Gestut door de lage rente en goedkope euro maakte de aandelenmarkt in de eerste maanden van dit jaar tot op een fraaie koerssprong.

Enkele malen werd de 500 puntengrens overtuigend genomen. De piek van 510 punten is echter weer uit zicht. Een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen die ook de beleggingsresultaten in het vervolg van 2015 zullen bepalen. 

1. Kapitaalmarktrente
De meest opmerkelijk ontwikkeling dit jaar is ongetwijfeld doorgezette daling van de lange rente naar ongekende niveaus. Het ijkpunt van de Europese kapitaalmarkt, de Duitse Bund, zag het effectieve rendement zakken tot slechts 0,08 procent. Ook rentetarieven van de Europese Periferie, uitgezonderd Griekenland,  daalden naar voor onmogelijk gehouden niveau’s.

Het is het in januari aangekondigde opkoopprogramma van de ECB dat hier zijn sporen nalaat. Liefst negen eurolanden konden voor looptijden tot vijf jaar gratis geld uit de markt halen. Ook solide grote ondernemingen als Nestlé en GDF Suez trokken gratis geld aan of zelfs tegen licht negatieve rentes.

2. Obligatiebubbel
Speculatie over een eerder dan geplande beëindiging van dit programma zorgde enkele weken terug voor een ongekende correctie waarbij het tarief of de Duitse Bund steeg tot 0,75 procent. Het huidige tarief bedraagt 0,49 procent, nog altijd zeer laag natuurlijk, maar het bijna nultarief bleek toch wel een overreactie van de markt. De snelle rentestijging zorgde tevens voor een correctie op de aandelenbeurs.

3. Euro-zwakte
In het kielzog van de alsmaar dalende kapitaalmarktrente verloor ook de euro verder terrein tegenover de dollar. De ECB bereikt daarmee haar doel, want een zwakke euro is gunstig voor de Europese export en stuwt de winsten van Europese bedrijven die veel geld in de Verenigde Staten verdienen.

Ook hier is het dieptepunt van $1,046 weer uit zicht. Wat gunstige economische berichten uit Europa en juist zwakkere data uit de Verenigde Staten maakt de dollar weer zwakker.

4. Fed
Door de terugslag in de Amerikaanse groei lijkt de Fed weinig haast te maken met de eerste renteverhoging. Ook dat zet de euro wat hoger. Volgens de laatste geluiden van Fed-baas Janet Yellen zal die eerste rentestap dit jaar nog wel volgen. Duidelijk is echter wel dat de vervolgstappen wat langzamer zullen zijn dan eerder door de Fed gecommuniceerd.

5. Griekenland
Het hoofdpijn dossier Griekenland leek even van de agenda, maar is als een boemerang teruggekeerd. De bodem van de Griekse geldkist is in zicht, terwijl de Griekse regering tegenstribbelt alle door Brussel opgelegde hervormingen door te voeren.

Deze maand lijkt cruciaal te worden. Komt het daadwerkelijk tot een Grexit dan zal de euro het wel overleven omdat het leeuwendeel van de Griekse schuld bij de ECB en het IMF zit. Een negatieve koersreactie lijkt niettemin aannemelijk. Het feit dat de Europese beurzen ruim onder de jaarpiek noteren komt namelijk vooral door Griekenland.

6. Olieprijs
Veel onzekerheid is er ook over de olieprijs, die sinds de zomer van vorig jaar een scherpe daling inzette. Een zwakke vraag en het uitblijven van productiebeperkingen door de Opec zorgde voor een grote onbalans tussen vraag en aanbod. In januari van dit jaar zakte de prijs verder tot rond de $44 per vat. Inmiddels noteren we weer $60 per vat.

De lage olieprijs is gunstig voor het bedrijfsleven en de koopkracht van burgers, maar de oliesector gaat er zwaar onder gebukt.

7. Overname(geruchten)
Lang verwacht en nu echt gekomen. De markt voor overnames draait op volle toeren.  Waar eerder vooral private equity aan het werk was, zijn nu ook spelers binnen een sector aan het overnemen geslagen. De farmacie/biotechsector spant de kroon, maar steeds meer sectoren raken besmet zoals voeding, telecom en chips.

Aan het Damrak is het ook goed raak. Dit jaar werd Nutreco door SHV van de beurs geplukt en Fedex heeft een bod gedaan op TNT Express. Ook de kleine papierfabrikant Crown Van Gelder werd opgekocht, terwijl hetzelfde lijkt te gebeuren met RotoSmeets en Grontmij. Exact Software verdween ook dit jaar van de beurs.

De onvermijdelijke overnamespeculaties zijn ook weer in ruime mate aanwezig. Denk aan de situatie rond DSM, waar een hedgefonds zich heeft gemeld  en de kwestie rond Fugro met Boskalis. Ahold voert fusiegesprekken met het Belgische Delhaize en Ballast Nedam heeft zichzelf te koop gezet en zal ook wel van de beurs verdwijnen.

8. Uitschieters
Op individueel fondsniveauvallen enkele opvallende uitschieters te noteren. Het Franse kabel-en telecombedrijf Altice verdubbelde in koers. Het AEX-fonds slokt de ene na de andere sectorgenoot op en kondigde zelfs een grote overname  in de Verenigde Staten aan.

Bij de cijfers over het eerste kwartaal bleken de synergetische effecten goed door te komen. Afgelopen week werd Altice afgetroefd bij de overname van Time Warner, waardoor het aandeel een tikkie terug moest.

Andere opvallende uitschieter is biotechbedrijf Galapagos. Gunstige testresultaten van het aan Amerikaanse AbbVie gepartnerdee reumaprogramma gaf de koers vleugels. De koers is dit jaar gestegen van 15,50 euro tot boven de 52 euro, waarmee de beurswaarde de 2 miljard euro is gepasseerd.

9. Beursintroducties
Het goede beursklimaat lokte ook beursgangen uit. Hal bracht zijn brillenimperium Grandvision naar de beurs, Lucas Bols kreeg als introductieprijs 15,75 euro mee, verwijzend naar het oprichtingsjaar 1575 en ook het met schulden beladen Refresco Gerber werd nog even snel naar de markt gebracht. Hoewel er veel belangstelling was voor deze bedrijven doen de koersen nog niet veel, een signaal dat het geen koopjes waren.

10.China
De wereldeconomie en vooral ook de grondstofmarkten zijn sterk afhankelijk van China. De groei van de Chinese economie is tanende, maar de  autoriteiten proberen met investeringen en monetaire verruiming de expansie minimaal boven de 7 procent te houden. Intussen gokt de Chinese belegger er lustig op los en breekt de Chinese beurs record na record.