Na het Russische offensief in Oekraïne heeft de internationale gemeenschap al zware sancties van stal gehaald voor een tegenstoot aan Rusland. Het sanctiepakket heeft de grootste gevolgen voor Duitse bedrijven. De toonaangevende Duitse DAX-index daalde op de dag van de Russische inval 4 procent. Welke DAX-bedrijven worden het hardst geraakt?
Bestuurders van enkele van Duitslands grootste bedrijven zouden begin volgende maand de Russische president Vladimir Poetin ontmoeten. Diplomatie moest partijen weerhouden van een bloedige oorlog.
Het Duitse bedrijfsleven is door de Ostpolitik van de jaren zeventig behoorlijk verweven met Rusland. De betrekkingen met het communistische deel van Duitsland werden destijds versoepeld en de relatie van de Duitsers met Moskou werd aangehaald.
Na de frontale oorlog die Poetin afgelopen donderdag lanceerde in Oekraïne annuleerde de lobbygroep van Duitse bedrijven de geplande ontmoeting. Het gezelschap, met daarin afgevaardigden van Duitse bedrijven als Siemens, Bayer, Deutsche Bank, SAP en Volkswagen riep Poetin op de oorlog onmiddellijk te beëindigen.
De economische banden tussen Duitsland en Rusland zijn sterk. In de eerste negen maanden van vorig jaar exporteerde Duitsland voor 25 miljard euro aan goederen naar Rusland. Sommige Duitse bedrijven hebben daarnaast aanzienlijke investeringen gedaan in Rusland en in andere Oost-Europese landen, waaronder Oekraïne.
Stevige klappen Duitse en Nederlandse beursindices na Russische invasie Oekraïne
Bron: Bloomberg, 24 februari 2022
Enkele geraakte DAX-aandelen
De verwevenheid van het bedrijfsleven met Rusland zorgt voor zware klappen voor Duitse bedrijven nu inmiddels financiële sancties tegen het regime van Poetin zijn afgekondigd. Zo zijn financiële beperkingen ingesteld tegen een aantal Russische banken, de Russische overheid en tegen grote Russische staatsbedrijven in de olie- en defensiesectoren. Ook wordt de handel met Rusland aan banden gelegd door bijvoorbeeld een exportverbod voor bepaalde goederen, technologie en dienstverlening.
Een bedrijf waarop de escalatie zwaar weegt, is energieconcern Uniper, een afsplitsing van EON en een van de grootste buitenlandse investeerders in de Russische energiesector. Rusland is goed voor een kwart van het bedrijfsresultaat. Uniper is tevens een van de financiers van de Nord Stream 2-gaspijpleiding tussen Rusland en Duitsland.
Zolang sancties tegen Rusland van kracht zijn, kan de Nord Stream 2 niet gebruikt worden, zei de Duitse vicekanselier Robert Habeck eerder deze week. De beurskoers van Uniper, dat ook een meerderheidsbelang heeft in het Russische nutsbedrijf Unipro, daalde afgelopen donderdag met 14 procent.
Daarnaast heeft het Duitse HeidelbergCement drie cementfabrieken in Rusland, goed voor circa 5 procent van de omzet. Omdat de cementfabrieken leveren aan lokale markten en niet exporteren vanuit Rusland zal nog moeten blijken wat de gevolgen zijn. Aandelen van HeidelbergCement daalden met 8 procent.
Ook Duitse fabrikanten van consumentenartikelen als Henkel (koers min 6 procent), bekend van merken als Witte Reus en Pritt, en Nivea-maker Beiersdorf (min 2 procent) halen respectievelijk 6 en 5 procent van hun omzet en winst uit Rusland.
Detailhandelsconcern Metro heeft 88 winkels in 49 regio’s in Rusland. Het Duitse bedrijf heeft ongeveer 10 duizend medewerkers en 2,5 miljoen klanten in Rusland, goed voor 5 procent van de omzet. Het aandeel Metro ging donderdag met 5 procent onderuit.
