De no-deal brexit is langzaam het basisscenario aan het worden voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Een overheidsrapport waarschuwde deze week voor grote gevolgen, maar de economie lijkt vooral last te hebben van de onzekerheid. Als het tot een vertrek komt, lijken aandelen in bedrijven die afhankelijk zijn van fysieke handel het meest kwetsbaar.
Een gelekt rapport over de mogelijke gevolgen van een no-deal brexit schetste een behoorlijk negatief beeld. Er is onder meer een kans op tekorten aan voedsel, brandstof en medicijnen omdat het transport door de kanaaltunnel vastloopt als het Verenigd Koninkrijk 31 oktober daadwerkelijk de EU verlaat zonder een terugtreedovereenkomst.
Als er echt reden is om te wanhopen, is dat nog maar beperkt doorgedrongen tot de Britse consument, Britse bedrijven en investeerders. De economie van het VK is het afgelopen kwartaal ten opzichte van een kwartaal eerder weliswaar gekrompen, maar dit was vooral een gevolg van het opbouwen van voorraden in het vorige kwartaal. Op jaarbasis bedroeg de economische groei 1,2 procent.
Het zijn geen geweldige cijfers, maar elders in Europa gaat het niet veel beter. De Duitse economie waarover nu klinkt dat deze afstevent op een recessie groeide op jaarbasis slechts 0,4 procent. De hele Europese Unie groeide 1,3 procent op jaarbasis, vergelijkbaar met de Britse economie.
De Britse productiesector is het grootste zorgpunt. Op basis van inkoopmanagersindex PMI krimpt die nu drie maanden op rij. Ook daarvoor geldt echter dat het VK het relatief nog niet zo slecht doet. Dezelfde index voor de eurozone wijst al zes maanden op krimp, wat betekent dat hier al sprake is van een ‘manufacturing recession’, oftewel een ‘productierecessie’.
Het lijkt erop dat het vooral de onzekerheid is over wat er gaat gebeuren die de grootste tegenwind geeft. “De wurggreep van aanhoudende Brexit-gerelateerde onzekerheid en verstoring woog zwaar op het ondernemersvertrouwen en werkgelegenheid”, aldus IHS Markit dat de graadmeter bijhoudt.
Geen paniek in de economie dus. Voor beleggers is de vraag vooral wat er op de financiële markten gaat gebeuren. De Bank of England liet eerder deze zomer al weten dat het Britse bancaire stelsel een no-deal brexit kan weerstaan. Dat is op zich goed nieuws, maar centrale bank Mark Carney voegde meteen toe dat financiële stabiliteit niet hetzelfde is als marktstabiliteit.
Hij wees erop dat er behoorlijk wat tumult zal zijn op financiële markten meteen na een no-deal brexit. Dat ligt voor de hand gezien de koersbewegingen eerder, bijvoorbeeld rond het referendum in 2016.
Een analyse in een master thesis van een student aan de UvA geeft interessante details over die koersontwikkelingen. In de thesis was het de vraag wat aandelen van bedrijven in een zestal landen, waaronder Nederland, hebben gedaan en of er verschillen zijn tussen sectoren. Hieruit blijkt dat Ierse aandelen relatief het hardst geraakt werden door de brexit-ontwikkelingen. Opvallend was dat de impact op de Duitse beurs ook groter was dan op de beurs in Londen.
Wat betreft sectoren werden energie-aandelen en aandelen van andere grondstoffenproducenten het hardst geraakt. Industriële aandelen reageerden ook negatief, terwijl de telecomsector het minst gevoelig was voor de ontwikkelingen rond het referendum.
Hoe een no-deal brexit zal verlopen als het er echt van komt is niet te voorspellen. De boodschap die echter rijst uit de economische cijfers is dat er echt nog geen sprake is van paniek. Hoe een no-deal ook uitpakt in de economie, dat de beurs flink zal bewegen is wel zeker. De turbulentie zal dan ook niet voorbij gaan aan het Europese vasteland.