Het vertrek van de Angelsaksen uit de Europese Unie betekent dat politiek en bedrijfsleven zich meer zullen moeten richten op de manier waarop Fransen denken. Niet alleen het gedoe rond Air France-KLM laat zien dat er nog veel te leren valt.

Ook over de vraag hoe zaken te doen in landen waar de machthebbers steekpenningen verlangen, denken Fransen anders. Angelsaksen zijn daar fel op tegen en binnen de OESO is op hun aandrang afgesproken corruptie uit te roeien door bedrijven in hun eigen landen te verbieden functionarissen in andere landen om te kopen. Deze wetten in eigen land navolgen én elders orders binnen halen, blijkt een schier onmogelijke combinatie.

Maar de Franse cultuur kent de poisson-pilote. Letterlijk vertaald is dat de loodsvis die zich vastzuigt aan een haai of ander groot zeedier. In de wielrennerij heeft de term een overdrachtelijke betekenis gekregen. Daar is de poisson-pilote een renner uit het eigen team die tegen het einde van de wedstrijd de sprinter helpt van voren te blijven en de sprint voor hem aantrekt. De sprinter hoeft alleen te trappen en de loodsvis in de gaten houden.

Ook in de zakenwereld kent men dit fenomeen. In Saoedi-Arabië bijvoorbeeld, bestaan er speciale ondernemingen die zich aanbieden als poisson-pilote voor buitenlandse bedrijven. Het is daar ook gebruikelijk dat als een nieuwe koning aan de macht komt, die onmiddellijk zijn broers van dezelfde moeder invloedrijke posities toebedeelt. Zo kregen een paar jaar geleden zeven broers daar opeens veel te zeggen.

Wat doet de oude poisson-pilote dan? De Franse wapenfabrikant Safran raakte in problemen nadat zijn oude adviesbureau alles in het werk stelde om in de nieuwe constellatie marktaandeel te houden. Daar hoor je niet zoveel over. Maar bij een Nederlandse aannemer die dezelfde poisson-pilote gebruikte als Safran is de FIOD binnen gevallen. Want die denkt nog Angelsaksisch.

Dit is een column van Paul Frentrop, expert op het gebied van corporate governance.