Als ervaren belegger weet u dat uw twaalfjarig nichtje even (on)betrouwbare stockpicking-tips geeft als Goldman Sachs-analisten, of misschien zelfs als de toppers die bij Harry Mens zendtijd kopen.
U heeft rond de jaarwisseling smakelijk gelachen over de vele voorspellingen van goeroes en andere leken over de nabije toekomst van de financiële markten.
Na dit entertainment kunt u weer serieus de draad oppakken en boven de waan(zin) van de dag stijgen. Beleggen is voor de lange termijn, waarbij kansen worden afgezet tegen risico’s.
Aan risico’s geen gebrek. Lage rente (vooral als die ooit stijgt), recordwaarderingen op de financiële markten, handelsoorlogen, het Midden-Oosten, Trump (of erger: Warren/Sanders), vergrijzing en klimaat – in combinatie met bevolkingsgroei in arme gebieden – zijn zorgwekkend.
Misschien naïef, maar ik vertrouw op het vernuft van de (technische) mens om mitigerende oplossingen te vinden voor het meest essentiële risico (klimaat). Ook zullen er echt wel maatregelen komen om productiviteit en gezondheid te verbeteren zodat vergrijzing soepel wordt opgevangen. Bevolkingsgroei vertraagt zodra welvaart toeneemt in ontwikkelingslanden.
Mijn grootste vrees als langetermijnbelegger was nog niet genoemd: het draagvlak voor het kapitalistisch systeem, verankerd in een democratische rechtsstaat met persvrijheid. Die combi is het fundament voor vooruitgang, zowel voor welvaart als voor welzijn, en de beste omgeving om niet alleen de belegger te laten gedijen, maar ook armoede te bestrijden.
De democratische rechtsstaat staat onder druk wanneer ratio onder het mom van fake news wordt weggemoffeld, desinformatie complete bevolkingsgroepen op het verkeerde been zet en politiek opportunisme of religie wetenschappelijke feiten ontkennen. Trump, Poetin, Erdogan, Orban en (vooral) Xi zijn hoofdrolspelers.
Het draagvlak voor kapitalisme daarentegen brokkelt af wanneer grote groepen burgers geen faire kans krijgen zich te ontwikkelen, bij te dragen en te groeien qua welvaart en welzijn. Als tegelijkertijd bovenaan de piramide andere wetten lijken te gelden, waarbij zelfverrijkende topbestuurders nauwelijks extra waarde creëren, wordt het kapitalisme ondermijnd en worden de dogma’s van Bernie Sanders gevoed. Dan heeft uw nichtje echt pech.
Dit is een column van Errol Keyner, adjunct-directeur van de VEB