhouders, waarna aandeelhouders gedurende de daaropvolgende drie maanden de gelegenheid hebben op het verslag te reageren. Het verslag wordt vervolgens vastgesteld op de wijze die in de statuten is bepaald.”

Beursgenoteerde vennootschappen hebben daarmee ruim de tijd om de notulen op te stellen en deze te publiceren. Meestal is die informatie het snelst te vinden op de website van de vennootschap zelf, veelal onder de sectie investor relations.