Dat komt doordat JDE Peet’s ieder jaar als het ware een betalingsverplichting aan haar leveranciers inruilt voor een verplichting aan haar banken. En deze bankschuld maakt geen onderdeel uit van de nettoschuld die het bedrijf in cijferpresentaties rapporteert.

De netto schuld bestaat uit de rentedragende leningen verminderd met de aanwezige kasmiddelen. JDE Peet’s loste de afgelopen twee jaar ruim twee miljard euro aan schulden af. Dat heeft er mede toe geleid dat de netto schuld is gedaald van ruim vier keer de operationele winst naar 2,7 keer de operationele winst. Daarmee heeft bestuursvoorzitter Fabien Simon zijn streefgetal van 2,5 in zicht.

Geld vrijspelen
Een factor van belang voor die schuldratio zijn de kasmiddelen van JDE Peet’s. En daar speelt het werkkapitaal een grote rol. Het koffiebedrijf is de afgelopen jaren beter gaan sturen op dit werkkapitaal.

Als eigenaar van merken als Pickwick, Douwe Egberts, L’Or en Senseo heeft JDE Peet’s een behoorlijke marktmacht. Het kan zich daardoor veroorloven om leveranciers lang op hun geld te laten wachten. Die zijn voor inkomsten sterk afhankelijk van het koffiebedrijf. Door eigen klanten wel achter de broek aan te zitten en een snelle betaling te eisen, heeft JDE Peet’s veel geld vrij kunnen spelen uit het werkkapitaal.

Dat effect is de afgelopen jaren in de bedrijfscijfers zichtbaar. Terwijl de leveranciers van koffiebonen en theebladeren volgens de boekhouding van JDE Peet’s inmiddels tot wel negen maanden op hun geld moeten wachten, krijgt JDE Peet’s zelf behoorlijk snel betaald. Het aantal dagen waarbinnen bijvoorbeeld supermarkten en groothandels gemiddeld de rekening van JDE Peet’s voldoen, is door de jaren heen redelijk stabiel. Door snel te innen en laat te betalen wist het bedrijf de afgelopen twee jaar vele honderden miljoenen euro’s aan liquide middelen te genereren.

Zelfs nu ceo Simon het afgelopen jaar wat meer voorraden - ook een belangrijk onderdeel van het werkkapitaal - moest aanhouden om haperingen in de bevoorrading het hoofd te bieden, vloeide er door strakker werkkapitaalbeheer toch veel geld in de kas. Dat drukte de nettoschuld.

Schuldratio iets hoger
Maar er speelt nog iets. De verbetering van de schuldgraad is namelijk deels wat cosmetisch van aard.

Dat werkt ongeveer als volgt. Om te voorkomen dat toeleveranciers lang op hun geld moeten wachten, is er een speciaal financieringsinstrument opgetuigd. JDE Peet’s heeft met banken een afspraak dat leveranciers ook door die huisbanken kunnen worden betaald. In jargon heet deze constructie supply chain finance (of reverse factoring). In gewoon Nederlands: ketenfinanciering.

Die regeling maakt het mogelijk dat leveranciers niet hoeven te wachten totdat JDE Peet’s, op een veel later moment, het geld overmaakt. In plaats daarvan betaalt de bank de leverancier en diezelfde bank krijgt vervolgens een vordering op JDE Peet’s. De bank schiet het bedrag dus feitelijk namens het koffiebedrijf voor.

In de regel hoeft JDE Peet’s deze schuld aan haar bankinstelling niet op de eigen bedrijfsbalans te zetten. Die schuld zit dus ook niet in de gangbare berekening van het officiële netto schuldgetal.

JDE Peet’s maakte de afgelopen jaren telkens gebruik van dit instrument. In totaal was het banken eind 2021 ruim 400 miljoen euro schuldig als gevolg van deze financieringsconstructie. Als we hiervoor corrigeren kwam de aangepaste schuldratio eind vorig jaar op 2,9 in plaats van de door JDE Peet’s gerapporteerde 2,7.

Bron: Jaarverslagen JDE Peet’s. De schuldratio betreft de netto schuld gedeeld door de (aangepaste) operationele winst. Voor de impact van de ketenfinanciering is die financiering opgeteld bij de netto schuld.

JDE Peet’s is een relatieve nieuwkomer op de beurs. Het bedrijf trok twee jaar geleden naar de Amsterdamse beurs nadat koffiebedrijven Jacobs Douwe Egberts en het Amerikaanse Peet’s waren gefuseerd. Het haalde vorig jaar op een omzet van circa zeven miljard euro een operationeel resultaat van 1,1 miljard euro. Investeringsmaatschappij JAB en snackconglomeraat Mondelēz International houden samen 77 procent van de aandelen. JDE Peet’s komt door deze beperkte vrije verhandelbaarheid ondanks een marktwaarde van circa 14 miljard euro niet in aanmerking voor een plekje in de hoofdgraadmeter AEX, maar moet het genoegen nemen met een notering aan de Midkap.

Handigheidje
Ketenfinanciering is een handigheidje met voordelen voor zowel de leverancier als de afnemer (hier JDE Peet’s).

De partij die eigenlijk nog geld te goed heeft van JDE Peet’s kan sneller betaald krijgen via de bank waarmee JDE Peet’s de financieringsregeling heeft opgezet. De leverancier is op zijn beurt niet afhankelijk van de nukken van de crediteurenadministratie van het koffiebedrijf. Maar hij krijgt niet het volledige gefactureerde bedrag. De bank betaalt een fractie minder, het verschil is de commissie voor de bank.

JDE Peet’s betaalt vervolgens aan het einde van de betalingstermijn de bank. Dit maakt dat het de oorspronkelijke factuur van de leverancier gewoon in haar crediteurenpositie kan opnemen. Volgens de boeken van JDE Peet’s zit er dan per saldo minder geld vast in werkkapitaal. Dat heeft een dempende werking op de netto schuld.

Voor beleggers is het wel zaak goed te kijken naar de mate waarin een bedrijf van deze financieringsregeling gebruik maakt. Het mag optisch leiden tot een gunstiger werkkapitaal en zo de gerapporteerde schuldpositie wat drukken, het bedrijf moet uiteindelijk wel de bank waarmee het samenwerkt terugbetalen.

Behalve JDE Peet’s maken bijvoorbeeld ook Ahold Delhaize, Sligro, Philips en Unilever gebruik van supply chain finance.