Het Duitse kledingmerk Adidas zal ook geraakt worden door sancties, al zijn de gevolgen waarschijnlijk beperkter dan enkele jaren geleden. De Duitsers sloten in 2017 al 160 winkels in Rusland vanwege teruglopende verkopen als gevolg van de (toen) lage olieprijs en eerdere sancties vanuit het Westen. Rusland is vandaag goed voor 5 procent van de omzet van het sportmerk. Het aandeel daalde 4 procent.
Andere Duitse ondernemingen zoals Siemens, Bayer, Deutsche Bank, SAP en Volkswagen worden waarschijnlijk maar in beperkte mate geraakt.
Koersdaling Duitse bedrijven met blootstelling aan Oekraïne-conflict
Bron: Bloomberg, 24 februari 2022
Aangezien Rusland voorziet in 35 procent van de Europese gasvraag heeft de inval in Oekraïne ook de risico's van energieverstoringen in Europa vergroot. Bedrijven in Duitsland zijn daarbij extra kwetsbaar omdat veel industriële bedrijven voor hun productie afhankelijk zijn van energie geleverd door Rusland.
Rest van Europa
De Russische invasie van Oekraïne en de sancties zullen ook voor andere Europese bedrijven niet zonder gevolgen blijven. Er zijn diverse beursgenoteerde Europese ondernemingen die (relatief) veel omzet en winst uit Rusland halen.
Van alle Europese aandelen is Ferrexpo tot nu toe het hardst geraakt. Het mijnbouwbedrijf bezit enkel ijzerertsmijnen in Oekraïne. De koers van het aandeel ging dan ook met 43 procent onderuit.
In buurland Finland zijn er ook bedrijven die nauw verbonden zijn met Rusland. Zo wordt nutsbedrijf Fortum zwaar geraakt. Een kwart van de operationele winst komt uit Rusland. Het bedrijf heeft een joint venture met de Russische Gazprombank (GPB) voor de ontwikkeling van windprojecten in Rusland. Fortum heeft ook een belang in energieleverancier Uniper.
Net als Fortum zal ook de Finse autobandenfabrikant Nokian Renkaat de financiële gevolgen gaan merken van de sancties. Het bedrijf heeft zowel een fabriek als opslagruimte in Rusland. Bovendien is Rusland goed voor 20 procent van de omzet.
Ook diverse Franse bedrijven als Danone (min 5 procent), Renault (min 9 procent) en Total (min 4 procent) likken hun wonden. Autobouwer Renault heeft een meerderheidsbelang in Avtovaz, de producent van de Lada-auto, het populairste merk in Rusland. Rusland is goed voor circa 8 procent van de operationele winst van Renault.
Oliebedrijf Total bezit op zijn beurt bijna 20 procent van Novatek, Ruslands grootste vloeibaar-gasbedrijf. Shell heeft overigens een strategische alliantie met Gazprom, dat als enige Russisch aardgas mag exporteren.
Europese bedrijven met blootstelling aan Oekraïne-conflict
Bron: Bloomberg, 24 februari 2022
Drankenbedrijven als het Deense Carlsberg en Coca Cola HBC, die respectievelijk 13 procent en 15 procent van hun omzet behalen in Rusland, worden financieel geraakt.
Bierbrouwer Carlsberg heeft een brouwerij in Sint-Petersburg, Baltika Breweries, en is sinds 1996 de nummer één brouwer op de Russische markt. Bijzonder: de koers werd door beleggers maar beperkt lager gezet. Beleggers schatten het financiële risico van de aanwezigheid in Rusland klaarblijkelijk klein in. Concurrent Heineken heeft een veel lagere blootstelling aan Rusland. Met naar schatting 3 procent van de omzet, blijven de gevolgen voor de Nederlanders beperkt.
Voor de Amsterdamse investeerder Prosus zullen de Rusland-sancties wel meer financiële gevolgen hebben. Het land is goed voor ongeveer 8 procent van de groepsomzet. Prosus heeft een deelneming in het Russische social media platform VKontakte en bezit autoverkoopplatform Avito.