Als wereldwijd handelshuis in thee, specerijen en noten, ontkwam Acomo niet aan de problemen die vorig jaar speelden in de aanleverketens en aan de extreme kostenstijgingen voor transport die daar een gevolg van waren. Maar door slim gebruik te maken van het bedrijvennetwerk en door hogere voorraden aan te houden, kon het bedrijf alle leveringsafspraken nakomen. Sterker nog: door deze flexibiliteit werden in sommige markten zelfs nieuwe klanten geworven. Het gevolg is dat de resultaten op alle onderdelen substantieel verbeterden, voor het segment ‘noten en zaden’ zelfs met 40 procent. Daar kwam het resultaat van het nieuwe bedrijfsonderdeel Tradin – een wereldwijde leverancier van biologische voedingsmiddelen - nog bij. Dit bedroeg 30 miljoen euro en daarmee kwam het bruto bedrijfsresultaat uit op 104,8 miljoen euro. Meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2020.  

Prima resultaten op operationeel vlak dus. Maar op het onderdeel corporate governance, dat onder andere de inrichting van de bedrijfsstructuur en de afspraken met aandeelhouders betreft, scoort het bedrijf een stuk slechter. Nu Acomo sterk is gegroeid, zullen deze zaken steeds meer onder een vergrootglas komen te liggen. Zo werd eerder deze maand duidelijk dat een voorgestelde beleidsaanpassing voor de  langetermijnbeloningen op te veel weerstand van aandeelhouders stuitte.
Dit is niet het enige onderwerp waar Acomo aan moet werken. Een overzicht van drie thema’s die aandacht behoeven.

1. Het remuneratiebeleid is niet meer van deze tijd
Naast het plan voor de langetermijnbeloningen zijn ook bij het huidige remuneratiebeleid de nodige vraagtekens te zetten.

-Ontslagvergoeding
Het lijkt erop dat de commissarissen van Acomo moeite hebben met de juiste interpretatie van de richtlijnen. De Nederlandse Corporate Governance Code is duidelijk over het toekennen van ontslagvergoedingen. Zo valt te lezen:

“Een ontslagvergoeding wordt niet uitgekeerd wanneer de overeenkomst voortijdig wordt beëindigd op initiatief van de bestuurder”

In het jaarverslag stelt Acomo echter dat het aan deze passage voldoet door een vertrekkend bestuurder altijd een jaarsalaris mee te geven, ook als dit op zijn of haar eigen initiatief is. Op de AvA werd duidelijk dat met deze passage gedoeld werd  op een specifieke afspraak met de CFO.

Het gegeven dat de commissarissen pretenderen dat ze in lijn handelen met de code, is meer dan alleen slordig. Het geeft ook een beeld over hoe men denkt over de richtlijnen in het algemeen. 

-Variabele beloningen lopen uit de pas
Volgens de Nederlandse Corporate Governance Code dient de variabele beloning in passende verhouding te staan ten opzichte van het vaste deel en moet deze gekoppeld worden aan meetbare prestatiecriteria. In het geval van Acomo is de variabele beloning  voor CEO en CFO maar liefst driemaal een basissalaris. De criteria zijn daarnaast vaak moeilijk objectief te staven, denk aan ruime formuleringen als  “ordelijk financieel- en risicomanagement met een focus op werkkapitaal” of “effectief treasury beheer”.

Voor wat betreft de nieuwe CEO, Kathy Fortmann, is overigens wel al een stap in de goede richting gezet. Zij heeft doelstellingen meegekregen die beter meetbaar zijn, zoals winst per aandeel en  rendement op geïnvesteerd kapitaal. Wel is de maximale jaarbonus op drie maal het basissalaris blijven staan.

Tijdens de AvA rechtvaardigde men deze beloningsstructuur door te wijzen op het ”unieke karakter” van het bedrijf waar ”het elke dag knokken is”. Maar in dezelfde bijeenkomst gaf men aan dat de resultaten op korte termijn toch ook erg afhankelijk zijn van de euro/dollarkoers. Een factor waar Acomo geen invloed op heeft.

-375 duizend euro voor een rondreis
Op 15 september 2021 trad Kathy Fortmann aan als CEO. Tijdens de afgelopen AvA kregen aandeelhouders te horen dat zij de eerste 120 dagen niet heel veel bezig was geweest met strategische beslissingen, maar dat ze die tijd vooral had besteed aan een kennismakingsreis langs alle bedrijfsonderdelen. Verder gaf ze aan geen grote veranderingen te willen opleggen, nieuwe ideeën moesten organisch door de bedrijven vloeien. Al met al een voorzichtige start.

Opmerkelijk was dat zij voor deze eerste periode in aanvulling op haar basissalaris een bonus kreeg van 375 duizend euro. Voor alleen het maken van een lange rondreis is dat zeer ongepast en het is een raadsel hoe de commissarissen akkoord zijn gegaan met de onderliggende afspraken.

2. De commissarissen gaan over de maximale termijn heen
De heren Stuivinga en Gottesmann zijn al commissarissen bij Acomo sinds 2002. Dat is fors meer dan de acht jaar die wordt aanbevolen in de Corporate Governance code. Als verklaring stelde Acomo: ‘het bedrijf bevindt zich op een uniek moment in haar geschiedenis en is gebaat bij het aanhouden van de huidige commissarissen’. Dat klinkt nogal als een dooddoener, want het is voor vrijwel elk bedrijf wereldwijd een turbulente tijd.

Wellicht dat de forse vergoeding toch ook een beetje meespeelde. Een commissaris ontvangt bij Acomo tussen de 85 en 105 duizend euro per jaar. Dat is veel meer dan een beursbedrijf met vergelijkbare of zelfs hogere omzet dan Acomo.

3. ESG: wel mooie verhalen maar geen concrete doelen
Het jaarverslag van Acomo leest als een pleidooi voor alles wat duurzaam, groen, circulair en plantaardig is. Echter, concrete, meetbare doelstellingen voor het eigen duurzaamheidsbeleid ontbreken volledig. Veel verder dan algemene aandachtspunten als “voedselkwaliteit en -veiligheid”, “Product traceerbaarheid en transparantie” of “duurzame landbouw” komt het niet. En dat is jammer want zonder expliciete, concrete doelen zijn de ambities niet op waarde te schatten en is voortgang niet te meten.

Tijdens de AvA vroeg de VEB hoe het bedrijf de risico’s van klimaatverandering op de gewassen monitort. Acomo haalt haar handelswaar immers uit de hele wereld. Ook hier volgde weer een generiek antwoord: “Acomo staat aan de goede kant van de klimaattransitie”.

Werk aan de winkel
Acomo heeft een grote slag geslagen met de overname en integratie van Tradin. Hiermee is het bedrijf gegroeid tot een forse speler binnen de Amsterdam Small Cap Index (AScX).  

Het wordt tijd voor een beleid dat past bij een beursonderneming van dit formaat. Excuses dat het zo’n unieke en bijzondere onderneming is, zullen niet meer worden getolereerd door aandeelhouders. Ieder beursbedrijf is immers uniek en juist daarom gelden er richtlijnen om excessen te voorkomen.