Het beursgenoteerde indexproduct, de ETF (Exchange Traded Fund), wint nog altijd aan populariteit. De ETF is een ideaal vehikel om tegen lage kosten een markt zeer nauwgezet te volgen. Er zijn echter varianten die risico toevoegen. Daar moeten beleggers mee uitkijken. Leveraged-ETF’s bijvoorbeeld doen het extra goed als beurzen de goede kant op bewegen. Als het echter de verkeerde kant op gaat, kan een belegger alles verliezen.
Op het eerste gezicht zijn de verschillen groot tussen passief beleggen en opties, futures, CFD’s, cryptogeld, turbo’s en sprinters. Maar ook de ‘saaie’ indexbeleggenklas kent zijn snelle jongens, waarop beurswaakhonden aanslaan: Exchange Traded Funds (ETF’s) en Exchange Trade Notes (ETN’s) die het al dan niet met een hefboom mogelijk maken om op koersdalingen te speculeren. Het zijn beleggingen die de index wel kunnen verslaan, maar ook geld als water kunnen verbranden.
ETF’s en ETN’s worden gerekend tot de Exchange Traded Products (ETP’s), genoteerd en verhandeld aan de beurs en afgerekend als aandelen. Het gaat om passieve financiële instrumenten, bedoeld om marktrendement na te bootsen, meestal door een aandelen- of obligatie-index te volgen. De ETF is de bekendste en meest gebruikte vorm. ETN’s laten zich het beste vergelijken met beursgenoteerde obligaties, maar dan lang niet altijd veilig of saai. Een ETN belooft namelijk het rendement van een index uit te betalen. ETN’s kopen geen aandelen en obligaties uit die index zelf maar gebruiken derivaten zoals futures, swaps, opties.
Het rendement van de ETN hangt onder meer af van de kredietwaardigheid van de uitgevende partij, in de regel een bank. Als die failliet gaat dan ontvangt een belegger mogelijk helemaal niets meer. ETN-beleggers lopen dus kredietrisico.
Gokken tegen beweeglijke markten: short in de VIX
ETP’s waarmee het mogelijk is om op koersdalingen te speculeren (short te gaan), al dan niet met behulp van een hefboom, trokken na de beurscorrectie in februari de aandacht. In de afgelopen drie jaar leverde gokken tegen een beweeglijke markt veel geld op door de afwezigheid van volatiliteit. Opvallend veel beleggers hadden posities ingenomen, die rekening hielden met een stabiele of dalende CBOE Volatitlity Index (VIX), een graadmeter die de verwachte volatiliteit uitdrukt. Toen begin februari de mondiale aandelenmarkten stevig daalden en deze VIX omhoog schoot, kregen deze beleggingen rake klappen.
Twee prominente slachtoffers van de correctie waren ETP’s die omgekeerd ten opzichte van de VIX bewogen. De VelocityShares Daily Inverse VIX Short-Term ETN van Credit Suisse verloor overnight - toen beurzen gesloten waren – 90 procent van haar waarde, en werd op 20 februari geliquideerd. Er was bijna twee miljard dollar in belegd. Uit de ProShares Short VIX Short-Term Futures ETF werd ook 90 procent van de waarde weggezogen, maar is nog altijd te koop op de beurs. De handel in een dozijn soortgelijke producten werd tijdelijk stopgezet na extreme verliezen.
Het volledige artikel van Jorge Groen over leveraged en inverse ETF’s, staat in Effect 3, die volgende week bij de leden van de VEB in de bus valt.
Effect, het magazine van de VEB, staat iedere maand bol van beleggingsnieuws en analyses. Heeft u nog geen abonnement op Effect? Word lid van de VEB, u ontvangt Effect dan iedere maand gratis.