Zestig aandeelhouders, vier bestuurders en evenveel commissarissen waren aanwezig bij de jaarvergadering van Value8. Maar het belangrijkste onderwerp van gesprek was degene die ontbrak: de accountant en - in het verlengde daarvan – zijn verklaring, voorzien van handtekening, onder de jaarrekening van Value8.

Twee maanden na de deadline van 30 april heeft accountant Onno Opzitter van Mazars nog steeds zijn vertrouwen niet uitgesproken in de cijfers die hem door de onderneming zijn aangereikt over 2016. Ook ontbreekt daardoor de going concern-verklaring, waaruit de overtuiging van de accountant moet blijken dat de onderneming over een jaar nog bestaat.

Accountant Opzitter was niet aanwezig op de vergadering. Hij zou zich op het laatste moment, dinsdagmiddag 5 uur om precies te zijn, hebben afgemeld bij Value8. Volgens Value8-topman Peter Paul de Vries was dat omdat de accountant het niet zinvol vond om wel op de vergadering te zijn, maar geen vragen te beantwoorden.

Dat het ontbreken van de accountsverklaring een even onwenselijke als ongebruikelijke situatie is, daarover lieten ook bestuur en commissarissen van Value8 geen twijfel bestaan.  

“Ik hoop dat u onze excuses wil accepteren”, aldus De Vries vlak na opening van de vergadering om vervolgens onbegrip en onmacht te etaleren over het uitblijven van de handtekening van de accountant: “we staan machteloos”.

De twee maanden geleden door Value8 genoemde redenen voor het uitblijven van een definitieve jaarrekening werden in de vergadering herhaald door het bestuur. Enerzijds blijken de transacties rond twee deelnemingen van Value 8 – HeadFirst Source en Ceradis - complex in boekhoudkundige verwerking, anderzijds is er de onzekerheid rond een andere dochter, BK Group, waar mediaberichten over mogelijke malversaties tot een intern onderzoek hebben geleid.

Onnavolgbaar

De accountant is lang niet de enige die moeite heeft om de in cijfers gevangen werkelijkheid achter Value8 te doorgronden.

Voor beleggers is al jaren niet exact te achterhalen hoe Value8 de eigen onderneming draaiend houdt. Door alle verschillende waarderingsgrondslagen die Value8 gebruikt is er nu geen chocola van de jaarrekening te maken. Posten in de resultatenrekening, balans en het kasstroomoverzicht sluiten niet op elkaar aan, en informatieverstrekking over de afwijkingen is volstrekt ondermaats. 

Een eenvoudige rekensom op basis van beschikbare gegevens toont aan dat er structureel te weinig harde euro’s bij het bedrijf binnenkomen om vaste kosten als de accountant, het personeel op het hoofdkantoor en het dividend te bekostigen. De kasuitstroom door deze posten bedroeg afgelopen jaar bijna vier miljoen euro.

De inkomsten uit advieswerk – “enkele tonnen euro’s” – en de beperkte structurele inkomsten uit dividenden van deelnemingen zijn lang niet voldoende om deze uitgaven te dekken.

In dat licht is ook onduidelijk waar het geld vandaan komt voor de investeringen die het bedrijf doet - 19,3 miljoen euro in 2016. In het kasstroomoverzicht duikt opeens een post van 18,3 miljoen euro op onder de noemer “financiering lening” (een jaar eerder: 1,3 miljoen euro).

Het jaarverslag verschaft geen enkele uitleg, en de kasstroom is niet af te leiden uit de verandering in verplichtingen op de balans. Na aandringen kon cfo Remko Herschel melden dat de transactie van HeadFirst Source een belangrijk deel uitmaakt van de 18,3 miljoen euro, zonder een exact bedrag te noemen en een overtuigende uitleg te geven. 

Value8 moet al jaren aandelen uitgeven om het financiële gat op holdingniveau te dichten. Het uitgeven van nieuwe aandelen wordt echter steeds minder aantrekkelijk door de fors gedaalde koers. Toch liet ceo De Vries de mogelijkheid open om aandelen uit te geven. Als de investeringspropositie aantrekkelijk genoeg is blijft het interessant om nieuwe emissies te doen, zo was zijn verklaring.

Ander beeld

Topman De Vries sprak tegenover aandeelhouders de tekortkomingen in transparantie tegen. Volgens hem gaat Value8 veel verder in informatievoorziening dan vergelijkbare ondernemingen. Die vermeende openheid levert vervolgens weer nieuwe vragen op.

Zo staat in het concept jaarverslag opeens vermeld dat het grootste deel van de portefeuille met beursgenoteerde minderheidsbelangen van Value8  in onderpand ligt bij de bank. “Dit is al zes jaar het geval” aldus ceo De Vries die benadrukte dat Rabobank geen extra zekerheden heeft gevraagd toen Value8 vorig jaar de kredietfaciliteit opschroefde van 5 miljoen euro naar 10 miljoen euro. Ook gaf Value8 aan dat de financiering van de huisbank niet afhangt van een goedkeurende verklaring van de accountant. 

Verbeterpunten

Het is nu wachten op de definitieve, goedgekeurde cijfers van Value8 over 2016. De raad van bestuur straalde uit dat het alleen een kwestie van tijd is voordat deze gepresenteerd kunnen worden. Intussen is de vraag hoe de onderneming een blamage als dit jaar gaat voorkomen in de toekomst en hoe de informatievoorziening aan de markt verbeterd kan worden.

Value8 zegt maatregelen te hebben genomen om cijfers sneller te kunnen verwerken. Het gaat dan om inzet van extra personeel bij verwerking van resultaten en tijdig starten met het opmaken van definitieve cijfers. Ook overweegt Value8 om over te stappen op nieuwe boekhoudregels, waarbij niet alleen de kleine maar ook de grote investeringen op “reële waarde” zullen worden gewaardeerd. Het moet helpen om duidelijker over het voetlicht te krijgen hoe Value8 opereert.

Het zijn maatregelen die hun vruchten volgend jaar moeten afwerpen. Eerst het jaar 2016 maar eens afronden en deze verantwoorden tegenover aandeelhouders op een nieuw in te plannen vergadering in de herfst. Ook die bijeenkomst zal onder leiding staan van president-commissaris Jaap van Duijn, zij het met duidelijke tegenzin. Van Duijn was van plan af te treden, maar blijft een jaar langer. “Ik heb me niet zelf aangeboden”, zo liet hij weten. Van Duijn voelde zich moreel verplicht om te blijven, gezien de problemen waarin Value8 verkeert. Het valt voor aandeelhouders te hopen dat de oud-Robeco-topman in de verlenging weet te scoren.