Het is nauwelijks te bevatten, maar voor één bitcoin koopt u nu twee splinternieuwe Fiat 500’s en dan krijgt u nog wisselgeld terug voor een lekker kopje espresso, misschien wel in euro’s. Als de dealer uw bitcoins tenminste accepteert.
De bitcoin ging op de laatste dag van 2020 door de barrière van 30.000 dollar, na een stijging van ruim 20 procent in december. Er lijkt geen einde te komen aan de opmars van dit jonge betaalmiddel. Maar krijgt cryptovaluta ook daadwerkelijk eenzelfde positie als ons “echte” geld?
Geld speelt een centrale rol in onze economie. In het boek ‘Money’ laat Jacob Goldstein zien hoe samenlevingen overstappen van betaalmiddelen met intrinsieke waarde (zoals munten gemaakt van edelmetalen) naar papiergeld.
Goldstein beschrijft hoe in de 13e eeuw Kublai Khan het moderne besluit nam om te breken met de link met edelmetalen, zodat geld een “bijna pure abstractie werd, door niets gedekt.”
Goldstein benadrukt het sociale aspect van geld -vertrouwen en gedrag- en wijst erop dat geld verandert als de maatschappij verandert.
Het belangrijkste bij elk betaalmiddel is vertrouwen, geloof in de waarde (de koopkracht) die erdoor wordt vertegenwoordigd. Zodra deze verwachtingen worden beschaamd, zakt het vertrouwen en beginnen mensen bang te worden om geld aan te houden. Tussen de Tweede Wereldoorlog en 1971 namen de Verenigde Staten deel aan het systeem van Bretton Woods, waarin de wisselkoersen van de belangrijkste munten werden vastgelegd. Met het loslaten van de gouden standaard in 1971 (onderdeel van een serie maatregelen van president Nixon om de inflatie te beteugelen) werden alle munteenheden ‘fiatgeld’, geld zonder intrinsieke waarde.
Dit zette regeringen onder druk om hun eigen wisselkoers onder controle te houden om de economie te beschermen tegen inflatie. Hyman Minsky zei het treffend: “iedereen kan geld maken, maar het probleem is om het geaccepteerd te krijgen.” Dit probleem werd alleen maar groter na het ineenstorten van het Bretton Woods-systeem.
Dit is een vertaald deel van het artikel ‘New currencies require a broad response by gatekeepers’ van VEB-directeur Paul Koster, dat deze week verscheen op de website van European Investors, de internationale tak van de VEB. In het artikel bespreekt Koster de impact die het accepteren van cryptovaluta heeft op onderwerpen zoals winst en salarissen, belastingheffing, waarderingen van vermogen, en de relatie tot rente en inflatie.
De volledige versie van het vertaalde artikel verschijnt in de komende Effect.
Effect, het magazine van de VEB, staat bol van beleggingsnieuws en analyses. Heeft u nog geen abonnement op Effect? Word voor slechts 75 euro per jaar lid van de VEB, dan ontvangt u Effect iedere maand.