Tweeduizend jaar geleden wist iemand vijf broden en twee vissen zo te vermenigvuldigen dat hij daarmee vijfduizend mannen en een onbekend aantal vrouwen en kinderen kon voeden. Dat was met recht een wonder, zo leerde ik op school.
Twee millennia lang is deze prestatie niet geëvenaard. Totdat in 2010 de Griekse staat zijn verplichtingen niet na kon komen. Toen stond een nieuwe wonderdoener op: de Europese Centrale Bank. Die verkondigde als nieuwe leer: De manier om een munteenheid in stand te houden is deze te vermenigvuldigen. En ziet: dit wonder voltrok zich tien jaar lang.
Iedere regering in de Eurozone kon onbeperkt eten, van steeds weer nieuwe euro’s voorzien door de hoeder van het heilige Stabiliteits- en Groeipact, dat sinds 1997 staatsschuld en overheidstekorten moest beperken. En alle aten meer. Tekorten namen toe en schulden stegen. Maar nu is de euro in deze opgeblazen vorm niet meer houdbaar. Het heilige Pact is op 23 maart 2020 buiten werking gesteld. Volgend jaar zal men besluiten dat het niet zal niet herrijzen.
Zonder Pact als houvast beginnen schisma’s te ontstaan. Enerzijds zien we oud-minister Bert de Vries, die beweert: De euro is niet houdbaar. Dus moeten we ermee stoppen. Anderzijds staat DNB-president Klaas Knot op, die zegt: De euro is niet houdbaar, dus we moeten staatsschulden van andere landen kwijtschelden of onze autonomie opgeven. Hij voegde daaraan toe dat autonomie opgeven moed vergt. Iets wat op het ministerie van Defensie met verbazing zal zijn aangehoord.
Het Stabiliteits- en Groeipact was defensief. Als een politicus vroeger iets voorstelde, riepen alle andere politici: Waar is de dekking? Hij moest dan aangeven welke andere uitgaven omlaag konden. Die roep om dekking is verstomd. Via het wonder van de geldvermenigvuldiging worden alle plannenmakers gespijzigd.
Religie blijft een vreemde zaak. Zwarte Piet is uit den boze, maar veel mensen geloven dat Sinterklaas bestaat.
Dit is een column van Paul Frentrop, expert op het gebied van corporate governance.