Tijdens een investeerdersdag deze zomer werd de strategie opgefrist. Daarbij bleek dat NN zich onder de nieuwe bestuursvoorzitter David Knibbe de komende jaren richt op groei over een langere periode en kapitaalgeneratie voor aandeelhouders. Groei in de markten buiten Nederland is een van de pijlers. De onderneming is onder meer actief in Japan en een tiental Europese landen. Daarnaast wil NN een stakeholderbedrijf zijn. Daarom is op de investeerdersdag ook een aantal niet-financiële doelstellingen bekendgemaakt, zoals het verbeteren van klanttevredenheid en de focus op duurzaamheid.

Knibbe trad vorig jaar september aan als opvolger van de plotseling naar Aegon vertrokken Lard Friese. In aanloop naar de presentatie van de strategie kreeg hij meteen te maken met een activistische aandeelhouder die zich roerde. Het Amerikaanse Elliott, goed voor een paar procent van de aandelen, lanceerde een campagne om duidelijk te maken dat NN een aantal dingen anders moet doen. Het zou onder meer de verkoop van buitenlandse activiteiten moeten overwegen.

In een interview kijkt Knibbe terug op de overnames waar hij als topman van de Nederlandse tak intensief bij was betrokken. Hij legt uit waarom hij de visie van Elliott niet geheel omarmt en gaat in op de coronacrisis en de tijdelijke dividendstop.

1 De grootste stap sinds NN Group in 2014 naar de beurs kwam, was de overname van Delta Lloyd. Is het een succes?
“Ja, het is een succes. We ronden de integratie van de twee bedrijven eind dit jaar af. We hebben de pensioenbedrijven samengevoegd en halen daar veel voordelen uit. We hadden daarmee voor de fusie samen 38 procent marktaandeel en zijn naar 40 procent gegaan. We hebben nu dus een groter marktaandeel dan de twee bedrijven los hadden. Dat is bijzonder. Bij schade hebben we gezien dat de samenvoeging ons een grote speler heeft gemaakt en dat er ook hier heel veel kostenbesparingen te halen zijn. Daardoor zijn we ook actief gaan kijken naar Vivat. We hebben toen meegedaan aan het verkoopproces en gelukkig is het gelukt om een deel over te nemen.”

2 Die overname vloeide dus voort uit de voorgaande overname. Wilt u hier nu weer verder op bouwen?
“Nou, we zijn nog wel even bezig met de integratie van Vivat. Daarnaast zijn we al marktleider. We vinden daarom niet dat we nog iets moeten doen. We zullen altijd blijven kijken wat er mogelijk is, maar in Nederland ligt de focus op integratie. We hebben daarbij een groot internationaal bedrijf.”

3 In juni kwam Elliott met zijn visie. Ze verwijten het bestuur eigenlijk dat het niet goed duidelijk maakt dat er veel verborgen waarde in het bedrijf zit. Hebben ze een punt?
“Ik ben in oktober gestart en heb sindsdien heel veel aandeel­houders gesproken. Daar komen heel veel meningen uit. Zij staan erom bekend dat ze een duide­lijke mening hebben, die hebben de meeste aandeelhouders. Zij staan er ook om bekend dat ze hun mening publiek maken. Dat doen de meeste aandeel­houders niet.”

4 Elliott zegt eigenlijk dat NN de activiteiten in Europa en Japan zou moeten verkopen. Hoe kijkt u daarnaar?
“Ik geloof niet dat ze dat zo gezegd hebben. Ze hebben wel gezegd dat wij moeten aankondigen dat we verwachten dat we de komende drie jaar 3 miljard euro aan extra kapitaal kunnen genereren en dat we die aan aandeelhouders gaan geven. Vervolgens zouden we dan drie jaar hebben om dat kapitaal te vinden. Dat kan dan bijvoorbeeld door Japan te verkopen. Daarvan hebben wij heel duidelijk gezegd dat we dat niet gaan doen. Wij hebben helemaal geen strategie die draait om het verkopen van allerlei onderdelen. De combinatie van activiteiten die wij hebben is heel aantrekkelijk voor beleggers. Wij kunnen groeien en zien heel veel perspectief.”

5 NN is actief in Japan en een aantal Europese landen, waaronder Griekenland en Spanje. Biedt een land als Griekenland echt kansen ondanks de moeilijke economische situatie?
“Ik heb drie jaar in Griekenland gewerkt en ken dat land en de markt goed. Economisch gezien is het door een heel zware periode gegaan en het is nog niet over de crisis heen. Maar wij zitten met name in ziektekostenproducten en levensverzekeringen, en de behoefte daaraan blijft bestaan. We hebben een heel sterk agentenkanaal en een exclusieve distributieovereenkomst met Piraeus Bank, de grootste bank van Griekenland. We zijn een top drie speler in die markt en we hebben twee sterke distributie­kanalen, dus we zijn daar goed gepositioneerd. In Spanje zijn we een relatief kleine speler, maar daar hebben we ook een sterk agentenkanaal en ING als partner. Ook daar zitten we dus goed aan de distributiekant en zien we dat we elk jaar keurig kunnen groeien. Daarnaast zijn er eenvoudiger producten, maar waarbij de specifieke situatie van een klant complex kan zijn, zodat advies ook nodig is.”

