De reden ligt in de politieke ruzie tussen de Democraten en de Republikeinen. Omdat elk bestuurslid voorgedragen moet worden door de president en vervolgens goedgekeurd door de Senaat, leidde dat vaak tot een patstelling in Washington. Op het moment zijn er twee vacatures in het bestuur. Het goede nieuws is dat president Trump voortvarend te werk gaat met het opvullen van het bestuur van de centrale bank. Het slechte nieuws is dat zijn keuzes heel wat schade in de economie en op de financiële markten kunnen veroorzaken, zowel op de korte als op de lange termijn.

In de afgelopen weken maakte Trump bekend Stephen Moore voor te dragen in het bestuur van de bank. De laatste vacature wordt vervolgens opgevuld door Herman Cain.

Kennis van zaken
Moore noch Cain worden gezien als mensen met kennis van zaken op monetair en financieel gebied. Moore noemde ooit lagere inflatie bijvoorbeeld deflatie. Voor een centrale bankier moet het kennen van het verschil tussen de twee toch echt basiskennis zijn. Deflatie is als de prijzen over een breed front en gedurende enige tijd dalen. Lagere inflatie wil alleen zeggen dat de prijzen minder hard stijgen dan in het verleden. Maar dus wel stijgen! Hij kreeg het voor elkaar dat een krant in de VS zijn stukken bij voorbaat afwijst omdat er doorgaans zoveel feitelijke onjuistheden in staan. Iemand die hem goed kent, schreef dat de belangrijkste reden waarom Moore de standaard economische theorie afwijst, is omdat hij die simpelweg niet begrijpt. 

Cain is chief executive officer van Godfather’s Pizza geweest. Hij zou een expert zijn omdat hij enkele jaren directeur en voorzitter van de directie van de regionale centrale bank in Kansas City is geweest. Dat oogt inderdaad indrukwekkend en relevant, maar is het zeker niet. Directeurschap bij de regionale centrale banken is vooral een ceremoniële functie, voor lokale zakenmensen. Iets begrijpen van monetair beleid is geen vereiste omdat niet de directeuren daar maar de president van een regionale bank over monetair beleid gaat. Het is alsof iemand in het bestuur van de ECB zou komen omdat hij jarenlang hoofd beveiliging van DNB is geweest.

Zowel Moore als Cain zijn niet te spreken over de mensen met wie ze binnenkort samen zullen werken, de zittende bestuursleden. Moore noemde ze incompetent en zegt dat ze allemaal ontslagen moeten worden wegens wanbeleid. Beide zijn niet te betrappen op een monetaire ideologie, maar lijken vooral met de voor de Republikeinen gunstige wind mee te waaien. Enkele jaren geleden pleitten ze allebei voor renteverhogingen, toen er een Democraat in het Witte Huis woonde. Sinds Trump het stulpje zijn thuis noemt, roepen ze om renteverlagingen. Beide zijn onvoorwaardelijk loyaal aan Trump.

Woedende Trump
Vooral dat laatste lijkt de reden dat deze heren toch een plek in het Fed-bestuur kregen. Trump is namelijk woedend op de Fed en haar voorzitter Jerome Powell omdat die in zijn ogen de economische groei frustreert en zijn herverkiezing in 2020 daardoor in gevaar brengt. Hij wilde Powell daarom enkele maanden geleden ontslaan maar kwam er toen achter dat hij dat niet kan doen. De verankering van de onafhankelijkheid van de Fed in de wet maakt het ontslaan, van haar bestuurders onmogelijk. Dan maar hun het leven zuur maken, moet Trump hebben gedacht. Twee mensen het bestuur in parachuteren die gegarandeerd het bloed onder de nagels van andere bestuursleden vandaan zullen halen, is een goede methode.

Het was makkelijk geweest twee Republikeinse economen met kennis van zaken, aanzien en onafhankelijke instelling te vinden die de rentes laag willen houden. Een onafhankelijke instelling, kennis van zaken en aanzien zijn zaken die Trump blijkbaar liever niet ziet.

Als Moore en Cain benoemd worden, is de kans groot dat dat op korte termijn negatief zal uitpakken voor de financiële markten. Centrale banken en hun beleid, vooral dat van de Fed, zijn cruciaal voor het reilen en zeilen van de financiële markten. Dat hebben we de laatste zes maanden mooi kunnen zien. Toen de Fed beloofde de rente te verhogen, daalden de aandelenkoersen. Op het moment dat de bank van koers veranderde, begonnen de koersen te stijgen. Ondanks alle mitsen en maren over de Fed, is het een feit dat het vertrouwen in de bank zo’n beetje het enige is wat tussen ons en een diep financieel ravijn staat. Dat vertrouwen wordt al enige tijd danig op proef gesteld en kalft af. Wat daarom nodig is, is die trend keren of in ieder geval stoppen.

Fed gepolitiseerd
Het laatste wat de markt nodig heeft, is dat een Fed die toch in aanzien verliest, ook nog overduidelijk gepolitiseerd wordt. Dat gebeurt natuurlijk altijd wel, maar het ligt er nooit heel dik bovenop. Moore en Cain zullen dat vertrouwen niet opkrikken, gegeven hun onvoorwaardelijke loyaliteit aan Trump en hun onkunde over monetaire zaken. Met hen wordt het voor beleggers wellicht onmogelijk de politisering van de Fed te negeren. Voor de goede orde: het is niet hun onvoorwaardelijke loyaliteit aan Trump die het probleem is. Onvoorwaardelijke loyaliteit van welk bestuurslid ook aan welke president dan ook, is een slechte zaak. De laatste keer dat dit overduidelijk gebeurde, was in de jaren zeventig. Het gevolg: torenhoge inflatie, massawerkloosheid en economische ellende gedurende tien jaar.

Op de wat langere termijn zouden benoemingen van Moore en Cain voor schade zorgen omdat ze voor veertien jaar benoemd worden en dus rancuneus kunnen zijn, mocht een Democraat het Witte Huis in de toekomst veroveren. Bovendien kan hij of zij in de toekomst ook mensen in het Fed-bestuur zetten die onvoorwaardelijk loyaal zijn aan hem of haar. Immers, in 2019 is een precedent daarvoor geschapen. De Fed politiseren is geen verstandig beleid als je Amerika weer groot wilt maken, maar wel een goede manier Amerika zwakker, armer en kwetsbaarder te maken.

Het zure in het geheel is dat het allemaal onnodig is. Trump krijgt namelijk precies wat hij wil, te weten geen renteverhogingen meer en waarschijnlijk renteverlagingen in 2020. Deze benoemingen, vooral ingegeven door zijn rancune tegen de bank, kunnen wel behoorlijke schade toebrengen. Op korte én lange termijn. Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit. Beter een relatief goede Fed op halve kracht dan een slechte Fed op volle kracht.

Edin Mujagic is macro-econoom gespecialiseerd in het beleid van de centrale banken en hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer.