Hoe moet kapitaal belast worden? Overheden wereldwijd worstelen met deze vraag. De nieuwe plannen in België lijken een voorbeeld van hoe het niet moet.
De Belgische regering heeft een akkoord bereikt over een nieuwe vermogensbelasting. Hoewel de kamer nog moet instemmen met de nieuwe regels, zijn beleggers verontwaardigd over de plannen.
In Nederland is de insteek van de regering om rendementen uit vermogen te belasten. Onze zuiderburen lijken er meer voor te kiezen om handelen af te straffen.
Vier keer vraag en antwoord over de nieuwe regels.
- Hoe zien de nieuwe regels er precies uit?
De voorgestelde regels zijn eenvoudig: beleggers die hun aandelen binnen een half jaar verkopen, moeten een derde van de winst afstaan aan de fiscus.
Een belangrijk gegeven hierbij is dat verliezen op aandelen in dezelfde portefeuille niet verrekend mogen worden. Aangezien lang niet alle posities van een belegger winstgevend zijn, zal de werkelijke belastingdruk voor beleggers die veel handelen dus hoger zijn dan 33 procent.
Belgische banken en brokers worden verantwoordelijk om de belastingen te innen.
- Hoe reageren beleggers?
Die zijn niet blij. Kernbezwaar is dat een beleggingsbeslissing op fundamentele gronden dient te worden genomen, en niet moet ingegeven zijn door fiscale regels.
De VFB, de belangenbehartiger voor Belgische beleggers, noemt daarbij de beslissing om verliezen niet aftrekbaar te maken bij de berekening “complete waanzin”. In alle landen waar deze vermogensbelasting geldt zijn verliezen wel compensabel. Ook is het de VFB een doorn in het oog dat veel speculatievere instrumenten – waaronder opties, turbo’s, cfd’s – buiten de nieuwe belastingregels vallen. De belastingdienst zet zo aan om in dit soort risicovolle producten te beleggen.
Ook is de keerzijde van de regels dat de verhandelbaarheid op de beurs zal verslechteren. Dit geldt vooral voor ‘kleinere’ aandelen. Op korte termijn betekent dit een groter verschil tussen de bied- en de laatprijs, op de langere termijn zou het aantal beursintroducties kunnen afnemen.
Voor een biergigant als AB Inbev zal de impact op de liquiditeit beperkt zijn. Het aandelenkapitaal van de Belgische blue chips is grotendeels in handen van grote internationale beleggers. Voor deze beleggers gelden de regels niet. Ook de meeste flitshandelaren, die vaak hoofdkantoren hebben in belastingparadijzen, zullen niet geraakt worden door de nieuwe belastingwetten.
- Zijn er praktische bezwaren aan de nieuwe regels?
Tegenstanders van de nieuwe vermogensregels vrezen voor ontwijkend gedrag.
“De regering spoort beleggers aan een buitenlandse rekening te openen”, aldus Thierry Ternier, de voorman van de Belgische online handelssite Keytrade, die vanzelfsprekend geen voorstander is van hogere belastingen. Volgens Ternier zal een Belgische belegger zelf moeten bijhouden wat de meerwinsten zijn op een Nederlandse rekening en dit moeten aangeven op zijn aanslagbiljet. Maar: “wie gaat dat allemaal controleren?”, zo vraagt Ternier zich hardop af in de Belgische zakenkrant De Tijd. Naast de nieuwe speculatietaks ontloopt de belegger via de “Hollandroute” ook een al bestaande belasting van 0,27 procent die wordt afgerekend bij aandelentransacties (zowel bij aan- als verkoop).
BinckBank lijkt van de omstreden belastingregels te kunnen profiteren. Het aandeel van de Nederlandse broker behoort maandagmorgen met een plus van rond de 2 procent tot de grootste stijgers op het Damrak. Voor Nederlandse beleggers die in Belgische aandelen beleggen gelden de regels ook niet.
- Waar verschillen de Nederlandse en Belgische plannen?
De kritiek op de Nederlandse plannen is dat nog steeds niet belast wordt op basis van de daadwerkelijk behaalde rendementen. België gaat die regel wel invoeren, maar op de slechts denkbare manier. De Belgische regel is complex, oneerlijk omdat handel wordt gestraft en verliezen niet verrekend mogen worden, en zal in alle waarschijnlijkheid vluchtgedrag in de hand werken.
Hierbij past wel de kanttekening dat de enorme verontwaardiging in België over het feit dat winsten uit aandelen belast worden niet helemaal terecht is.
Buiten de transactieheffing van 0,27 procent betalen Belgische beleggers geen belasting op rendementen op aandelen. Dit is altijd één van de redenen geweest voor vermogende Nederlanders om vlak over de grens te wonen. Voor lange-termijn-beleggers, die hun aandelen doorgaans niet binnen een halfjaar verkopen, blijft het tarief in België veel schappelijker dan in Nederland.