De jaarlijkse algemene ledenvergadering van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) verliep in een goede sfeer en werd zoals elk jaar bezocht door een groot aantal geïnteresseerde beleggers, die instemden met alle stempunten op de agenda.
VEB-directeur Paul Koster hield een korte inleiding waarin hij terugkeek op 2017 en zijn visie gaf op de markten en de rol die de VEB daarop de komende jaren kan spelen. Hieronder enkele delen uit die toespraak.
“Wie in 2017 en 2018 de wijsheid had te beleggen in de ‘FANG’-aandelen zoals Netflix en Amazon zit hier met een grote glimlach. Beleggen anno 2018 lijkt dan eenvoudig met die opgaande beurzen maar is verre van dat.
Daar probeert de VEB voor u een belangrijke rol te spelen. Er zijn namelijk naast de succesverhalen jammer genoeg ook heel wat teleurstellingen door beursdebacles en misleidende beleggingsproducten. Maar ook de valutaonrust, politieke maatregelen-en ontwikkelingen konden uw beleggingsresultaten in het voorbije jaar sterk beïnvloeden. Uitspraken over prijscontrole door Trump en Hillary Clinton in de farmaceutische industrie lieten de hele sector miljarden euro’s, in luttele uren, in waarde dalen. De complexiteit is zeker anno 2018 grensoverschrijdend. Herinnert u zich de dag dat de Duitse regering aankondigde alle nucleaire activiteiten te zullen beëindigen na de ramp in Fukushma in Japan.
Wij beleggen allemaal via onze pensioenfondsen en beleggingsfondsen over de hele wereld. Daarom zijn wij als VEB ook steeds meer actief voor u buiten Nederland. Op dit moment met name in Duitsland vanwege het dieselschandaal bij Volkswagen, maar ook in Frankrijk, waar wij ons richten op de shareholder engagement. Wij bezoeken steeds vaker aandeelhoudersvergaderingen in die landen en leren daarmee meer over de ondernemingen die vrijwel altijd indirect via de fondsen in uw portefeuille zitten. Wij proberen ook meer aandacht te geven aan een paar belangrijke ontwikkelingen in de markt die van heel grote invloed kunnen zijn op uw beleggingsmogelijkheden en resultaten.
Er is een sterke verschuiving in de discussie over de daadwerkelijke invloed die de aandeelhouder toekomt. We zien een enorme druk naar het bredere begrip stakeholderbelangen. Was het einde van de vorige eeuw en begin 21ste eeuw nog duidelijk dat de ontwikkeling van de aandeelhouderswaarde bepalend was voor de richting van de onderneming, nu is er felle kritiek op het vermeende kortetermijndenken en zie je een bredere afweging van de belangen van meerdere ‘stakeholders’ via een ‘stewardship’-code. Zelfs beleggers als Warren Buffett en Jamie Dimon dringen er nu op aan te stoppen met al te nauwkeurige winstcijfers per kwartaal, wat Unilever overigens een paar jaar geleden al deed.
Dit is een verschuiving die wij niet kunnen en mogen negeren, hoewel wij lang niet altijd aansluiten bij de overtuiging van sommigen. Bij Shell hebben wij de Follow This-resolutie gesteund omdat wij na lange en felle debatten intern tot de conclusie kwamen dat het milieu meer aandacht vraagt van ondernemingen als Shell en dat het vooruitschuiven van concrete doelstellingen, waarmee Shell flexibiliteit wil behouden, uiteindelijk aandeelhouders kan opbreken. Schokken als gevolg van nieuwe onverwachte natuurrampen kunnen het hele businessmodel van Shell raken. Het volledig stoppen van de gaswinning in Groningen is zo’n voorbeeld op kleine schaal.
Een ander fenomeen is de disruptie van businessmodellen door de snelle digitalisering, robotisering van de industrie. Hier ligt mogelijk een tijdbom onder de rapportering van bedrijven. Heel kort samengevat is er een verborgen waarderingsprobleem doordat anno 2018 alles zo snel gaat dat waarderingen en rapporteringsregels steeds vaker achter de feiten aanlopen. De elektrische en zelfsturende auto en de sharing economie door bedrijven als Airbnb zijn ontwikkelingen van de laatste vijf jaar die ineens kunnen leiden tot versnelde afschrijvingen en afwaarderingen waardoor het eigen vermogen als sneeuw voor de zon verdwijnt. Het doet me soms denken aan de platenindustrie ten tijde van de opkomst van de streamingdiensten.
De VEB pleit voor meer transparantie op dit punt in de vorm van bijvoorbeeld scenarioanalyse, opdat de aandeelhouder voor zichzelf een inschatting kan maken of dit een risico is dat hij wil lopen. Een ander voorbeeld van een sector waar versneld geheel afschrijven van activa tot de mogelijkheden gaat behoren is de auto-industrie, waar geactiveerde dieseltechnologiepatenten snel minder waard lijken te worden. Auto’s met dieselmotoren worden geweerd in steden en halveren in waarde. Fabrieken die zijn afgestemd op dieselproductie moeten sluiten. Het is en schoolvoorbeeld van de problematiek die u als investeerder continu moet meenemen in uw beleggingsbeslissingen.
Het is de missie van de VEB daar voor u een zo nuttige mogelijke rol te spelen, via onze Beleggersservice en Effect. Laat altijd weten als u vindt dat wij daarin onze accenten moeten verschuiven. Wij boeken goede vooruitgang in een significante uitbreiding van onze website waar wij ook de komende jaren zullen blijven streven de beleggingsinformatie uit te breiden en zo toegankelijk mogelijk te maken.
Dat kan allemaal omdat de VEB er financieel goed voorstaat en wij dus kunnen blijven investeren in de training van onze staf en in de ontwikkeling van een uitgebreider beleggingsinformatieplatform. Daarnaast blijft de VEB natuurlijk in geval van misleiding of andere problemen uw belangen verdedigen, desnoods voor de rechter.”