De dagelijkse stroom aan financiële berichten is doorspekt met jargon. Wat is de wereld achter de gebruikte afkortingen, acroniemen en cijfers en wat moet je er als belegger mee? Tijd voor uitleg. Deze keer: het ebitda-resultaat.
Wat is het?
Als de financiële pers schrijft over het bedrijfsresultaat of operationele winst gaat het over het ebitda-resultaat, een acroniem (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization) dat in het Nederlands staat voor winst voor rentelasten, belastingen en afschrijvingen op vaste en immateriële activa.
Waar komt het vandaan?
Ebitda werd populair bij de eerste leveraged buyout-golf in de jaren 80 in de Verenigde Staten. Private equity-partijen (durfinvesteerders) haalden bedrijven van de beurs en financierden deze met flinke pakketten leningen. De private equity-jongens en hun banken konden aan de hand van het ebitdaresultaat bepalen of er voldoende ruimte was om torenhoge rentebetalingen te kunnen voldoen. Bankiers kijken vandaag de dag ook nog goed naar de ebitda om de financiële kracht van ondernemingen te analyseren.
Wat hebben beleggers er aan?
Een winst-en-verliesrekening begint met de omzet en eindigt helemaal onderaan met de nettowinst. Hoe verder een belegger van boven naar beneden gaat, des te troebeler en gevoeliger voor manipulatie de cijfers worden.
De nettowinst bijvoorbeeld is gevoelig voor de gebruikte afschrijvingsmethodiek van materiële (machines, gebouwen en fabrieken) en immateriële bezittingen (merkenrechten, klantrelaties en software). Daarbij heeft de kapitaalstructuur invloed op de winst van een onderneming. Bedrijven met een hoge schuldenlast zullen door hogere rentebetalingen een lagere winst boeken dan ondernemingen met weinig schuld.
Een belegger die ebitda gebruikt, ‘klimt’ enkele treetjes in de winsten verliesrekening, waardoor er een beter beeld ontstaat van de hoeveelheid cash die de onderneming haalt uit haar bedrijfsactiviteiten. Hierdoor zijn ondernemingen beter vergelijkbaar. Het ebitda-resultaat is door topmannen moeilijker naar hun hand te zetten dan de nettowinst.
Beperkingen?
Een heilige graal is de ebitda niet. Het getal geeft een indruk van de cash die de onderneming binnenstroomt, maar houdt geen rekening met de hoeveelheid cash die het bedrijf verlaat in de vorm van rente, belasting en investeringen.
“Het ebitda-resultaat is alleen zinnig als je denkt dat investeringen in kapitaalgoederen door de tandenfee gedaan worden”, liet superbelegger Warren Buffet meermaals optekenen. Daarbij ontkomt een bedrijf er ook niet aan om rentelasten over te maken aan verschaffers van leningen, net zo als de aanslag van de fiscus moeilijk genegeerd kan worden. Sceptici claimen daarom wel eens dat ebitda het resultaat is voordat alle relevante zaken plaatsvinden.
Het zal niet verbazen dat veelbelovende maar verlieslatende internetbedrijfjes eind jaren negentig in de internetbubbel de nadruk legden op positieve ebitda-resultaten. Zonder de grove investeringen en vele ‘eenmalige’ afschrijvingen konden de bedrijfjes een positieve ebitda presenteren.
De Amerikaanse toezichthouder lijkt ook de risico’s van het blind staren op ebitda in te zien. Daarom zijn bedrijven verplicht om uit te leggen hoe de nettowinst culmineert in het ebitda-resultaat om misleiding van beleggers te voorkomen.
Concluderend
Het ebitda-resultaat is een beetje vlees noch vis. Het zegt weinig over de winstgevendheid en geeft een te optimistisch beeld van het saldo van kasstromen. De maatstaf lijkt het nuttigst voor de kleine groep ondernemingen die weinig investeringen nodig hebben om de omzet en winsten op peil te houden. Maar voor het leeuwendeel van de ondernemingen is het ebitda-resultaat vergelijkbaar met een stuur van een auto. Erg handig, maar wel in combinatie met remmen, een gaspedaal en een motor. Het ebitda-resultaat heeft zijn waarde als maatstaf, maar vergeet de overige posten - rentelasten, belasting en afschrijvingen - niet mee te nemen in de analyse.