De koers-winst verhouding is de meest gebruikte maatstaf om bedrijven te waarderen. Maar dat wil niet zeggen dat er geen risico’s aan kleven. Vier valkuilen.
De bedrieglijke eenvoud van de koers-winst verhouding
Na een periode van koersdalingen is het wachten op de optimisten die zullen claimen dat de koopjes voor het oprapen liggen. Als maatstaf gebruiken zij vaak de koerswinst verhouding (kw). De kw is lekker gemakkelijk in gebruik, alleen de winst per aandeel en de beurskoers zijn nodig. Bovendien is de kw intuïtief makkelijk te begrijpen. Een hoge koers-winstverhouding maakt een aandeel duur, een lage ratio goedkoop.
Toch zijn er door de eenvoud van de maatstaf ook valkuilen die maken dat de kw slechts als snelle ruwe maatstaf gebruikt dient te worden. Vier valkuilen:
1. De winst van gisteren of morgen?
Beleggers kunnen rekenen met twee winsten. De winst van vorig jaar, en de winst die in de toekomst verwacht wordt. Beide kennen problemen. De winst van gisteren hoeft namelijk dit jaar niet houdbaar te zijn.
Een belegger die met de toekomstige winst wil rekenen, moet vertrouwen op de glazen bol van analisten. En analisten zijn vaak notoire optimisten. Uit onderzoek blijkt bovendien dat het analistenambacht traag is in het bijstellen van verwachtingen.
2. En de jaren daarna?
Er is een nog fundamenteler probleem met de kw- verhouding. De waarde van een aandeel is gelijk aan alle (verdisconteerde) toekomstige winsten en niet de winst van één jaar. Voor bedrijven die sterk meebewegen op de golven van de economie kan de kw dan een vertekend beeld opleveren.
3. Zwakke balans niet meegenomen
De kw-verhouding kijkt niet naar de balans. Het is dan ook niet vreemd dat bedrijven waarvan beleggers twijfelen aan de waarde van de bezittingen op de balans hoge ogen gooien wat betreft koers/winst. In het top 20 lijstje met lage kw verhoudingen staan veel financials, vastgoed en bouwfondsen. Ook kijkt de maatstaf niet naar de schuldenlast.
4. Winst zegt weinig
En dan is er nog de factor winst. Dat is een puur boekhoudkundige term die weinig hoeft te zeggen over de hoeveel geld die daadwerkelijk de onderneming binnenstroomt (cash flow). Bij bedrijven als KPN en USG wijkt de netto winst (-verwachting) sterk af van de cash flow die verdiend wordt.