De hoogte van de kosten die je als belegger kwijt bent aan een bank of broker, heeft directe invloed op het rendement.

De kosten van beleggen zijn afgelopen jaren gedaald, maar de verschillen tussen brokers zijn nog altijd groot. Dat blijkt uit het kostenonderzoek dat de VEB recent uitvoerde in samenwerking met Beleggingsmatch.nl.

Vergelijken van aanbieders loont de moeite maar hoe pak je dat aan? Een spoedcursus in vier vragen en antwoorden.

1. Met welke kosten moet ik rekening houden?
De wereld van de brokers lijkt een beetje op die van de luchtvaart. Partijen proberen elkaar de loef af te steken met kale tarieven van transacties. Dat zijn de provisies, de kosten die een broker in rekening brengt voor een transactie. Daarnaast betaalt een belegger vaak allerlei rekeningkosten, die afhankelijk van de broker servicekosten, abonnementskosten, bewaarloon of inactivity fee kunnen heten.

En dan zijn er ook nog de kosten die sommige brokers in “speciale” situaties rekenen. Denk daarbij aan kosten voor het uitoefenen van opties, aansluitingskosten als er gehandeld wordt op bepaalde beurzen, valutakosten of kosten bij de verwerking van dividend.

2. Met welke “speciale” kosten moet ik rekening houden?
Iedere broker heeft zo zijn eigen exotische kosten, die in omvang beperkt lijken maar behoorlijk kunnen optellen. Zo hebben beleggers bij DeGiro te maken met aansluitingskosten voor iedere beurs. Deze kosten bedragen 2,50 euro per beurs per kalenderjaar.

Ook aan het inschrijven op een emissie of het bijwonen van een aandeelhoudersvergadering zijn bij DeGiro kosten verbonden. Bij een Custody-account, een rekening waarbij DeGiro de door beleggers aangehouden effecten niet mag uitlenen, zijn bovendien kosten verbonden aan het innen van dividend.

Lynx en TradersOnly  brengen extra kosten in rekening als er meer dan één keer per maand geld wordt afgeboekt van de beleggingsrekening.  De brokers vinden het nodig 1 euro per extra boeking in rekening te brengen. Ook moet er betaald worden voor realtime koersen.

Binck en ING rekenen relatief veel kosten voor het uitoefenen van opties, net als Alex dat ook extra rekent voor het bijschrijven van dividend. Saxo Bank brengt voor iedere extra dienst hoge kosten in rekening, de Deense bank kent daarnaast bewaarloon en een inactivity fee en het laten opsturen van een portefeuilleoverzicht per mail kost maar liefst 50 dollar. Realtime koeren zijn bij Saxo ook aan de prijs.

Rabobank heeft de meeste extra kosten. Zo worden extra kosten in rekening gebracht om dividend te ontvangen, opties uit te oefenen of in te schrijven op emissies. Voert een onderneming een stocksplit door? Dan laat Rabobank de kassa weer rinkelen. ABN Amro heeft geen exotische kosten. Die heeft de bank dan ook niet nodig om erg duur te zijn.

Een aparte categorie zijn de strafkosten voor wie niet handelt. Lynx, Binck en Saxo brengen deze inactiviteitskosten in rekening.

3. Welke broker is de voordeligste?
De kosten die een doe-het-zelf-belegger maakt zijn afhankelijk van het belegde vermogen, frequentie, omvang van de transacties, de soort belegging en de beurs waarop gehandeld wordt. Dit maakt dat de prijskaartjes van brokers voor vrijwel iedere belegger anders zijn. Online vergelijkingstools bieden uitkomst en helpen om op individueel niveau de goedkoopste broker snel vast te stellen.

De voordeligste brokers bepalen? Ga hiervoor naar de online vergelijkingsmodule "Kosten vergelijker" op onze website.

Om globaal te bepalen welke brokers goedkoop en duur zijn, kunnen profielen uitkomst bieden. Zo heeft de VEB in Effect 9 gekeken naar de jaarlijkse kosten die aandelenbeleggers kwijt zijn met verschillende vermogens en uiteenlopende aantallen transacties.

Hieruit bleek dat DeGiro, Lynx en TradersOnly de goedkoopste brokers zijn voor veel aandelenbeleggers. De verschillen met de andere brokers zijn groot. ABN Amro is de duurste onder de grootbanken en kan zomaar vijf keer zo duur zijn als de goedkopere partijen.

Binck Bank wil van het merk Alex af en dat is voor doe-het-zelf-beleggers bepaald niet iets om te betreuren. Alex is gewoonweg duur. Ook Binck Bank is bepaald geen goedkope broker. De nieuwe tarieven die de bank eind maart heeft doorgevoerd betekenen voor veel beleggers dat beleggen duurder wordt. Alleen wie de aan- of verkoopknop meerdere keren per dag indrukt kan voordeliger uit zijn.

Het onderzoek in Effect 9 was een momentopname, tarieven worden om de haverklap aangepast.

Zo gaat Rabobank vanaf 1 oktober over op nieuwe tarieven. Vanaf dan zullen beleggers die weinig handelen bij Rabo duurder uit zijn. De tarieven voor de veelbelegger dalen wel.

En deze week nog verlaagde DeGiro de tarieven voor opties op Euronext weer, nadat ze in augustus verhoogd waren vanwege nieuwe regelgeving die interne afwikkeling van orders niet meer toestaat. Daardoor was concurrent Lynx, die de tarieven juist verlaagde, tijdelijk de goedkoopste voor optietransacties op Euronext.

Kijk dus voor de actuele kostenniveaus altijd op de vergelijkingsmodule, die wordt regelmatig up-to-date gebracht.

4. Wordt beleggen goedkoper?
Verrassend genoeg is dat niet voor iedere belegger het geval. De transactiekosten van de goedkoopste broker, DeGiro, zijn sinds ons vorige onderzoek uit 2016 zelfs licht gestegen. Het gat met andere prijsvechters als Lynx is daardoor kleiner geworden.

Een andere duidelijke trend is eigenlijk niet nieuw, maar nu wel duidelijker zichtbaar. Brokers blijven proberen om beleggers tot veel handel aan te zetten. Veel transacties doen betekent immers meer opbrengsten. Een aantal spelers – Binck Bank en vanaf 1 oktober Rabobank -heeft met de tarieven nog scherper ingespeeld op passieve en actieve beleggers. Het adagium is duidelijk: wie niet vaker wil handelen zal meer gaan betalen.