6 In theorie kan de consument via internet elke verzekering sluiten. Waarom blijven tussenpartijen zoals banken zo belangrijk?
“Omdat wij producten verkopen die actief aangeboden moeten worden. Op het moment dat het misgaat zijn mensen blij dat ze een verzekering voor overlijdensrisico of arbeidsongeschiktheid hebben. Dat is alleen niet het eerste waar ze aan denken. Als je een huis koopt, denk je wel direct aan een woonverzekering. Dat je in het huis wil blijven wonen als iemand overlijdt, is vaak iets waar mensen op gewezen moeten worden.”

7 Waar ligt de grootste focus als het gaat om verbeteringen in het bedrijf?
“Ik loop de activiteiten even langs. In Nederland is voor het schadebedrijf de belangrijkste prioriteit nu de integratie van Vivat. Bij de levensverzekeringen en pensioenen is dat om het bedrijf verder te optimaliseren en blijvend efficiënter te maken. Voor de rest van Europa is groei het belangrijkste doel, en dat geldt ook voor Japan. Afgelopen jaren hebben we laten zien dat we harder kunnen groeien dan de markt en daar willen we mee doorgaan. Voor NN bank is heel belangrijk om actief te blijven op de hypotheekmarkt omdat dit nog steeds een aantrekkelijke beleggingscategorie is. Bij NN Investment Partners, de belegger, moeten we de activiteiten voor derden blijven ontwikkelen onder andere via duurzame beleggingsproposities.”

8 U noemt Nederlandse hypotheken. Dat is een markt waar de afgelopen jaren veel nieuwe aanbieders zijn gekomen. Er is veel concurrentie. Is dat nog steeds een aantrekkelijke investering?
“De marge die op Nederlandse hypotheken zit, is gezien het risico nog steeds aantrekkelijk. Dat heeft ermee te maken dat de Nederlandse hypotheekmarkt uitgebreid is getest in de financiële crisis. We hebben toen gezien dat die heeft standgehouden. Daar komt bij dat de verhouding tussen de leninghoogte en woningwaarde is verbeterd en mensen nu vaker aflossen. In vergelijking met tien jaar geleden is het risico verbeterd. Als de verhouding tussen risico en rendement gaat veranderen, gaan wij minder in hypotheken beleggen, maar op dit moment is die verhouding goed.”

9 Stel het rendement op hypotheken neemt met 0,3 procentpunt af. Heeft u dan een alternatief?
“Ja, dat is lastig. Wij zijn natuurlijk vooral een belegger in vastrentende waarden. Je zult bij ons nooit meer dan een paar procent in aandelen zien zitten. We zitten vergeleken met de rest van de Europese markt wel relatief veel in staatsobligaties. Dat betekent dat we bij afloss­ingen de mogelijkheid hebben iets meer richting andere vastrentende producten te gaan zoals hoog­waardige bedrijfsobligaties.”

10 U heeft de betaling van het dividend hervat nadat u die tijdens de coronacrisis moest staken. Verzekeraars in sommige andere Europese landen hoefden dat niet. Hoe kijkt u daarop terug?
“Wat teleurstellend was, is dat de afspraak die is gemaakt op Europees niveau op verschillende manieren is geïnterpreteerd. Als Europese verzekeraar wil je toch graag dat er een gelijk speelveld is. Je hebt liever dat er ofwel wordt gekeken per maatschappij, ofwel dat er Europees beleid is en nationale toezichthouders zich daar achter scharen. Nu is dat in een paar landen wel gebeurd en in een paar landen niet. Dat is niet wenselijk.”

11 Hoeveel last heeft NN Group verder van de coronacrisis?
“We hebben gezegd dat de financiële impact voor 2020 ongeveer 100 miljoen euro zal zijn. Er zijn een paar dingen die impact hebben. De grootste tot nu toe is de volatiliteit op financiële markten. Denk aan de rente die daalde en de aandelenkoersen die daalden. Dan zien we in het schadebedrijf meer druk op verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid en ziekte. Daar staat wel tegenover dat er in het voorjaar minder auto werd gereden. Aan de ene kant is er dus een beetje opwaartse druk op inkomensverzekeringen en neerwaartse druk op schade. Per saldo is het een beetje neutraal.”

12 Is de impact dus eigenlijk heel beperkt?
“Wij hebben gezegd dat het beheersbaar is. We zijn natuurlijk wel heel druk met het ondersteunen van klanten. Op de wat langere termijn kan ik me voorstellen dat de verkoop van nieuwe verzekeringen minder groeit als mensen minder geld beschikbaar hebben. Daarnaast zullen klanten wellicht in betalingsproblemen komen en misschien moeite krijgen om hun hypotheek of bestaande verzekeringen te betalen. Het aantal klanten dat echt in betalings­problemen zit, valt nu gelukkig nog mee, maar zodra dit najaar de overheidsmaatregelen ophouden, wordt het spannend.”