Een winstwaarschuwing van het Duitse industrieel concern BASF zette dinsdag de Europese beurzen onder druk. BASF zei dat het last heeft van het handelsconflict tussen de VS en China. Dat conflict raakte tot nu toe in Duitsland vooral de automobielindustrie.

De huidige marktomstandigheden in de autosector zijn de slechtste sinds 2009 door een sterke krimp in China en zwakke automarkten in de VS en Europa. Vorige maand gaf Daimler nog een winstwaarschuwing, al had die vooral te maken met een voorziening voor het dieselschandaal.

BASF stelde echter dat de zorgen breder zijn dan alleen de auto-industrie. Het wees erop dat de wereldwijde industriële productie in de eerste jaarhelft aanzienlijk zwakker was dan eerder verwacht. Ook de Noord-Amerikaanse agrarische sector draait niet goed door weersomstandigheden en, wederom, het handelsconflict.

Dat veel sectoren last hebben van externe factoren blijkt ook uit andere winstwaarschuwingen. Recruitmentconcern PageGroup liet woensdag bijvoorbeeld ook weten last te hebben van de macro-economische omstandigheden. In het VK zorgt de brexit voor onzekerheid, op het Europese vasteland is de economie in het algemeen wat zwakker, aldus de branchegenoot van Randstad.

Uit de financiële sector kwam deze week ook een winstalarm. Danske Bank, de grootste bank van Denemarken, liet weten last te hebben van druk op de rentemarge en moeilijke omstandigheden op financiële markten. Daarbij speelt ook dat de bank meer kosten maakt voor het aanpakken van fraude, iets waar Nederlandse banken ook mee te maken hebben.

In eigen land was er deze week dan BAM. De bouwer verlaagde de winstverwachting voor heel 2019 door kostenoverschrijdingen in onder meer Duitsland.

In heel veel sectoren spelen op dit moment dus sectorspecifieke problemen die nog eens bovenop de macro-economische onzekerheid komen. De algehele trend is daardoor negatief. Het is daardoor niet gek dat de vooruitzichten voor het komende Europese cijferseizoen ook niet heel goed zijn.

Reuters-dochter Refinitiv verzamelt de data voor de Stoxx 600 met de grootste Europese beursgenoteerde bedrijven. De verwachtingen zijn de afgelopen maanden flink verlaagd. Begin mei werd nog gerekend op 3,5 procent winstgroei op jaarbasis. Daar is nog maar 0,8 procent van over. De verwachting voor de omzetontwikkeling is niet veel beter met een geprognosticeerde groei van circa 1 procent.

Een reeks winstwaarschuwingen over bijna de hele breedte van de beurs. Verlaagde verwachtingen. Beleggers houden dus hun hart vast voor het halfjaarcijferseizoen, dat in Nederland volgende week begint met halfjaarberichten van onder meer ASML en TomTom.

Daar staat tegenover dat als er vooral rekening wordt gehouden met tegenvallers de kans dat de cijfers meevallen misschien wel wordt onderschat.