NX Filtration beleefde in het jaar van zijn beursentree een exponentiële omzetgroei. In alles vertoont de beursnieuweling trekjes van een piepjong bedrijf dat nog volop in de opbouwfase zit. De nauwe banden die het bedrijf met zijn controlerend aandeelhouder Infestos heeft, zijn daar ook een voorbeeld van.
Een omzetgroei van 300 procent, een verzesvoudiging van het operationele verlies (bijna 15 miljoen euro) en ruim 130 miljoen euro in kas.
Het zijn typische cijfers van een startende onderneming, die bovendien nog maar net het bij de beursgang opgehaalde geld op de bankrekening kon bijschrijven. Bij de introductie op de Amsterdamse beurs afgelopen zomer, waardeerden beleggers het Twentse bedrijf met een uitgiftekoers van 11 euro op ruim een half miljard euro. Op dat moment was het juist de grens van één miljoen euro omzet gepasseerd.
NX Filtration is in 2016 door investeringsmaatschappij Infestos opgericht, samen met huidig bestuurder Erik Roesink. Hij is ook deeltijdhoogleraar membraantechniek aan de Universiteit Twente. Die universiteit was de kraamkamer van NX Filtration. Met de trek naar de beurs is het uit die beschermde omgeving gestapt en voortaan blootgesteld aan de tucht van de markt. Volgende maand (5 april) houdt het bedrijf, dat inmiddels een notering aan de smallcap-index (AScX) heeft, zijn eerste aandeelhoudersvergadering (ava) als beursgenoteerde onderneming.
Infestos verkocht bij de beursgang een deel van zijn belang, maar kocht tegelijkertijd voor tien miljoen euro aan nieuwe stukken bij. Inmiddels houdt de Twentse investeerder 64 procent van de aandelen van de waterfiltermaker. Op het Damrak is Infestos geen onbekende. Het bracht in 2018 energieconcern Alfen naar de beurs en troefde vorig jaar VDL af in de overnamestrijd om componentenmaker Neways.
Tekenbonus
NX Filtration mag dan inmiddels meer op eigen benen staan, van de nauwe banden tussen Infestos en het bedrijf maken beide partijen geen geheim.
Infestos bood namelijk ook de helpende hand bij de tekenbonus voor de nieuwe financieel directeur (cfo) Marc Luttikhuis, zo blijkt uit de uitnodiging voor de ava. De investeerder heeft 300 duizend aandelen gratis aan NX Filtration overgedragen, dat de stukken vervolgens opzij heeft gelegd voor zijn nieuwe bestuurder. De komende drie jaar krijgt hij daarvan ieder jaar 100 duizend aandelen. Die toekenning is niet afhankelijk van het halen van vooraf bepaalde doelstellingen. Volgens de commissarissen heeft Luttikhuis inmiddels ook uit eigen middelen voor ongeveer 150 duizend euro aan aandelen NX Filtration gekocht.
Het is overigens voor het eerst dat de waterzuiveraar een financieel eindverantwoordelijke heeft. Ten tijde van de beursintroductie was die post nog vacant. Voor commissarissen was het aantrekken van een cfo “topprioriteit vanwege de transformatie van het bedrijf”.
In het emissieprospectus meldde NX Filtration al het bestaan van een ‘relationship agreement’ tussen beide partijen. Daarin is bijvoorbeeld opgenomen dat Infestos in ieder geval tot halverwege volgend jaar bepaalde advieswerkzaamheden verricht, waarvoor het een jaarlijkse vergoeding krijgt van 150 duizend euro. Infestos levert ook een van zijn eigen medewerkers als commissaris. Zolang het aandelenbelang van de investeerder boven de vijftien procent ligt, mag Infestos een toezichthouder aanwijzen.
“Snelle groei”
NX Filtration wil zijn geld gaan verdienen met een zelfontwikkelde waterzuiveringsmethode. Daarbij wordt water door membraanfilters - een verzameling buisjes - gepompt die in één keer medicijnresten, pesticiden en PFAS uit het water moeten filteren. Het bedrijf beweert hier een concurrentievoordeel te hebben omdat andere partijen dit proces alleen in meerdere etappes kunnen doen. Ook zegt het dat voor zijn filtertechniek in tegenstelling tot bij concurrenten geen chemicaliën nodig zijn.
Volgens bestuursvoorzitter Michiel Staatsen staat het bedrijf aan het begin van een “reis van snelle groei”. Met het geld dat bij beleggers is opgehaald, is inmiddels in Hengelo een stuk grond gekocht waarop voor het eind van 2023 een nieuwe fabriek moet verrijzen.
Ook trekt het bedrijf tientallen miljoenen euro’s uit voor het plaatsen van proefopstellingen bij potentiële klanten die de technologie gaan testen. Op dit moment staan installaties van NX Filtration voor testgebruik bijvoorbeeld bij bierbrouwers Grolsch en Paulaner, frisdrankfabrikant Pepsi en Veolia. Voor overnames heeft Staatsen 40 miljoen euro van de emissieopbrengst gereserveerd.
De testprojecten leverden vorig jaar 900 duizend euro aan opbrengsten op. Dit soort pilots moet er op den duur toe leiden dat deze en andere bedrijven de zuivermodules van NX Filtration gaan kopen.
Vorig jaar was van de groepsomzet van vier miljoen euro 40 procent afkomstig van klanten in bijvoorbeeld Indonesië en India. Eén klant was in zijn eentje al goed voor een vijfde van de omzet.
Met een omzet die de komende jaren nog relatief beperkt zal zijn en de hoge kosten die gemaakt worden, is het niet verwonderlijk dat de contanten voorlopig de bedrijfskas uitvloeien. Zolang die operationele kasstroom negatief is, zullen investeringen en uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling uit de aanwezige cashmiddelen moeten worden betaald.
Informeel
Behalve het bewaken van de financiën kan de nieuwe cfo ook aan de slag om de organisatie robuuster te maken en de interne processen mee te laten groeien met de onderneming.
Vooralsnog is de interne beheersing van NX Filtration namelijk nog niet op het niveau dat van een beursgenoteerd bedrijf verwacht mag worden. Zo schrijft PricewaterhouseCoopers (PwC) in zijn toelichting op de jaarrekeningcontrole dat de waterzuiveraar in een “vroege fase van groei” zit en “informeel” is georganiseerd.
De accountant constateerde bij zijn werkzaamheden een gebrek aan functiescheiding in het betalingsproces. Mede omdat het bedrijf door de beursgang in een keer een smak geld ontving, heeft PwC bepaalde facturen en uitgaande betalingen naar eigen zeggen aan een indringende inspectie onderworpen.
Voor de accountant was dit thema één van de drie zogeheten kernpunten van zijn controle. Dat betekent dat het volgens PwC een risico vormde op een materiële fout in de cijfers. De boeken-controleur schrijft in zijn verklaring overigens ook dat geen aanwijzingen zijn gevonden dat er uit de bedrijfskas daadwerkelijk ongeoorloofde betalingen zijn gedaan. Hoe dan ook zal de nieuwe cfo er veel aan gelegen zijn deze kritische noot van de accountant volgend jaar niet meer te krijgen.