Het was een flashcrash, een fenomeen dat de laatste jaren vaker lijkt voor te komen. Vijf vragen over flashcrashes en wat de gewone belegger ermee moet.

 

1. Gebeurt dit steeds vaker?

Het lijkt er wel op. De flashcrash van voorjaar 2010 spreekt het meest tot de verbeelding. Toen verloor de Dow-Jonesindex in korte tijd 7 procent om kort daarop weer grotendeels te herstellen. 

In 2014 maakten Amerikaanse tienjaars staatsobligaties in ruim vijf minuten een flinke sprong om ook meteen weer in te zakken. Augustus vorig jaar ontspoorde de handel in een aantal grote trackers. En de valutamarkten gingen de Zuid-Afrikaanse rand en de Nieuwe-Zeelandse dollar het pond eerder dit jaar al voor.

 

2. Is het allemaal de schuld van flitshandelaren?

De crash van 2010 lijkt te zijn begonnen met een manipulatieve order door een Britse handelaar die inmiddels wordt vervolgd. Tegelijkertijd droeg de elektronische flitshandel door computers bij aan het ontsporen van de markt.

Vrijdag werd ook gespeculeerd over een reactie van algoritmes op uitspraken van de Franse president Francois Hollande die weer zou zijn versterkt door andere algoritmes. 

Het lijkt er wel op dat de omstandigheden medebepalend zijn. De daling van het pond vrijdag vond plaats op het moment dat de handelsdag in de VS op zijn eind liep maar in Azië nog niet volop was begonnen.

De liquiditeit in de markt speelt dus ook een rol. In het geval van de valutamarkt wordt de vinger ook wel gewezen naar nieuwe regelgeving waardoor banken minder actief zijn en de handel dus dunner is.

 

3. Wat voor risico’s loopt een particuliere belegger?

Een lange termijnbelegger heeft in principe geen last van een korte koersval. Een aandachtspunt zijn wel stoploss orders. Na het ontsporen van de handel in een aantal trackers vorig jaar waren er verhalen dat Amerikaanse particulieren door automatische verkoop flinke verliezen hebben moeten incasseren.

De koersverliezen bedroegen op een bepaalde moment tientallen procenten, terwijl de onderliggende index de dag met een beperkt verlies uit ging.

 

4. Is dit te voorkomen?

Niet voor honderd procent. Een alternatief voor een stoploss is om een melding in te stellen bij een koersdaling. Bij sommige brokers is dit mogelijk.

Een complicatie is wel dat ervaring in de VS laat zien dat een flash crash kan leiden tot een flinke toename van het verkeer op de site van een online broker die daardoor slecht bereikbaar wordt.

 

5. En effecten op de lange termijn?

De flashcrashes van 2010 en 2015 werden wel gevolgd door een periode van koersdalingen. Het sentiment op de beurs werd in deze gevallen dus wel degelijk negatief beïnvloed door een dergelijke episode.

Tegelijkertijd waren er in beide gevallen ook andere zorgen, in 2010 over Griekenland, vorig jaar over China. In het geval van het pond is de koers na de daling vrijdag ook nog niet volledig hersteld.

De pond staat tegen het einde van de middag met 1,23 GBPUS nog steeds ruim 2 procent onder het niveau van voor de flashcrash. Valuta-experts sluiten niet uit dat de pond verder zal dalen.